Ráðunautafundur - 15.02.1988, Side 250

-240-
af mjólkurdrykkjunni (reflex) og þverr með aldrinum.
Ef kálfar eru mjög gráðugir og þamba of hratt, hefir
mjólkurrennan ekki undan, mjólk lendir ofan í vömb og veldur
meltingartruflunum og skitu.
í vinstrinni fer mest öll meltingin fram hjá ungkálfum.
Þar myndast saltsýra, og hvatarnir pepsin og rennin.
Pepsínið klýfur prótein og er mjög lágt í ungkálfum fram á 4
viku. Rennin (hleypir) er mjög mikiivægt við að ysta
mjólkina (kaseinið og fitund) og virkni þess hvata fer mjög
dvínandi eftir aðra viku. Hitastig mjólkurinnar sem gefin
er, er mjög mikilvægt fyrir ,ineltinguna.
Ef mjólkin er 38-39 stiga heit hleypur hún á ca. 3-5
mínútum í vinstrinni, en ef hún er ekki nema 15 stiga heit
getur það tekið allt að 6 klst. Þetta veldur því að ef
fóðrað er á of kaldri mjólk, nær hún ekki að ystast áður en
hún fer áfram inn í mjógirnið og veldur þá skitu, þar sem
próteinið nær ekki að meltast. Mjólkin má heldur ekki vera
of heit, og ber að varast að gefa mjólk sem er yfir líkams-
hita.
Hvatinn rennin er sérhæfður fyrir mjólkiunprótein og
virkar takmarkað á annað prót«lin..
Eins virkar hann ekki á mjólkurprótein sem hefur verið
ofhitað, sem oft vill ,v<exða -vl.ð þurrkun mjólkur og undan-
rennu við • gerf im jólkurframlelðsliu . Slík mjólk nær ekki að
ystast í vinstur og >ve<ldur ;því oft ;meltingartruflunum og
.skitu í kálfum.
■Efttlx að mjól:kln hefur hlaupið (í vinstrinni) dregst
vlnsitriti .saman og mysan rennur frá og fer aftur í mjógirni
'.(‘5-10 mínútum eftir fóðrun), en hlaupið heldur áfram að
meltast í vinstrinni allt að 10-12 tíma.
Að framansögðu er ljóst að ungkálfar nýta illa annað
prótein en mjólkurprótein og mjög þýðingarmikið er að undan-
rennuduft sem notað er í kálfafóður sé ekki ofhitað við
þurrkun.
Kolvetni í ungkálfafóðri nýtast illa nema mjólkursykur
(lactose) og þrúgusykur (glucose). Ef venjulegum sykri er
bætt í gerfimjólk fer hann ómeltur aftur í garnir og ristil
þar sem hann veldur mikilli gerjun (gerlagróðri) og áköfum
niðurgang (Mynd 4).