Saga - 2007, Blaðsíða 230
flrí hyrn ings versl un á fer› inni? fiar sem fior lák ur dvaldi lengi vi› versl un -
ar störf í Englandi dett ur manni helst í hug skoskt viskí.
Á fless um árum, nán ar til tek i› 1856, kem ur Jer ome Napól e on prins til
Ís lands. Jón Gu› munds son hitt ir hann og fjall ar mik i› um komu hans í
fijó› ólfi — og í fless um bréf um. Er prins inn fljót ur a› spyrja, eft ir a› Trampe
greifi hef ur sagt hon um a› land i› sé „ár lega í gróf um Def icit“, hvers vegna
Dan mörk vilji „basla vi› slík an ómaga“ (18. ágúst 1856, bls. 33). Gó› spurn -
ing fla›. Stuttu seinna, 30. ágúst 1856, skrif ar Jón nafna sín um um áhuga
Frakka á D‡ra fir›i og seg ir a› sam kvæmt or› um Vil hjálms prins af Óran íu,
sem var hér einnig á fer› fletta sum ar, séu Frakk ar a› hugsa um a› gera Ís -
land a› fangan‡ lendu (For bryderkolon ie). Slík sögu sögn gangi í „Diplo -
matiske Kred se“ (bls. 37). Hér er enn eitt dæmi um drauma stór fljó›a um
nota gildi Ís lands. En Jón Gu› munds son var mjög tor trygg inn í gar› Frakka
var› andi D‡ra fjar› ar mál i›, mun tor tryggn ari en nafni hans Sig ur›s son.
Oft hef ur ver i› tal a› um Jón Sig ur›s son sem fyr ir grei›slupóli tíkus og
sanna flessi bréf fla› svo ekki ver› ur um villst. Áhuga vert dæmi, a› mínu
mati, er bei›ni Jóns Gu› munds son ar ári› 1865 fleg ar hann ba› vin sinn,
sjálf stæ› is hetju Ís lands, a› „gjöra svo vel a› út sjá og kaupa sjálfr, handa
flín um gó›a vin, fal leg an og smekk full an fín gr hríng, er gjarna má kosta
12–15 rd., en flú skalt sjálfr ábyrgj ast a› sé ekta og fagr“ (26. apr íl 1865, bls.
263). Hér eru ekki litl ar kröf ur ger› ar.
Bréf in eru ekki bein lín is skemmti lesn ing nema helst fyr ir flá sem hafa
gam an af stjórn mála sögu fless ara tveggja ára tuga. En oft breg› ur Jón Gu› -
munds son fyr ir sig at hygl is ver› um l‡s ing um og sem dæmi má nefna a›
hann seg ir í frétt um um flann mæta mann Bene dikt Sveins son a› hann
„ligg ur alltaf, í sulla veiki og ge› vonsku, fla› var stún g i› á hon um í dag“
(31. ágúst 1860, bls. 127).
fia› sem ég finn helst a› fless ari ágætu út gáfu er upp setn ing sk‡r ing -
anna vi› bréf in. Bréf in 144 koma fyrst og eru eng in merki í texta bréf anna
um hva› út gef andi hef ur í hyggju a› sk‡ra nán ar fyr ir les anda. fiar sem lík -
legt er a› flessi út gáfa n‡t ist helst fræ›i mönn um hef›i ekki átt a› koma a›
sök a› hafa nett núm er í sjálf um text an um e›a stjörnu. Sk‡r ing arn ar eru
all ar aft ast — hvert bréf tek i› fyr ir sig. fietta fl‡› ir a› fla› er óflarf lega fyr -
ir hafn ar samt a› finna sk‡r ing arn ar, eink um flar sem sk‡r ing ar vi› sum
bréf spanna marg ar bla› sí› ur. fiar sem les andi veit ekki fyr ir fram hva› Ein -
ar ætl ar a› sk‡ra gríp ur hann ein staka sinn um í tómt. Nú er mjög í tísku a›
gefa út bréf frægra manna og eru ‡ms ar a› fer› ir not a› ar. Sjald an hef ég sé›
lagt í ne› an máls grein ar (of d‡rt í um broti) en upp á sí›kast i›, a.m.k. í hin -
um ensku mæl andi heimi, hef ur sú lei› oft ver i› val in a› setja sk‡r ing ar —
núm er a› ar í texta — á eft ir hverju bréfi. Er flá hæg ur vandi fyr ir les and ann
a› finna flær, hann flarf e.t.v. a› eins a› fletta upp á næstu sí›u. Ein ar Lax -
ness hef ur lagt mikla vinnu í sk‡r ing arn ar — stund um um of, eins og hann
vi› ur kenn ir sjálf ur (bls. xxvi) og má nefna sem dæmi frá sagn ir fijó› ólfs af
böll un um sem hald in voru til hei› urs Napól e oni prins. Hef›i kannski nægt
ritdómar230
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 230