Jökull


Jökull - 01.12.1984, Side 183

Jökull - 01.12.1984, Side 183
ið var af stað. Var dumbungsveður en þurrt. Héldum við upp hálsinn upp í Laxárdal. Laxá, sem er bergvatnsá, ekki vatnsmikil, kemur norðan úr fjöllunum og rennur þarna suður grös- ugan dal. Vestan dalsins eru allhá fjöll með fögr- um hamrabeltum og mjög gróin. Standa Blóm- sturvellir þar undir fjöllunum syðst; að austan eru lágir ásar. Við héldum upp dalinn tæpa klukkust- undar hæga ferð, áðum þar hjá beitarhúsum, en héldum síðan upp og austur úr dalnum yfir ásana og er þá komið upp í Djúpárdal. Liggur hann allmiklu hærra en Laxárdalur. Hraunstraumur hefur runnið eftir botni hans, en Djúpá byltist kolmórauð eftir dalbotninum. Hún kemur undan Skaftárjökli og fellur víða í gljúfrum. Er hún illfær eða ófær þar efra að sumarlagi. Héldum við nú upp eftir dalnum vestan Djúp- ár, en greiðfær leið er þar lengi vel og dalbotninn allmikið gróinn. Há fjöll, en ekki brött, eru á báðar hendur. Ár koma ofan úr fjöllunum og falla víða í stórfenglegum gljúfrum fram í dal og kljúfa fjallshlíðarnar nær því niður að dalbotni. Eftir klukkustundarferð inn eftir dalnum lokast hann nær því af hraunfossi, þar sem hraunið hefur fallið fram af háum hjalla, sem áður hefur verið í dalbotninum. Er allseinfarið upp hraunið, enda þótt það sé mjög gróið. Vestan við okkur falla fjölda margir lækir í fossum niður af hjalla- brúninni, þar sem hraunið hefur ekki runnið, og dreifast til að sjá eins og slæður um snarbratta en grasi gróna hlíðina undir brúninni. Skömmu eftir að komið er upp á brúnina er komið að grasi grónum torfum, þar sem allmikið er af volgum uppsprettum 20—30 stiga heitum. Gróður er þarna sæmilegur svo við áðum og borðuðum úr nestispökkum okkar. Landið umhverfis er nú lítið gróið; fjallshlíð með smáum hamrabeltum í vestri en hraunið sandorpið til austurs, allt austur að Djúpá. Við héldum inn eftir hraunjaðrinum og tók nú brátt að hilla undir sporðinn á Skaftár- jökli framundan í þokunni, sem stöðugt lá lágt í fjallshlíðunum. Næst jöklinum eru sléttir sandar eða aurar allt upp að jökulruðningshólunum við jaðarinn. Vatnslitlar jökulkvíslar falla um aurana til Djúpár. Við stefndum að stað á jökuljaðrinum þar sem auðvelt virtist uppgöngu. Næst jöklinum voru dálitlar bleytur, en tafir urðu engar af þeim og komumst við fljótt á stað, þar sem grunnt var á ís undir aurnum. Tók nú að rigna nokkuð, er við héldum með klyfjahestana upp jökulsporðinn, sem þarna var óhreinn ís, ekki mjög sprunginn, en allmikið af skorningum eftir leysingarvatn. Fórum við 2 til 3 hundruð metra upp eftir jöklin- um með hestana, og var þá brattasta leiðin yfir- unnin. Síðan fórum við til baka með hestana niður fyrir jökulinn og kvöddum Björgvin þar, en héldum sjálfir upp á jökul. Klukkan var nú orðin tvö og vorum við komnir um 18 km beina línu frá Kálfafelli. Jökullinn var mikið sundurgrafinn þar sem við tókum af hestunum, líkastur stórþýfðu landi — svo skorurnar á milli hnédjúpar eða meira. Við bárum dótið í tveim eða þrem ferðum næstu tvö hundruð metrana, en síðan settum við saman sleðann sem ætlunin var að flytja dótið á. Jökullinn var þarna lítið eitt betri yfirferðar, að minnsta kosti svo að þúfnakollarnir voru nokkurn veginn sléttir að ofan og sums staðar mátti sjá rima, sem voru 10 til 20 metra langir. Það tók alllangan tíma að útbúa sleðann, binda á okkur jöklajárn og koma böndum haganlega fyrir á sleðanum. Við tókum helming farangurs- ins á sleðann og héldum af stað upp jökulinn. Það er tæplega hægt að segja að við höfum dregið sleðann í eiginlegum skilningi. Bönd voru fest í öll fjögur horn sleðans og þessi bönd voru svo stutt, að hver maður gat haldið sínu horni á lofti með bandinu. Til þess að gera þetta auðveldara höfðum við breiðar ólar yfir axlirnar. Þannig gátum við komist yfir alla skorningana, með því að halda fyrst framenda sleðans á lofti þar til hann var kominn yfir, síðan afturendanum. Verst var, þegar skorningarnir voru jafnbreiðir og lengd sleðans. Þannig fórum við tæpan kílómetra upp eftir jöklinum og sóttum síðan hinn helming farangursins, einnig á sleðanum. Síðan var tjald- að á einum hryggnum, og þótti útlitið ekki glæsi- legt, því jökullinn virtist vera óbreyttur svo langt sem augað eygði, en selflutningurinn tók nokkuð á kraftana og þolinmæðina. Dr. Sveinn gekk um hálfan kílómetra upp eftir jöklinum til þess að skoða landslagið framundan, en erfiðlega gekk okkur að fá hann til þess að meðganga á eftir að horfurnar voru þar nokkuð glæsilegri. Skammt frá tjaldinu var mikið niðurfall í jökulinn, eins og heill hvammur, og fossaði þar niður vatn, sem rann ofan á jöklinum og hvarf þar niður um stóran svelg á botninum. Um morguninn næsta dag var logn og sól. Sáum við nú til fjalla upp að Hágöngum, sem eru í krikanum austan Skaftárjökuls, og allt upp í Geirvörtur, sem eru nokkuð uppi í jöklinum þar fyrir norðan og austan. Jökullinn virtist vera sprunginn eða sundurgrafinn þar upp frá, en þangað voru yfir 10 km svo ekki var útlitið gott JÖKULL 34. ÁR 181
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196

x

Jökull

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.