Ráðunautafundur - 15.02.1988, Qupperneq 193

-183-
í því tilviki sem mælingar voru framkvæmdar þegar laáínir taldi að
bóndi hefði veikst vegna mengunar vió heygjöf kom ekki fram meiri
mengun en almennt í öðrum mælingum. (Fjöldi örvera: 0,01 x lO^/m^,
magn endótoxíns 0,21 ug/m^) Bóndinn sjálfur taldi ekki vera neitt
samband á milli vinnu við heygjöf og aó hann vitjaði laeknis.
Af framansögðu er ljóst aö mengun við gjöf á votheyi og rúlluvotheyi
er miklu minni en við gjöf á lausu þurrheyi. Erfitt er að bera saman
gjöf á bundnu þurrheyi og heyi verkað á annan hátt þar sem fjöldi
örvera er lítill, en magn endótoxíns er mikið.
Ástæðan fyrir því að einu sýni er slepþt sem tekið var við gjöf á
votheyi er sú, að á meðan á sýnatökunni stóó var einnig unnið við að
kasta frá ónýtu heyi, en í öllum öðrum tilvikum var einungis unnið við
gjöf á a.m.k. sæmilega verkuðu heyi. Þetta bendir þó til þess að ef
verkun heysins mistékst getur mengun við gjöf orðið mjög mikil.
Þessar mælingar sýna ekki hvað mikið af örverum eru í heyinu, heldur
hvað mikió losnar við gjöf. Áhugavert væri að rannsaka hvort samband
sé á milli þessara þátta, en erlendis hefur kcxnið í ljós að sumar
tegundir örvera losna auðveldar út í andrúmsloftið en aðrar.
Eins og fram hefur kcmið getur mengun við gjöf á lausu þurrheyi verið
mjög mismikil. Þar sem þetta er mjög algeng heyverkunaraðferð þyrfti
að rannsaka betur hvað það er sem veldur mesti menguninni t.d. hvort
það eru ákveðin vinnúbrögð, ákveðnar aðstæóur o.s.frv.
Á meðan mengunin er eins og hér hefur komið fram er nauðsynlegt að
nota grímur við heygjöf. Þar sem einfaldar pappagrímur sía einungist
mjög gróft ryk frá veita þær takmarkaða vörn. Velja ætti því betri
öndunargrímur með lágmarks síunarhæfni í flokki P3 eins og t.d.
svokallaðir loftræstihjálmar (airstream-hjálmar).