Jón á Bægisá - 01.09.2003, Síða 88

Auðna Hödd Jónatansdóttir og Rannveig Jónsdóttir
og mörg fyrirtæki leggja metnað sinn í að hafa þýðingarnar sem vand-
aðastar.
Við undirbúning verkefnisins var leitað til forsvarsmanna fyrirtækja sem
hafa síður á netinu sem og þýðenda sem hafa komið að slíkum þýðingum.
Þegar kemur að því að þýða efni á vefnum er algengt að leitað sé til svo-
kallaðra þýðingastofa og því er hlutur þeirra talsvert meiri en einyrkjanna.
Fyrirtækin sjá oft sjálf um þýðingar á eigin síðum og þá eru skilin milli
kaupanda og þýðanda engin eða a.m.k. óljós. Viðmælendur voru fulltrúar
eftirtalinna fyrirtækja: Þýðingastofurnar Verba og SPROK, þýðingastofa
Boga Arnars, Háskóli íslands, Hugbúnaðarfyrirtækið OZ, Flugleiðir og
Amadeus.
Þegar talað er um tölvuþýðingar er fyrst og fremst átt við tvenns konar
þýðingar, vefþýðingar og kerfaþýðingar. Vefþýðingar eru þýðingar á
heimasíðum fyrirtækja á önnur tungumál, oft jafnvel mörg tungumál.
Kerfaþýðingar fela í sér þýðingar á texta sem birtist í skjáviðmóti tölvu-
kerfa til hagræðingar fyrir notendur. Langfyrirferðarmestu tungumálin á
þessum markaði hérlendis eru enska og íslenska. Heimasíður íslenskra fyr-
irtækja eru gjarnan þýddar á, í það minnsta, ensku til hagræðingar fyrir er-
lenda viðskiptavini. OZ hefur þá sérstöðu að þrátt fyrir að vera stofnað á
íslandi og af íslendingum telst það vera bandarískt fyrirtæki með fsland
sem heimamarkað. Opinbert tungumál fyrirtækisins er því enska og aðal-
síða (upphafssíða) þess á netinu á ensku en er þýdd á íslensku. Það sem
vekur kannski hvað mesta undrun er að fyrirtækið leitar til textafyrirtækja
erlendis til að semja frumtextann, en sér síðan um þýðingar á honum inn-
anhúss, í útibúum sínum í hverju landi fyrir sig. Að sögn höfðu þeir reynt
að fá utanaðkomandi aðila til að þýða en útkoman uppfyllti ekki kröfur
þeirra. Flest fyrirtæki hafa þann háttinn á að þýða ekki allan textann held-
ur aðeins mikilvægustu hluta hans. Sigmundur Halldórsson, vefstjóri
Flugleiða, sagði það stefnu fyrirtækisins að kynna sína þjónustu á þeim
tungumálum sem viðskiptavinir skilja best. Við markaðssetningu í Evrópu
eru menn t.d. þeirrar skoðunar að nauðsynlegt sé að þýða fyrir mismun-
andi málsvæði. Norðurlandabúar og Hollendingar eru þó undantekning
frá þessu því þeir sætta sig frekar við enskuna þar sem þeir eru vanir henni.
Þjóðverjar láta hins vegar ekki bjóða sér neitt annað en móðurmálið og það
sama á við um Frakka. Bandarísk fyrirtæki sem komu inn á internetmark-
aðinn áttu í fyrstu svolítið erfitt með að skilja þetta en eru að ná tökum á
þessu. Stundum eru áherslur ólíkar og miðaðar við mismunandi markhópa
í öðrum löndum og þá er ekki beinlínis þýtt heldur er saminn nýr texti,
með frumtextann til hliðsjónar, þar sem tekið er mið af ólíkum menning-
arheimum. Þetta hefur verið kallað „globalization through localization".
86
á JföœýMá - Tímarit þýðenda nr. 7 / 2003