Glóðafeykir - 01.11.1972, Page 76

76
GLOÐAFEYKIR
Þegar pöntunin kom . . .
(Kaupfélag Skagfirðinga var stofnað 23. apríl 1889. Fyrir all-
mörgum árum samdi ég drög að forsögu félagsins. Þau drög birtust
síðar, nokkuð stytt, í tímaritinu „Heima er bezt" (Þættir úr þróunar-
sögu, 1,—5. h. 1966). Hér er lokaþátturinn endurbirtur).
Samið var að þessu sinni (1890) við Halldór veitingamann um af-
hendingu og geymslu vara, og samþykkt, ,,að greiddir væru 10 aurar
fyrir hvert stykki, sem afhendingarmaðuriun tæki í geymslu og
ábyrgð, og skyldi honum verða borgaðir þeir um leið og hann afhenti
stykkið. Ábyrgð skyldi hann taka á hinu geymda."
Hér kemur þegar í öndverðu frarn, hversu bagalegur félaginu
myndi reynast skortur á geymslurúmi, meðan það gæti ekki eignast
hús. Því að enda þótt félagið kæmist að þessu sinni að viðunandi
samningum um geymslu á vörum og hefði auk þess annað veifið
leiguafnot af hálfu hlutafélagshúsinu, og stundum öllu, þá lirökk
það aðeins til geymslu á nokkrum — og oftast litlum — hluta þeirrar
vöru, er félagið fékk. Megin hluta hinnar pöntuðu vöru urðu fé-
lagsmenn að sækja þegar í stað. En þá var enginn sími kominn. Því
var það, að jafnskjótt og pöntunarskipið kom, varð að gera út sendi-
menn um allar jarðir, út í Sléttuhlíð að austan, út á Skaga að vest-
an, fram í Skagafjarðardal, vestur yfir Vatnsskarð í Svartárdal,
Blöndudal, og semna Langadal og Svínadal. Klárarnir urðu að hafa
það — og munu þá stundum hafa volgnað undir hnakk og beizli.
En sagan er ekki öll.
Svo var brugðið við, er boðin komu; menn tygjuðu sig til farar,
lögðu reiðning á hesta og héldu af stað með hest í taumi — til að
sækja björg í bú. Við, senr fáum hvaðeina, það er við þröfnumst,
með bifreið heim í hlað nær sem okkur hentar bezt, eigum naumast
auðvelt með að setja okkur fyrir sjónir þá örðugleika ýmsa, er oft