Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.08.2011, Blaðsíða 70

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 87. árg. 201166
ÚTDRÁTTUR
Á vökudeild Barnaspítala Hringsins kemur fjöldi nýbura á ári
í áhættumat í stuttan tíma strax eftir fæðingu vegna ýmissa
skammvinnra vandamála. Ástand þeirra og inngrip er skráð á sérstök
athugunareyðublöð. Samsetning þessa hóps er lítt þekkt og engin
markviss athugun eða rannsókn liggur fyrir um ástand þeirra.
Tilgangur rannsóknarinnar var að meta ástand þeirra barna sem
ekki verða lögð inn á gjörgæslu í kjölfar áhættumats, ástæður fyrir
matsinnlögn þeirra, lengd dvalar og gagnreynt fræðilegt samhengi
þess áhættumats sem fram fer.
Í úrtaki voru börn skráð í áhættumat allt árið 2008 sem ekki
lögðust inn á vökudeild í kjölfarið. Ferlið frá innlögn til áhættumats
að útskrift var skoðað og upplýsingar fengnar um samsetningu
hópsins, lengd áhættumatsins og hvaða mynd athugunarblöðin
gáfu af þeim. Af 409 nýburum voru gögn frá 398 skoðuð en
upplýsingum var ábótavant hjá 11 barnanna.
Í úrtaki voru drengir í meirihluta (55%) og áhættumatið varði
skemur en 2 klst. hjá 74,5% barnanna en skemmst í 10 mín.
og lengst í 13 klst. Algengustu ástæður áhættumats voru
öndunarerfiðleikar (34,5%), slappleiki og/eða lágur Apgar (10,2%),
keisarafæðing (9,5%) og grænt legvatn (7,3%). Meðgöngulengd
spannaði 245 til 300 daga, 277 dagar að meðaltali. Samspil
ástands og lengdar legu benti til að stytta mætti legutíma stórs
hluta úrtaks og að e.t.v. hefði mátt sleppa áhættumatsinnlögn í
allt að þriðjungi tilfella.
Þekking þessi nýtist til skoðunar á því hvernig megi bæta eftirlit með
áhættunýburum. Frekari rannsókna er þörf til að koma í veg fyrir óþarfa
aðskilnað móður og barns vegna áhættumats í kjölfar fæðingar.
Lykilorð: Nýburi, áhættumat, lífsmörk, öndunarerfiðleikar, Apgar.
INNGANGUR
Á nýburadeildum sameinast öll stig hjúkrunar og lækninga.
Vökudeildin er nýburadeild og gjörgæsla Barnaspítala Hringsins á
Landspítala (LSH) og sú eina sinnar tegundar á Íslandi. Til þæginda
er skráning á vökudeild tvískipt, á dagdeild eru öll áhættumatsbörn
skráð og á legudeild eru skráðar allar innlagnir. Á dagdeild koma
um 300­450 nýburar á ári í áhættumat (e. triage) til eftirlits vegna
ýmissa skammvinnra vandamála, til dæmis öndunarerfiðleika, en
flest án þess að leggjast svo inn á vökudeild. Á fæðingarstofu metur
ljósmóðir í samráði við deildarlækni hvort barn dveljist hjá móður
eftir fæðingu, þarfnist tafarlausrar innlagnar á vökudeild eða hvort
þörf sé á áhættumati á vökudeild til að úrskurða um áframhaldandi
innlögn. Allison og Burcin (2011) skilgreina áhættumat nýbura sem
stutta innlögn, allt að 12 klst., til mats og eftirlits eftir fæðingu. Á
vökudeild er miðað við að þau séu í áhættumati í 2­4 klst. sem
þó getur dregist í allt að 12 klst. bæði vegna ástands barns eða
að útskriftarskoðun tefjist vegna anna. Ástand þeirra (svo sem
Gróa Sturludóttir, vökudeild 23D, Landspítala
Katrín Kolka Jónsdóttir, vökudeild 23D, Landspítala
Margrét Eyþórsdóttir, vökudeild 23D, Landspítala
Guðrún Kristjánsdóttir, hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands
NÝBURAR Í ÁHÆTTUMATI Á VÖKUDEILD: LÝSANDI
RANNSÓKN Á EFTIRLITI EINS ÁRGANGS
ENGLISH SUMMARY
Sturludottir, G., Jonsdottir, K. K., Eythorsdottir, M., Kristjansdottir, G.
The Icelandic Journal of Nursing (2011), 87 (4), 66-71
NEWBORN TRIAGE IN THE NICU: A
DESCRIPTIVE RETROSPECTIVE STUDY OF A
ONE YEAR COHORT
Triage admissions to the Neonatal Intensive Care Unit
(NICU) at the Children’s Hospital in Reykjavik is a part
of everyday service to newborns. Their conditions are
documented on specific forms for relevant interventions.
The goal of this study was to appraise the condition of
the newborns not admitted to the NICU after triage, the
reasons for triage, its duration and the evidence based
theoretical context of such services.
Of 409 newborns admitted for triage in 2008 and were not
successively admitted to the NICU 398 were included. The
process of admission for triage, surveillance and discharge
was reviewed and the excisting information on health
profile and length of triage.
More boys (55%) than girls were admitted for triage, and
74.5% stayed less than 2 hours. Triage lasted from 10
minutes to 13 hours. The most common reasons for triage
were problems breathing (34.5 %), sluggish/weak newborn
and/or low Apgar score (10.2%), cesarean birth (9.5%)
and meconium stained fluid (7.3%). Gestational age varied
from 245 to 300 days. Interplay between the newborns‘
condition and the duration of triage indicated that length
of duration could be shorter for a good part of the sample
and might have been unnecessary for one third of them.
A profiling of the newborn risk assessment after birth
adds knowledge to the factors contributing to the non­
admittance to the NICU and can be used to improve
newborn triage and the criteria for neonatal surveillance
post­delivery.
Further studies are needed to avoid unnecessary separation
of the mother and newborn.
Keywords: Newborn, triage, vital signs, breathing
problems, Apgar score.
Correspondance: groa1982@gmail.com
öndun, blóðrás, hiti og súrefnismettun) og inngrip (sogun,
blóðsykurmæling og rannsóknir) er skráð með reglulegum
hætti á sérstök athugunarblöð. Lítið er vitað um samsetningu
þessa hóps og engin markviss athugun eða rannsókn liggur