Saga - 2007, Blaðsíða 206
sókn um ann arra fræ›i manna. Hér breg› ur fyr ir upp taln ingu á ‡msu flví
sem til heyr ir frem ur sta› ar bú um en sta› ar hús um flar sem fjall a› er um
fatn a› og ‡m is kon ar textíla, am bo› og önn ur verk færi. Í kafl an um er fjöldi
teikn inga og ljós mynda af bús hlut um og verk fær um og sk‡r ing ar á hlut -
verk um fleirra sem s‡ni lega er til raun til a› tengja sam an fljó› hætti og
eigna upp taln ingu. fiar má sjá kynnt an bún a› bæja á bor› vi› prests setr i›
Lauf ás og verk menn ingu fyr ir vél væ› ingu. Í fram haldi eru tí und a› ir grip -
ir og skjöl sem var› veist hafa frá Lauf ási. fiar á me› al er elsta var› veitta ís -
lenska sjóna bók in sem er til og er tal in vera frá 17. öld. Í um fjöll un um grip -
ina frá Lauf ási ger ir Hör› ur grein fyr ir heim ild um um skyld leika muna
sem hafa var› veist frá ö›r um stö› um (bls. 181). Hann legg ur t.d. fram
rann sókn um var› veitt verk Galdra-fiór ar ins Ein ars son ar og heim ild ir um
hann.
Hör› ur ey› ir ekki miklu pú›ri á me› fer› torfs e›a torf hle›slu, ger› e›a
ein kenni. Hann haf›i á›ur skrif a› um fla› í Ís lenskri bygg ing ar arf leif› I og II
sem komu út á ár un um 1998 og 2000. Hann hef›i fló gjarn an mátt segja a› -
eins meira um torf veggi hvers húss í Lauf ás bæ nú tím ans og hvort og
hvern ig fleir hafa breyst. Senni lega má kenna heim ild un um um flann skort
flví vir› inga mats menn tóku yf ir leitt ekki fram hvern ig torf var not a› í
veggi húsa, fl.e. hvort fla› er rist e›a stung i›, streng ur e›a hnaus, nema í
und an tekn ing ar til vik um.
Um fjöll un um húsa kost á jör› um Lauf ás kirkju 1718–1890 bein ist eink -
um a› upp bygg ingu og inn an smí›i í bæj ar hús un um á Grund, Páls ger›i og
Litla ger›i í sam an bur›i vi› heima sta› inn, en hús jar› anna er, einnig sett í
bygg ing ar sögu legt sam hengi vi› kirkju jar› ir ann ars sta› ar á land inu. fia›
er mik il vægt.
Bók in um Lauf ás fjall ar ekki a› eins um hús, húsa ger› ir og inn bú flví
Hör› ur breg› ur einnig upp mynd af sta› ar hag frá 1318 til 1901 og horf ir á
lands skuld ir, hlunn indi, ítök, kvik fé, bæ›i heima jar› ar og leigu li›a, og
einnig á tekj ur, svo sem ljós tolla og leg kaup, sem eru s‡nd í graf ísk um línu-
og súlu rit um. Um fjöll un um sta› ar fólk og land seta er sett fram me› graf -
ísk um hætti, fl.á m. sókn ar mann fjöldi, dán ar tí›ni, íbúa fjöldi, heim il is- og
fé lags ger›. A› auki sko› ar hann lestr ar kunn áttu og set ur nokkr ar bla› sí› -
ur und ir upp taln ingu trú ar rita Lauf ás jar›a árin 1784, 1795 og 1829.
Hör› ur nefn ir tví veg is a› fla› hafi skipt máli í rann sókn inni a› kafl ólsk -
ir prest ar hafi ekki mátt gift ast. Í fyrsta lagi vegna fless a› af fleim ástæ› um
eru eng ar heim ild ir um hús mæ› ur í Lauf ási fyr ir si› breyt ingu (bls. 71) og í
ö›ru lagi a› fla› hafi bein lín is kom i› fram í hús bún a› in um, fl.e. a› lokrekkj -
ur megi rekja til flessa ein líf is prest anna sem voru „ókvænt ir og vir› ast hafa
sof i› í vi› hafn ar mikl um lokrekkj um í skála“ (bls. 103). Um fletta má deila
flví ein hverj ir kafl ólsk ir prest ar og jafn vel bisk upar áttu fylgi kon ur flótt fla›
væri ekki vel sé›, en fla› gat ver i› jafn rík ástæ›a fyr ir lokrekkj unni eins og
ein líf i›, e›a vax andi a› gæsla vi› eldi vi› ar notk un flví ekki ver› ur á móti
mælt a› hl‡rra var a› sofa í tjald a›ri lokrekkju en á opnu rúm fleti.
ritdómar206
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 206