Saga - 2007, Blaðsíða 194

sí› an graf i› und an valdi kirkj unn ar. fietta var nú raun ar sko› un mót mæl -
enda fleg ar á 16. öld og sí› an hafa menn éti› fletta upp kyn sló› eft ir kyn -
sló› og ef marka má grein ingu Láru á rök um fræ›i manna í seinni tí› fyr ir
henni flá eru flau ein kenni lega r‡r. fia› fl‡› ir hins veg ar ekki a› flessi sko› -
un sé röng. fia› er ein fald lega sta› reynd a› bann fær ingu hnign a›i — hún
var ekki af num in, hvorki í kafl ólsku né lút ersku — en fla› dró veru lega úr
notk un henn ar vi› si›a skipt in og fyr ir flví hljóta a› vera ein hverj ar ástæ› -
ur. Fró› legt hef›i ver i› a› kynn ast um ræ› um um bann fær ingu me› al
gagnsi› bót ar manna (mun fró› legra en a› heyra um kirkju lög á 20. öld sem
Lára mi›l ar á nokkrum stö› um) og grun ar mig a› flar, í um ræ›u gagnsi› -
bót ar manna, megi finna sjálfs gagn r‡ni sem hjálp a› gæti til skiln ings á
flessu. fia› get ur vel ver i› rétt hjá Láru a› bisk upar hafi ekki of not a› bann -
fær ingu á fyrri hluta 16. ald ar, í fleim skiln ingi a› fleir hafi ekki endi lega
geng i› har› ar fram en á›ur, bann fært oft ar e›a ver i› ósvífn ari í fram göngu
— ég myndi a› vísu ekki vilja hafna flví al far i› — en eitt hva› var greini -
lega a› breyt ast í flví hva› fólki fannst um bann fær ingu og önn ur aga me› -
ul kirkj unn ar. fia› var greini lega a› skap ast mark a› ur fyr ir flá sko› un a›
kirkj unn ar menn gengju of langt í a› út færa vilja Gu›s me› ‡ms um rá› um.
fia› er eitt af meg in at ri› un um í gagn r‡ni Lúth ers, og flótt fla› hafi ekki
veri› n‡ gagn r‡ni — langt frá flví — flá var skyndi lega hljóm grunn ur fyr -
ir henni á fless um tím um. Fyr ir flví voru ástæ› ur — kerf inu hnign a›i. fietta
ræ› ur Lára ekki vi› a› sk‡ra og ástæ› an er sú a› sjón ar horn henn ar er of
flröngt, hana vant ar kenn ingu um refs ing ar. Ég er a› vísu full ur a› dá un ar
á a› hún skuli hvergi vitna í Foucault, en bæ›i sál fræ› ing ar, fé lags fræ› ing -
ar og mann fræ› ing ar hafa velt fless um mál um tals vert fyr ir sér — fyr ir
utan nú gu› fræ› inga og sagn fræ› inga, heim spek inga og lög fræ› inga — og
um flau er margt hægt a› lesa. Ég veit ekki meira um flau fræ›i en a› flau
eru til, en eitt sam hengi s‡n ist mér aug ljóst a› skipti máli — fl.e. alt ar -
issakra ment i›. Lára s‡n ir mjög vel fram á fla› a› bann fær ing sner ist ein -
göngu um a› hin um bann fær›a var mein a› a› taka alt ar issakra ment i› (bls.
249–251) og fla› s‡n ist mér vera lyk ill inn a› skiln ingi á flví af hverju bann -
fær ingu hnign a›i. fia› er nán ast víta ver› ur skort ur á for vitni a› kom ast a›
svo af drátt ar lausri ni› ur stö›u en taka svo ekki næsta skref og spyrja sig: Af
hverju skipti alt ar issakra ment i› svona miklu máli?
Alt ar issakra ment i› var helgi si› ur sem átti sitt blóma skei› á ná kvæm -
lega sama tíma og bann fær ing ar. fió a› alt ar issakra ment i› megi rekja, eins
og bann fær ingu, aft ur til frum kirkj unn ar var fla› ekki fyrr en á 11. öld a›
gu› fræ›i leg um ræ›a fór af sta› um merk ingu og mik il vægi flessa leynd ar -
dóms. Sagn fræ› ing ur inn Miri Rubin, sem mér vir› ist hafa skrif a› af mestri
skyn semi um flessi mál,6 held ur flví fram a› gu› fræ›i alt ar issakra ment is -
ins hafi ná› full um flroska á 12. öld, or› i› út breidd um hinn kafl ólska heim
orri vésteinsson194
6 Miri Rubin, Corpus Christi. The Eucharist in Late Medi eval Cult ure (Cambridge
1991).
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 194