Saga - 2007, Blaðsíða 63
Ann a› sem teng ir flá fé laga er hinn sterki si› fer›i legi tónn sem
ein kenn ir skrif fleirra beggja. Ég „held ad menn egi ad bera sig ad
verka á flánkafarid og fljódarcharact ér inn fyrst, og flad an egi öll
betr an ad út breid ast …“, skrif a›i Bald vin fyrr um vinnu veit anda
sín um, Grími Jóns syni amt manni á Mö›ru völl um, en flar svar ar
hann gagn r‡ni Gríms á fyrsta hefti Ár manns á al flingi:
eg held ad betr un in egi ad koma inn anad, enn ecki ut anad,
nema ad svo miklu leiti sem úvort is medöl kunna ad fram kalla
flá inn anad kom andi Virksom hed. Enn á fljódar hug ar farid
held eg ad menn egi ad verka fyrst med flví ad eyda fleim or -
sök um sem géfa hön um ránga stefnu, og flad eru van fleckíng,
hleipi dóm ar, van ar og ávan ar, fless um held eg ad menn verdi
ad bera sig ad eyda med flví ad af klæda flá.64
Hi› ytra líf mann anna var sam kvæmt flessu há› and leg um kjarna
fleirra og flar me› var nau› syn legt a› hafa áhrif á and ann til a›
hrinda sam fé lags leg um fram för um úr vör. Eng ir voru bet ur falln ir
til flessa a› áliti Bald vins en prest arn ir, og er hann flar á sömu sko› -
un og Tómas Sæ munds son. Í á› ur nefndri dæmisögu í Ár manni á al -
flingi legg ur Bald vin of urá herslu á hlut verk kenni manns ins í a›
inn ræta sókn ar börn um sín um i›ni og a›r ar kristi leg ar dygg› ir,
sem ger›u flau í senn a› n‡t um fljó› fé lags flegn um og gó› um heim -
il is mönn um.65 Af sta›a Bald vins og Tómas ar til lausa- og hús -
mennsku er líka mjög áflekk, og er reynd ar bein tengd áherslu fleirra
á dygg› ir á bor› vi› sjálfsaf neit un, i›ni, fyr ir hyggju og spar semi. Í
Ár manni á al flingi af vega lei›a lausa menn ístö›u litla vinnu menn
me› flví a› gylla hæg› ina sem fylgdi lausa mennsku og ver bú›a lífi
bor i› sam an vi› líf i› í sveit inni,66 en Tómas sá einmitt upp lausn
bænda sam fé lags ins sem eitt helsta átu mein Ís lands. „fia› hef ir eítt
ver i› landi voru til meína leíngi“, full yr› ir hann í yf ir liti árs ins 1838
sem hann birti í fimmta hefti Fjöln is, „a› van skapn a› ur inn hef ir
ver i› held ur stór á heímil is- og sveíta-stjórn inni, hjúa rá› ríki og
ódig›, út slátt ar semi, lausa mennska, giptíng ar ör eíga og upp flosn -
an, bón bjarg ir og fleíra flví líkt hef ir leíngi ómjúkt vi› brunn i› og er -
vi› a› bú end um kost ina.“67 A› sí› ustu voru vi› horf fleirra Bald -
tómas sæmundsson 63
64 Det Kong elige Bibliot ek, Kaup manna höfn. NKS 3268, 4°, Grim ur Johns sons
brevvexl ing, kap sel II. Bald vin Ein ars son til Gríms Jóns son ar, 2. júní 1829.
65 Sjá: Ár mann á al flingi 1 (1829), bls. 27–39 og 43–80.
66 Sama rit, bls. 15–16 og 42–45.
67 Tómas Sæ munds son, „Ept ir mæli árs ins 1838, eins og fla› var á Ís landi“,
Fjölnir 5 (1839), Frjetta bálk ur inn, bls. 16.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 63