Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2011, Síða 34

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 87. árg. 201130
Christer Magnusson, christer@hjukrun.is
SMITUÐ AF C­LIFRARBÓLGU
C­lifrarbólgusmit er tiltölulega nýtt vanda­
mál en veiran kom mönnum fyrst fyrir
sjónir um 1990. Hún berst eingöngu með
blóði og veldur sjaldan bráðaeinkennum.
Því greinist smitið seint en mörgum
árum seinna getur lifrin skorpnað eða
krabbamein myndast í henni. Veiran
er alvarleg ógn við alla sem komast í
snertingu við blóð, ekki síst starfsfólk á
skurðstofum.
Inger Elisabeth Gisvold.
Inger Gisvold tók hjúkrunarpróf 1967
og hefur því stundað hjúkrun í meira en
fjörutíu ár. Hún lærði skurðstofuhjúkrun
ári eftir útskrift og hefur unnið við hana
alla tíð, lengst af á St. Olavssjúkrahúsinu
í Þrándheimi. Hún vann reyndar hálft ár á
legudeild á Landspítalanum skömmu eftir
útskrift en hefur verið á skurðstofu síðan.
Í maí 2008 stóð hún eins og venjulega við
skurðarborðið og aðstoðaði við að loka
skurðsári eftir aðgerð á kvið þegar hún
skar sig á fingri. Hún lét vita af því og fór í
blóðrannsókn eins og reglur segja til um.
Nokkrum vikum seinna komu niðurstöður
og þá fékk hún að vita að hún væri með
C­lifrarbólguveiruna í blóðinu.
Í ljós kom hins vegar að aðgerðar­
sjúklingurinn var ekki smitaður. Var
þá leitað aftur í tímann og skoðuð
gömul blóðsýni sem voru í geymslu á
sjúkrahúsinu. Elsta sýnið, sem fannst,
var frá 1997 en þá var tekin blóðprufa
í sambandi við að Inger var bólusett
við B­lifrarbólgu. Á þeim tíma var ekki
skimað eftir C­lifrarbólgu en nú kom í
ljós að niðurstaðan var jákvæð. Inger
hafði því smitast af C­lifrarbólgu einhvern
tímann fyrir 1997 og hafði síðan unnið
sem skurðstofuhjúkrunarfræðingur í
meira en tíu ár.
Þetta var mikið áfall fyrir Inger. Samt sem
áður var fyrsta hugsun hennar að hún
yrði að segja samstarfsmönnum sínum
frá því hvernig ástatt var fyrir henni.
Hún talaði við deildarstjórann og stakk
sjálf upp á að haldinn yrði fundur með
öllu starfsfólkinu, það er skurðlæknum,
svæfingarlæknum, hjúkrunarfræðingum,
aðstoðarfólki og ræstingafólki.
Niðurstaðan varð að Inger þurfti að hætta
að taka vaktir en gat unnið áfram á
skurðstofunni. Á vöktum hefði hún þurft
að geta aðstoðað við skurðarborðið en
nú fær hún einungis að aðstoða í kring.
Inger finnst vinnuveitandinn hafa verið
mjög liðlegur og stutt hana á allan hátt.
Á skurðstofunni, þar sem Inger vinnur,
eru nú alltaf þrír hjúkrunarfræðingar.
Tveir þeirra skiptast á við að standa „í
sárinu“ og aðstoða í kring en Inger er
alltaf í sama hlutverkinu. Að öðrum kosti
hefði hinn hjúkrunarfræðingurinn alltaf
þurft að klæðast sótthreinsuðum fötum
og aðstoða við skurðarborðið. Reynt er
að hafa þrjá hjúkrunarfræðinga einnig á
öðrum skurðstofum en það er ekki regla.
Stundum þegar Inger aðstoðar í kringum
aðgerð langar hana mjög mikið að
Norræn ráðstefna skurð­ og svæfingarhjúkrunar­
fræðinga var haldin í Reykjavík í maí sl. Einn af
fyrirlesurunum var Inger Gisvold frá Noregi en
hún sagði frá reynslu sinni af því að smitast af
C­lifrarbólgu.