Jökull


Jökull - 01.12.1984, Síða 95

Jökull - 01.12.1984, Síða 95
Fig. 18. Schematic illustration to explain the apparent vertical displacement associated with a dyke when the dyke (D) is not perpendicular to the lava (L) it dissects. Below the lava is scoria. The vertical displacement, x, is given by: x = tan cþ • t, where 4> is the dip of the lava or, if the dyke is not vertical, the angle between a line per- pendicular to the dyke and the surface of a lava that the dyke dissects, and t is the thickness of the dyke. For instance, if the dip of the lava is 7°, and if the dyke is 4m thick and vertical, then the verti- cal displacement is about 0.5m. Mynd 18. Skýringarmynd sem sýnir hvernig lóð- rétt sýndarfœrsla á hraunlögunum kemur fram þegar gangurinn sker þau undir minna en 90° horni. to decide whether the dyke had a significant associated vertical displacement. Of these 116 dykes only 18 dykes (15.5%) had associated verti- cal displacement, the average displacement being about 3 m. These 18 dykes, however, did not occupy ordinary normal faults. Ordinary normal faults dip 60°—70° (Roberts 1982, p. 142, Price 1966, p. 59), but most of these dykes dip 82°—83°. As the dip of these dykes is usually in the oppo- site direction to the dip of the lavas then, assum- ing the tilting of the lava pile to have occurred later than the intrusion of the dykes, initially most of these dykes must have been nearly verti- cal. Moreover, the vertical displacement along many of these dykes is reverse (for instance, the downthrow on a dyke dipping to the east is to the west). This indicates that the vertical displace- ment along many of these dykes results only from the fact that they dissect the lavas at angles less than 90° (Fig. 18). I suggest that it is the low in situ tensile strength of the host rock that makes it easier for the dykes to advance their own extension frac- tures rather than to flow into the normal faults they meet on their way towards the surface. The low tensile strength, probably of the order of a few MPa or less (Gudmundsson 1983b, Haimson and Rummel 1982), can be attributed to the numerous columnar joints in the lava flows (Gud- mundsson 1984). FORMATION OF DYKES The dykes are usually composed of up to tens of columnar rows. This can be explained if indi- vidual dykes are formed in magma phases (Gud- mundsson 1984). Each phase of magma is subse- quently split in two by the next phase, and so on (Fig. 19). There is some seismological evidence that dykes formed by a lateral flow may also form in phases in a vertical section, that is, the magma does not intrude simultaneously on the whole height (i.e. the vertical dimension) of the dyke (Páll Einarsson, personal communication, 1983). Dykes of up to three columnar rows may have formed in a single phase. The columns in the middle parts of dykes are sometimes bent upwards, from which one can infer that there was an upward movement of magma in the middle part after the outer parts had already consoli- dated. Consequently, the middle one of the three columnar rows in dykes formed in a single magma phase is attributable to movement in the mobile part of the dyke after the outer parts had consolidated. Dykes that have more than three columnar rows are likely to have formed in several magma phases (Fig. 19). Between successive phases the outer parts of the dyke cool down and form columns, but the next magma phase splits the old one in two, using the middle part where the dyke-material is still liquid or at least weak. Before the second magma phase intrudes, the magma of the first one will have solidified and its columns formed. Otherwise the structure of the columns would be deformed by the pressure of the second magma phase. The magma of the first phase will, however, not have completely cooled down before the intrusion of the next phase, as then there would not be any particular tendency for the second magma phase to intrude the mid- dle of the first phase. This follows because the tensile strength of a completely cooled dyke rock JÖKULL 34. ÁR 93
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.