Saga - 2007, Blaðsíða 111

Í grein inni í And vara ári› 1920 rakti Hall grím ur upp haf og flró -
un fling stjórn ar í Englandi. Meg in ni› ur sta›a hans var a› fling -
stjórn in hef›i flar í landi flró ast á löng um tíma, allt frá 9. öld, og ætti
djúp ar ræt ur í sta› bundn um a› stæ› um og sér stakri sögu lands ins.
Eink um hef›i fless ver i› gætt a› búa til leik regl ur um starf fling -
manna til a› koma í veg fyr ir spill ingu og hrossa kaup í fling inu.
fiannig hef›i fling mönn um lengi ver i› óheim ilt a› hafa nokk ur af -
skipti af sér mál um eig in kjör dæm is. fieg ar á allt væri lit i› væri ekki
rétt a› reikna me› flví a› fling stjórn in flró a› ist me› sama hætti
ann ars sta› ar: „fia› er al veg óvíst, hvort fling stjórn eft ir enskri fyrir-
mynd, geti nokk urn tíma heppn ast vel í ö›r um ríkj um“ (bls. 72).
Sam an bur› ur á fling stjórn inni í hin um ‡msu lönd um var Hall -
grími mjög hug leik i› vi› fangs efni og í bók inni fiing stjórn tók hann
upp flrá› inn flar sem frá var horf i› í And vara. Hún hef ur a› geyma
ít ar lega rann sókn á fling stjórn í mörg um lönd um. Hall grím ur leit -
a› ist eink um vi› a› út sk‡ra tengsl fling stjórn ar og l‡› ræ› is: Und ir
hva›a kring um stæ› um styrk ir fling stjórn full veldi og hags muni
fólks ins og hva› lei› ir til fless a› fling stjórn in vinn ur gegn l‡› ræ› -
inu en fljón ar sér hags mun um?
Hall grím ur byrj a›i á flví a› rekja sögu flinga í Nor› ur álfu, sem
hann seg ir hafa ver i› til frá alda ö›li hjá fleim flest um. Merk ustu
fling in sem til hafi ver i› tel ur hann hafa ver i› hi› forna Al flingi Ís -
lend inga og Parli ament Eng lands, en flar hafi fleg ar á ní undu öld
ver i› kom in fram sú sko› un a› eng an skatt mætti leggja á flegn ana
nema full trú ar fljó› ar inn ar sam flykktu slíkt á lög legu flingi (bls. 1).
fiátta skil ur›u me› frels is skránni Magna Carta, sem kon ung ur sam -
flykkti ári› 1215, en me› henni var ein veld i› dau›a dæmt um all ar
ald ir. Per sónu frelsi var tryggt me› lög um, „og nú fer a› hefj ast á
Englandi póli tískt líf á lög leg um grunni“ (bls. 9). Hall grím ur rek ur
sí› an hvern ig fling stjórn Eng lend inga hafi vax i› nán ast eins og
gras i› á jör› inni, hægt og síg andi, og sé flví mjög ólík fling stjórn ar -
til hög un flestra ann arra fljó›a flar sem stjórn ar skrár hafi venju lega
ver i› samd ar eft ir snögg ar bylt ing ar og flví vanti hinn sögu lega
grund völl flró un ar inn ar.
Hall grím ur held ur flví fram a› Eng lend ing ar hafi fyr ir löngu
sé› hví lík hætta geti staf a› af reip togi ein stakra fling manna um bit -
linga til kjör dæmanna. fieir hafi flví tek i› fla› rá› a› gera fling -
ísland á leið til lýðræðis 111
Hall grím ur Hall gríms son, fiing stjórn (Reykja vík 1927); Hall grím ur Hall -
gríms son, „fiing stjórn og fljó› stjórn“, And vari 53 (1928), bls. 33–53.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 111