Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2011, Page 28

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 87. árg. 201124
Elsa B. Friðfinnsdóttir, elsa@hjukrun.is
ÁHRIF EFNAHAGSKREPPUNNAR Á HEILBRIGÐIS­
ÞJÓNUSTU OG HEILBRIGÐISSTARFSMENN Á ÍSLANDI
Elsa B. Friðfinnsdóttir, formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, var einn af
aðalfyrirlesurum á ráðstefnu Alþjóðaráðs hjúkrunarfræðinga á Möltu í byrjun maí
sl. Hún flutti tvö erindi um áhrif efnahagskreppunnar hér á landi á heilbrigðiskerfið
og heilbrigðisstarfsmenn. Erindin nefndi Elsa „A health care system in triage:
When resources are scarce“ og „The impact of the economic crisis on nurses
and the nursing profession in Iceland“. Í greininni hér á eftir hefur Elsa tvinnað
saman helstu þætti úr erindunum tveimur. Þó erindin hafi verið samin fyrir
erlenda áheyrendur ættu þau einnig að koma íslenskum lesendum að gagni.
Íslendingar hafa löngum státað sig af
góðri heilbrigðisþjónustu um allt land.
Árangur af þjónustunni hefur verið góður
á alþjóðlega mælikvarða. Menntunarstig
heilbrigðistéttanna er hátt. Árið 1973
hófst háskólanám í hjúkrun á Íslandi og frá
1986 hefur grunnnám hjúkrunarfræðinga
eingöngu verið kennt í háskólum sem
fjögurra ára nám sem lýkur með B.Sc.­
prófi. Yfir helmingur hjúkrunarfræðinga
Valetta, höfuðborg Möltu.
hefur lokið formlegu framhaldsnámi
og um 2% hafa doktorspróf. Nánast
allir læknar ljúka framhaldsnámi og fá
sérfræðiviðurkenningu.
Heilbrigðiskerfið á Íslandi
Hið íslenska heilbrigðiskerfi hefur verið
skilgreint sem félagslegt kerfi og í 1. gr.
laga um heilbrigðisþjónustu nr. 40/2007
segir að „allir landsmenn eigi kost á
fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á
hverjum tíma eru tök á að veita til
verndar andlegri, líkamlegri og félagslegri
heilbrigði“. Samkvæmt skilgreiningum er
þjónustan í félagslegum heilbrigðiskerfum
fyrst og fremst fjármögnuð af hinu
opinbera sem skipuleggur þjónustuna og
greiðir fyrir hana þeim sem hana veita.
Þjónustugjöld eiga að vera lág eða jafnvel
engin og kerfinu er ætlað að tryggja öllum