Saga - 2007, Blaðsíða 193
menn ur kirkju rétt ur og al fljó› leg vi› horf til stjórn skip un ar og rétt ar fars átt
grei› an a› gang a› ís lensku sam fé lagi og haft mun meiri áhrif á fla› en læri -
fe› ur okk ar Láru hafa vilj a› vi› ur kenna. fietta vi› horf er kannski ekki eins
bylt ing ar kennt og Lára vill vera láta. Ég hef a› minnsta kosti trú a› á fletta
lengi og flekki eng an und ir sex tugu sem get ur ekki tek i› und ir fla›. fia›
kem ur mér hins veg ar á óvart a› fla› vir› ist ekki rista djúpt hjá Láru sjálfri
flví á nokkrum stö› um skín í gegn önn ur sko› un, sem mér vir› ist and stæ›.
Hún legg ur til dæm is mik i› upp úr flví — og reyn ir flar a› and mæla sko› -
un Sig ur› ar Lín dal — a› mik il væg skil hafi or› i› me› lög töku Krist in rétt -
ar yngri 1275, a› fyr ir flann tíma hafi laga fyr ir mæli bisk upanna haft veika
laga sto› (bls. 398–399) — og flar me› skil ég hana flannig a› hún telji a›
vald fleirra hafi ver i› fleim mun veik ara. fió bann fær›u Hein rek ur Kárs son
og Sig var› ur fiétt mars son mann og ann an me› gó› um ár angri, ókvæni
klerka var hér kom i› á um mi›ja 13. öld án fless a› um fla› heyr› ist meira
en múkk og í byrj un 13. ald ar haf›i ver i› inn leitt hér á landi eitt ít ar leg asta
eft ir lits kerfi me› kirkju eign um sem flekk ist í gervöll um krist in dómi. fia›
get ur vel ver i› a› fla› hafi ekki ver i› laga sto› ir fyr ir flessu í ein hverj um
nítj ándu ald ar fljó› rétt ar leg um skiln ingi, en fletta vald höf›u fless ir menn
og ég get ekki skil i› fla› ö›ru vísi en a› fleir — og ís lenskt sam fé lag — hafi
bein lín is ver i› ginn keypt fyr ir nán ast sér hverju flví sem barst frá út lönd -
um, fleg i› fla› me› flökk um og geng i› lengra í flví en marg ir a›r ir a› finn -
ast flest til eft ir breytni sem frá út lönd um kom — flá eins og nú. fia› er sam -
fé lags legt vi› horf og fla› er svo lei› is vi› horf sem raun veru legt vald er
byggt á, ekki sein tekn ir lög fræ› ing ar.
Í sama dúr er fla› vi› horf a› „hafi kirkju valdi ver i› far i› a› hnigna er -
lend is [fl.e. í a› drag anda si›a skipt anna] hafi fless ekki gætt á Ís landi“ (bls.
224). Lára tek ur und ir me› Vil borgu Au›i Ís leifs dótt ur „a› lúth erska hafi
borist til Ís lands me› lög bo› um frá dönsku kon ungs valdi en hafi ekki kom -
i› til vegna a› stæ›na á Ís landi“ (bls. 228). Me› ö›r um or› um flá finnst Láru
Ís land hafa ver i› al gert eyland, flar sem engra áhrifa gætti utan úr heimi,
ann arra en lög bo›a frá kon ung um. fiau tel ur hún hins veg ar a› hafi get a›
ger breytt ís lensku sam fé lagi á auga brag›i. fiarna falla sam an ann ars veg ar
formal ism inn, sem ég kvart a›i und an hér a› fram an, og hin forna s‡n á Ís -
land á mi› öld um sem ein angr a› og sér stætt.
VI.
Eitt ein kenni á a› fer› Láru er a› benda á aug ljós ar veil ur í rök um fleirra
sem hún er á önd ver› um mei›i vi› en færa sí› an eng in sér stök rök fyr ir
eig in mál sta›, eins og henni finn ist a› lé leg rök fyr ir einni sko› un hljóti
sjálf krafa a› sty›ja hina and stæ›u sko› un. fietta sést vel á all langri um ræ›u
um hnign un bann fær ing ar, en flar reyn ir Lára a› and mæla fleirri gömlu og
út breiddu sko› un a› mis beit ing og of notk un á aga me› ul um kirkj unn ar á
sí› mi› öld um hafi leitt til fless a› flessi me› ul misstu kraft sinn og fla› hafi
andmæli 193
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 193