Sagnir - 01.06.1998, Page 8

7
gegnum rétttrúnaðinn og segir það meira en margt annað um
mátt hennar innan bókmenntaheimsins.
Að ofansögðu er ljóst að fortíðarþrá Íslendingasagna-
ritaranna hefur haft afdrifarík áhrif á sjálfsmynd þjóðarinnar
allt frá því ritun sagnanna hófst. Eftir útkomu Crymogæu
eykst þekkingin á þeim og verður það allsherjar viðmið sem
samtíðin er borin saman við. Og það er þessi aldagamla
dýrkun sem verður svo megin grundvöllur vaxandi
þjóðerniskenndar á 19. öld.
Niðurstaðan er því sú að hugmyndir
Íslendinga um versnandi heim eins og þær
koma fram í fornritum þjóðarinnar hafa í
aldanna rás mótað mjög þá mynd sem
þjóðin hefur gert sér af lífi sínu og sögu.
Höfundur (f. 1958) stundar BA-nám í sagnfræði
við Háskóla Íslands.
TILVÍSANIR
1 Arngrímur Jónsson: Crymogæa. Þættir úr sögu Íslands. Í íslenskri þýðin-
gu og með inngangi Jakobs Benediktssonar. Reykjavík 1985, 231.
2 Sturlunga saga. Skýringar og fræði. Ritstjóri: Örnólfur Thorsson.
Reykjavík 1988, li-lii.
3 Sturlunga saga. Skýringar og fræði, liii.
4 Sturlunga saga I, 224.
5 Sturlunga saga. Skýringar og fræði, liv.
6 Arngrímur Jónsson: Crymogæa, 47-48.
7 Sama heimild, 217-218.
8 Sama heimild, 38.
9 Sama heimild, 179.
10 Jakob Benediktsson: „Den vågnende inter-
esse for sagalitteraturen på Island.“
Lærdómslistir: Afmælisrit 20. júlí 1987.
Reykjavík 1987, 234-238.
11 Páll Vídalín og Jón Eiríksson: Um viðreisn
Íslands, Deo Regi, Patriae. Steindór Steindórsson
frá Hlöðum íslenskaði. Reykjavík 1985, 21.
12 Sama heimild, 23.
13 Sama heimild, 23-27.
14 Sama heimild, 22.
15 Sama heimild, 31.
16 Sama heimild, 40.
17 Sama heimild, 32.
18 Eggert Ólafsson: Ferðabók Eggerts Ólafssonar og Bjarna Pálssonar
I,(1752-1757). Íslenskað hefur Steindór Steindórsson frá Hlöðum.
Reykjavík 1943, 239 og 255.
19 Sama heimild, 353.
20 Sama heimild, 14 og 31.
21 Sama heimild, 352.
22 Hannes Finnsson: Mannfækkun af hallærum. Jón Eyþórsson og Jóhannes
Nordal sáu um útgáfuna. Reykjavík 1970, 4.
23 Sama heimild, 191.
24 Sama heimild, 176.
25 Sama heimild, 185, 196 og 197.
26 Sama heimild, 192.
27 Sama heimild, 176-190.
28 Stefán Einarsson: Íslensk bókmenntasaga 874-1960. Reykjavík 1961, 98.
29 Íslands þúsund ár. Kvæðasafn 1600-1800, Reykjavík 1961, 27.
30 Íslands þúsund ár. Kvæðasafn 1600-1800, 61.
31 Íslands þúsund ár. Kvæðasafn 1600-1800, 62.
32 Íslands þúsund ár. Kvæðasafn 1600-1800, 63.
Af hugmyndum Íslendinga um versnandi heim
SAGNIR ‘ 98
fortíðarþrá Íslendinga-
sagnaritaranna hefur haft
afdrifarík áhrif á sjálfsmynd
þjóðarinnar allt frá því ritun
sagnanna hófst
Fjölnismenn ræða
hugmyndir sínar
um viðreisn Íslands