Saga - 2007, Blaðsíða 53
sam kunda yr›i gagn leg fyr ir fljó› ina.30 Tómas átti reynd ar
nokkurn flátt í flví a› fling i› var stofn a›, flví a› hann haf›i ver i›,
a› sögn Páls Mel ste›s, öt ull í a› safna und ir skrift um und ir bæn ar -
skrá til kon ungs flar sem hann var be› inn um a› koma á sér stöku
stétta flingi fyr ir Ís land.31 Í til efni af al fling is bo› skap kon ungs skrif -
a›i Tómas Sæ munds son eina af sín um sí› ustu rit ger› um, sem vinir
hans í Kaup manna höfn gáfu út a› hon um látn um. Tómas var
reynd ar hel sjúk ur fleg ar grein in var sam in, en hún er fló skrif u› af
miklu fjöri og anda gift. Var hann líka a› von um harla gla› ur me›
kon ungs ins bo› skap: „Aldreí hef ir Ís land fleíg i› slíka gjöf af
nokkrum konúnga sinna; og fló ein hvurj um hef›i ein hvurn tíma lit -
ist a› gjefa ann a› eins, hef›i fló trautt nokk ur ann ar haft flar a› lút -
andi um mæli og a› fer› flessa konúngs, sem gjöra oss gjöf hanns
hálfu dír mæt ari.“32
fiar sem upp haf leg til kynn ing kon ungs um end ur reisn Al fling -
is var sett fram í hálf ger› um vé frétta stíl not a›i Tómas óviss una um
skip an fless til a› sk‡ra út hvern ig hann taldi a› fling hald inu yr›i
best fyr ir kom i›. Í stuttu máli sagt tók hann kon ung inn á or› inu og
lag›i til a› skipu lag Al fling is hins n‡ja yr›i í öll um a› al at ri› um
sem lík ast fling hald inu til forna. Rök hans fyr ir flessu fyr ir komu -
lagi voru afar ein föld, flví a› ann ars veg ar vís a›i hann beint til upp -
haf legs bo› skap ar kon ungs, sem haf›i greini lega gert rá› fyr ir a›
fling i› yr›i reist á sömu regl um og hi› forna fling. Hins veg ar taldi
hann nau› syn legt hverri fljó› a› fylgja sín um eig in rétt ar venj um og
menn ing ar hef› um vi› skipu lag stjórn kerf is henn ar. „Rjett ar bæt -
urn ar um full trúa flíng in í Dan mörku koma … flessu máli ekkjert
vi› …“, full yrti hann, flví a› Ís land haf›i einmitt or› i› fyr ir ómæld -
um hörm ung um fyr ir flá sök eina „a› lög gjöf fless var sprott in af
út lendri rót.“33 fiar sem Al flingi átti a› ver›a fljó› fling Ís lend inga
fannst Tómasi a› fla› hlyti a› fylgja fljó› leg um regl um, frek ar en a›
apa eft ir út lendu sni›i. „Allt sem ekki er af fleirri rót sprott i›, allt sem
ekki á skilt vi› forna flín g i›, ver› ur fljó› vorri eins og út lent og fjar -
stætt, og sæt ir ekki af skipt um henn ar nje at higli, sam svar ar ekki gje›i
tómas sæmundsson 53
30 Sjá: Tómas Sæ munds son, „Úr bréfi frá Ís landi, dag settu 30ta jan. 1835“, Fjöln -
ir 1 (1835), bls. 84.
31 Det Kong elige Bibliot ek, Kaup manna höfn. NKS 3268, 4°, Grim ur Johns sons
brevvexl ing, kap sel II, Páll Mel ste› til Gríms Jóns son ar, 26. ágúst 1938.
32 Tómas Sæ munds son, „Al flíng“, firjár rit gjör› ir (Kaup manna höfn 1841), bls. 73.
33 Sama rit, bls. 77.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 53