Morgunblaðið - 26.04.2018, Blaðsíða 12

Katrín Lilja Kolbeinsdóttir
katrinlilja1988@gmail.com
Árið 2010 sótti ég nám-skeiðið Leikgleði í Bæjar-leikhúsinu í Mosfellsbæog þar fékk ég að kynnast
því að vera leikari og einnnig hvað
fer fram baksviðs, þar sem allur
hópurinn hjálpaðist að við að setja
upp söngleikina. Við unnum saman
að því að búa til og mála leikmynd,
við auglýsingar og markaðsmál, við
gerð búninga, förðun og allt sem við
mögulega gátum gert. Þetta fannst
mér hrikalega gaman og fann að ég
vildi kannski ekki endilega verða
„bara“ leikari heldur væri ég alveg
til í að prófa baksviðsvinnu líka, því
mér fannst hún ekki síður heillandi
og skemmtileg.“
Eftir að hafa útskrifast úr
Sönglist fékk Elísa tækifæri til að
hjálpa til baksviðs fyrir Borgarbörn
á jólasýningum þeirra. Þar fékk hún
að aðstoða við leikstjórn, skrifa nið-
ur nótur á æfingum, keyra ljós og
hljóð á sýningum og önnur tilfallandi
verkefni. „Eftir þetta má segja að ég
hafi fallið fyrir sýningarstjórnun. Á
lokaárinu mínu í Menntaskólanum
við Sund var ég kosin formaður leik-
listarfélagsins, en í því starfi þurfti
ég að taka að mér allt utanumhald
félagsins, sjá um fjárhagsáætlanir,
finna leikstjóra, velja leikrit, vinna
með nefndinni og fleira. Þetta tókst
framar vonum og við settum á svið
sýninguna „Rokk aldarinnar“ í
Hörpu. Við vorum fyrsti mennta-
skólinn á landinu til að fá tækifæri til
að sýna menntaskóla-söngleik í
Hörpu. Eins stórt og krefjandi verk-
efnið og það var að vera formaður
leiklistarfélagsins þá naut ég þess í
botn, enda er ég mjög skipulögð,
vinnusöm og hugmyndarík, þó ég
segi sjálf frá.“
Fáum að prófa okkur áfram
Það kom því fátt annað til
greina hjá Elísu en að læra sýning-
arstjórnun og hélt hún utan til að
finna besta fáanlega námið. Það fann
hún í The Royal Central School of
Speech and Drama og líkar mjög
vel. „Námið er frábært í alla staði og
miklu skemmtilegra en ég þorði að
vona. Ég bíð hreinlega eftir mánu-
dögum um helgar þar sem mér
finnst námið svo ótrúlega skemmti-
legt og gefandi.“ Og þrátt fyrir að
Elísa væri á vissan hátt að stökkva
út í óvissuna, segist hún ekki sjá eft-
ir því. „Ég vissi ekki alveg út í hvað
ég væri að fara eða hvernig skipu-
lagi námsins væri háttað, en það er
ótrúlegt hvað skólinn hefur kennt
mér margt og fjölbreytilegt sem gef-
ur mér mörg tækifæri. Við vinnum
öll mjög náið saman í baksviðsteym-
inu svokallaða, þar sem við tökumst
á við fjölbreytt verkefni og lærum að
vinna saman í hóp. Leikhúsvinnan er
að mestu leyti eins og eitt stórt hóp-
verkefni og við þurfum því að geta
unnið vel saman.“
Verkefnin sem Elísa og skóla-
félagar hennar fást við eru fjöl-
breytt. „Við setjum meðal annars
upp bæði sýningar í skólanum til að
æfa okkur, sem og sýningar utan
skólans þar sem að við förum í svo-
kölluð „work placements“ (ísl.:
starfsnám) út um alla London, í ólík-
ustu leikhúsum og fáum því að prófa
okkur áfram. En það sem mér finnst
best er að ég þarf ekki að taka nein
bókleg próf í þessum skóla heldur
eru einungis ritgerðaskrif og verk-
efnavinna. Ég hef aldrei verið sér-
lega hrifin af því að taka mikið af
bóklegum prófum þó mér hafi samt
gengið ágætlega í því.“
Sýningarstjóri ber ábyrgðina
Að sögn Elísu eru ekki margir
utan leikhússins sem átta sig fylli-
lega á því í hverju starf sýningar-
stjóra felst. „Þetta er eitt af ábyrgð-
arfyllstu störfum leikhússins.
Sýningarstjórar eru ekki einungis
að vinna í leikhúsum, þeir vinna við
hverskonar viðburði, tónleika og í
sjónvarpi. Sýningarstjóri stjórnar
sýningunni eða viðburðinum eins og
starfsheitið gefur til kynna. Á æf-
ingaferlinu eða í undirbúningnum þá
heldur sýningarstjórinn utan um
skipulagningu, boðar listamenn og
eftir atvikum starfsmenn á æfingar í
nánu samstafi við t.d. leikstjóra eða
stjórnanda viðburðar. Á meðan leik-
stjórinn leikstýrir þá skrifar sýning-
arstjórinn niður í handritið sitt allt
sem gerist á sviðinu. Hann skráir
hjá sér athugasemdir um lýsingu,
hljóð, leikmynd, búninga og í raun
allt sem snýr að sýningunni eða við-
burðinum, og vinnur því náið með
öllum sem að sýningunni koma.
Þetta auðveldar vinnuna fyrir marga
sem koma að sýningunni og eins get-
ur þetta skipt sköpum ef t.d. leikari
getur ekki tekið þátt í sýningu og
það þarf að kalla til aukaleikara eða
staðgengil sem þarf að hoppa inn í
hlutverkið. Það er því mikil ábyrgð
sem fylgir þessu starfi því ef eitt-
hvað fer úrskeiðis þá er það sýning-
arstjórinn sem tekur ábyrgðina. Það
er því ekki furða að þegar ég spurði
„hvað er ætlast til að sýningastjór-
inn geri?“ þá fékk ég einfaldlega
svarið: „Allt.“
Að sögn Elísu mættu fleiri Ís-
lendingar íhuga þetta nám. „Að læra
að verða sýningarstjóri er afar
þroskandi, markmiðið er að við lær-
um að verða góðir yfirmenn, að
skipuleggja okkur, leysa allskyns
verkefni eða vandamál, vinna vel í
hóp og taka mikla ábyrgð, svo eitt-
hvað sé nefnt. Ef fólk hefur áhuga á
því að vinna í leikhúsi, við tónleika, í
sjónvarpi eða hverskonar við-
burðum, þá gæti þetta nám hentað
vel. Ég ítreka að sýningarstjórar
vinna ekki aðeins í leikhúsum, ég
þekki marga sem vinna að ólíkustu
viðburðum. Það eru ekki margir
menntaðir sýningarstjórar á Íslandi
og því væri tilvalið ef fleiri myndu
hafa áhuga á að sækja sér þessa
menntun.“
Langar að setja upp leiksýn-
ingar fyrir börn og unglinga
Elísa segist ekki vera farin að
leiða hugann mikið að því hvað taki
við eftir útskrift en hafi þó ákveðnar
hugmyndir. „Auðvitað væri algjör
draumur að fá vinnu í leikhúsunum
og bransanum heima en ég er samt
opin fyrir öllu. Mér finnst líka mjög
spennandi að vinna með börnum og
unglingum og að búa til leikhús
handa þeim. Þá stefni ég einnig á að
fara í starfsnám á vegum skólans í
The Unicorn Theatre sem er leikhús
hér í London sem gefur sig út fyrir
að vera með sýningar sem henta
börnum og unglingum. Það væri
gaman að reyna að vinna við eitt-
hvað svipað heima þar sem mér hef-
ur alltaf fundist vera skortur á leik-
húsi fyrir börn og unglinga, hvort
sem þau eru leikarar í sýningum eða
áhorfendur. Í sumar ætla ég þó að
prófa mig áfram í þessu og ég ætla
að setja upp sýningu með unglingum
sem sýningarstjóri á námskeiðinu
Leikgleði í Leikfélaginu í Mos-
fellsbæ, námskeiðinu sem ég var á
sem unglingur. Ég veit að það verð-
ur rosalega spennandi og skemmti-
legt verkefni,“ segir Elísa að lokum.
Bíður eftir
mánudögum
Elísa Sif Hermannsdóttir er 21 árs Árbæingur sem
ákvað að halda á vit ævintýranna eftir stúdentspróf.
Hún stundar nú nám í sýningarstjórnun við The
Royal Central School of Speech and Drama í London.
Elísa kynntist leiklistinni ung að árum í gegnum leik-
listarskólann Sönglist í Borgarleikhúsinu en hún var
valin til þess að leika í jólaleikritum Borgarbarna.
Úti Elísu dreymir um að starfa í leikhúsum á Íslandi og setja upp sýningar.
12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 2018
Börn hafa mikla unun af því að búa
eitthvað til með höndunum, enda er
sköpunarkraftur þeirra óheftur og
imyndunaraflið á sér engin takmörk.
Þau geta búið til næstum hvað sem
er úr hverju sem er, mörg dæmi eru
til um það. Að vinna með tré er
skemmtilegt og að skera út í tré, eða
tálga, er virkilega spennandi fyrir
yngri börn, af því við það verk þarf að
nota hníf, fullorðinsverkfæri. En til að
tálga með hníf án þess að slasa sig er
gott að fá réttu leiðbeiningarnar.
Bjarni Þór Kristjánsson er mikill hag-
leiksmaður og með áratuga reynslu í
tálgun og hefur gert mikið af því að
kenna krökkum. Hann er sannarlega
rétti maðurinn til að kenna krökkum
réttu tökin í tálgun, rólegur og yfir-
vegaður og sérdeilis flinkur. Bjarni
ætlar að vera með námskeið í tálgun í
bókasafninu í Sólheimum í Reykjavík
í dag, fimmtudag 26. apríl kl. 16-18.
Námskeiðið er fyrir börn á aldrinum
6-12 ára, en yngri en 9 ára verða að
koma í fylgd með fullorðnum. Efni og
verkfæri verða á staðnum en skrán-
ing fer fram í síma 411-6160 eða í
tölvupósti til sigrun.jona.kristjans-
dottir@reykjavik.is.
Bókasafnið í Sólheimum býður krökkum til tálgunar
Viltu læra að tálga?
Morgunblaðið/Eggert
Hagleiksmaður Bjarni Þór tálgar hér út spýtukarla, fugla og leikföng á hand-
verkssýningu á Árbæjarsafni. Hjá honum er Inda Dan Benjamínsdóttir prúðbúin.
Eikjuvogur 29 - 104 Rvk.
s: 781-5100
Opið: Mán-fim: 12-18
fös: 12-16
VOR
2018