Jón á Bægisá - 01.09.2003, Page 22

Havah Ha-Levi
hótanir um að segja sig úr samyrkjubúinu. Málinu lyktaði þannig að hjón-
unum var meinuð innganga. Menn voru orðnir þreyttir á endalausum
deilum og rifrildi. Sjálf studdi ég beiðni þeirra og í kappræðum við einn
andstæðinginn sagði hann við mig: „Veistu ekki að Rashíd er frá Sarkas?
Dettur þér í hug að hann geti átt heima hér, alið upp börnin sín hér og
haft stöðugt fyrir augum hæðina þar sem þorpið hans stóð og ekki hugsað
neitt?“
A þessu andartaki fann ég í sólarbreyskjunni og rykinu bragðið af mór-
berjum uppi í mér og ég skildi hvað ættland merkir. Og í fyrsta sinn rann
það óljóst upp fyrir mér og vakti mér ugg í brjósti, að ættjörð mín, þetta
ættland mitt úr söngvum og skólabókum, er einfaldlega keimurinn af
mórberjum í munni, lykt af ryki, rök mold á vetrardegi, himinbláminn, og
þetta ættland er ekki aðeins mitt heldur einnig Rashíds Masarwa. Á þessu
andartaki, í hita orðaskaksins, með bragð af mórberjum í munninum, rifj-
aðist upp fyrir mér hræðilegt atvik.
Það var í lok stríðsins 1948, eftir að við höfðum unnið stríðið og sigrað
heri araba og eignast okkar eigið ríki. Við lágum í rúminu. Átta börn á
barnaheimilinu. Það var um nótt. í fjarska heyrðum við þungar drunur.
Þær komu ekki langt að, en áttu þó greinilega ekki upptök í kíbbútsnum.
Drunurnar héldu áfram. Eg spurði hvaða hávaði þetta væri, og eitt barn-
anna sagði mér að tveir menn úr kíbbútsnum hefðu farið með jarðýtu til
Sarkas til þess að ryðja um koll húsum arabanna. Ég óttaðist að arabarnir
myndu hefna sín og spurði: „En hvað gera arabarnir þegar þeir koma til
baka og sjá að við erum búin að eyðileggja húsin þeirra?“ Og hann svar-
aði: „Það er þess vegna sem við eyðileggjum húsin. Til þess að þeir komi
ekki aftur.“
Þá vissi ég að málið var tapað. Heimili Rashíds hafði þá þegar verið
eyðilagt til þess að hann kæmi ekki aftur. Svo að hvorki hann né móðir
hans í síða svarta kjólnum, sem gengur svo þráðbein með sprekaknippið á
höfðinu, né bræður hans og systur, sem hlaupa berfætt um stéttina, muni
nokkru sinni koma til baka. Og honum verður ekki heldur leyft að snúa
aftur nú.
I desember 1972 stóð öll þjóðin á öndinni vegna þeirra atburða sem fjöl-
miðlarnir nefndu „mál njósna og hryðjuverkasamtaka“. Um 30 ungir
arabar og 6 ungir gyðingar, Israelsmenn, voru handteknir og ákærðir fyrir
að hafa myndað „hryðjuverkafloldc“ sem væri undir stjórn sýrlensku leyni-
þjónustunnar og hefði það að markmiði að „ógna öryggi ríkisins". Einn af
gyðingunum sem teknir voru höndum var úr kíbbútsnum mínum. Annar
var úr þorpinu Jatt, arabapiltur sem hét Mahmúd Masarwa. í varnarræðu
sinni sagði hann:
20
á — Ti'marit pýðenda nr. 7 / 2003