Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.08.2011, Blaðsíða 45
Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 87. árg. 2011 41
Ritrýnd fræðigrein
SCIENTIFIC PAPER
ÚTDRÁTTUR
Tilgangur: Að þýða og prófa áreiðanleika og hugtakaréttmæti
mælitækisins „Könnun á viðhorfi og þekkingu til verkja og
verkjameðferðar“ (Knowledge & Attitudes Survey Regarding Pain
K&ASRP).
Aðferð: Mælitækið metur þekkingu og viðhorf til verkjameðferðar.
Það samanstendur af 22 rétt/rangt spurningum og 17
fjölvalsspurningum. Eitt stig fæst fyrir hvert rétt svar og mest er hægt
að fá 39 stig, þannig að hærri stigafjöldi endurspeglar meiri þekkingu.
Mælitækið var þýtt og bakþýtt af fjórum hjúkrunarfræðingum. Í
úrtaki voru hjúkrunarnemar á öðru ári við Háskóla Íslands (n=82),
hjúkrunarfræðingar á kvenna og barnasviði, geðsviði og bráðasviði
á Landspítala (n=381) og 13 meistaramenntaðir hjúkrunarfræðingar
með reynslu af verkjameðferð. Kannanakerfið Lime Survey var
notað og könnunin send með tölvupósti til hjúkrunarfræðinga og
hjúkrunarnema. Meistaramenntuðu hjúkrunarfræðingarnir fengu
listann sendan í pósti. Lýsandi tölfræði, ANOVA og línuleg
aðhvarfsgreining var notað í gagnaúrvinnslu.
Niðurstöður: Fjöldi hjúkrunarnema var 25 (14,7% þátttakenda)
(30,5% svörun), flestir á aldrinum 2030 ára (76%).
Hjúkrunarfræðingar voru 135 (79,4% þátttakenda) (35,4%
svörun), flestir á aldrinum 3140 ára (33,1%) og flestir höfðu
unnið við hjúkrun í 15 ár eða lengur (38,5%). Meistaramenntaðir
hjúkrunarfræðingar með reynslu af verkjameðferð voru 10 (5,9%
þátttakenda) (77% svörun). Engum lýðfræðilegum upplýsingum
var safnað um þann hóp vegna smæðar hans. Áreiðanleiki listans
í heild (Cronbachs alfa) var 0,75. Meðalskor (staðalfrávik) á K&A
SRP listanum fyrir hópinn í heild var 24,3 (7,1), spönn 5 til 39.
Meðalskor hjúkrunarnema var 23,7 (5,2), hjúkrunarfræðinga 26,6
(4,9) og meistaramenntaðra hjúkrunarfræðinga með reynslu af
verkjameðferð 34,8 (3,2) stig. Munur reyndist marktækur (p<0,05)
á þekkingu á milli hópa, þekking var meiri eftir því sem menntun
var meiri.
Ályktanir: Mælitækið er áreiðanlegt og er fært um að meta mun á
milli hópa sem ætla má að hafi mismikla þekkingu á verkjameðferð
og styður það hugtakaréttmæti listans.
Lykilorð: verkir, verkjameðferð, viðhorf, þekking og
hjúkrunarfræðingur.
INNGANGUR
Verkir eru algengir meðal almennings (Breivik o.fl., 2006). Í
nýlegri íslenskri rannsókn meðal almennings höfðu 40% fundið
fyrir verkjum síðastliðna viku og 30% hafði fundið fyrir verkjum
í meira en þrjá mánuði (Gunnarsdottir o.fl., 2010). Verkir eru ein
algengasta ástæða þess að fólk leitar til heilbrigðisstarfsfólks
(Mantyselka o.fl., 2001) og rannsóknir á sjúkrahúsum sýna
að yfir 50% inniliggjandi sjúklinga hafa haft verki síðastliðinn
Elfa Þöll Grétarsdóttir, hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands og Landspítala
Sigríður Zoëga, Landspítala, hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands og Landspítala
Gunnar Tómasson, Bostonháskóla
Sigríður Gunnarsdóttir, hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands og Landspítala
FORPRÓFUN Á MÆLITÆKI TIL AÐ META ÞEKKINGU
OG VIÐHORF HJÚKRUNARFRÆÐINGA TIL VERKJA OG
VERKJAMEÐFERÐAR
ENGLISH SUMMARY
Gretarsdottir, E. Th., Zoëga, S., Tomasson, G.,Gunnarsdottir, S.
The Icelandic Journal of Nursing (2011), 87 (4), 41-45
PSYCHOMETRIC PROPERTIES OF THE ICELANDIC
VERSION OF THE KNOWLEDGE AND ATTITUDES
SURVEY REGARDING PAIN (K&A-SRP)
Aim: To translate and test the reliability and the construct
validity of the Knowledge & Attitudes Survey Regarding
Pain (K&ASRP).
Method: The instrument measures knowledge and attitudes
towards pain and pain management and consists of 22 true/
false questions, and 17 multiple choice questions. One point
is given for each correct answer and the highest potential
score is 39 points, with higher scores indicating more
knowledge. The instrument was translated to Icelandic and
back translated to English by four nurses. Included in the
study were second year nursing students (n=82), all staff
nurses working on psychiatric, pediatric and emergency units
at a University hospital, (n=381), and 13 masters prepared
nurses with experience in pain management. The instrument
was sent to all participants via email using the Lime Survey
system except for the 13 masters prepared nurses who
received the instrument in paper format. Descriptive statistics,
ANOVA and linear regression were used for data analysis.
Results: Nursing students who completed the study were
25 (14.7%) (response rate 30%), most of them aged 2030
years (76%). Staff nurses were 135 (79.4%) (response rate
35.4%) most between 3140 year old (33.1%) and most had
worked in nursing for 15 years or longer (38.5%). Masters
prepared nurses experienced in pain management were 10
(5.9%) (response rate 77%), no demographic information
were collected for this group. Reliability for the total scale
(Cronbachs alfa) was 0.75. Mean score was 24.3 (SD= 7.1)
ranging from 539. Mean score among students was 23.7
(SD=5.2), among staff nurses 26.6 (SD=4.9) and 34.8 (SD=3.2)
among masters preapared nurses with experience in pain
management. Difference between all groups was significant
(p<.05), knowledge increased with higher education.
Conclusions: The K&ASRP instrument is reliable and
discriminates between levels of knowledge and expertise,
thereby supporting construct validity of the instrument.
Key words: pain, pain management, attitudes, knowledge,
nurse.
Correspondance: elfatholl@gmail.com