Breiðfirðingur - 01.04.1989, Blaðsíða 132

130
BREIÐFIRÐINGUR
Bergsveinn er alinn upp í Skáleyjum og þar byrjaði hann
búskap. Síðar var hann bóndi á Múla á Skálmarnesi og í
Ögri við Stykkishólm. Enn fremur var hann um skeið
búséttur í Breiðavík vestan Bjargs. Bergsveinn hefur því
haft góð skilyrði til að kynnast fólki víðs vegar í Breiðafirði.
En ekki hefði það reynst einhlítt til að bregða birtu á breið-
firskt mannlíf með þeim hætti, sem Bergsveinn hefur gert.
Þegar hann er að alast upp í Skáleyjum, býr enn að þeirri
menningarvakningu, sem fyrst bólar á í Vestureyjum um
1830. Arfleifð hennar birtist m.a. í meiri og betri bókakosti
í almenningsbókasafni en til var að dreifa í öðru jafn-
fámennu sveitarfélagi. Samfara notum af bókasafninu voru
bókakaup Vestureyinga meiri en almennt gerðist. Ekki
þurfti lengi að ræða við þá til þess að komast að raun um, að
þeir voru víða vel heima í íslenskri sögu og bókmenntum og
þó sérstaklega sögu sinnar heimabyggðar. Við þau menning-
aráhrif ólst Bergsveinn upp og er líklegt, að þar sé að finna
hvatann að áhuga hans og elju við að forða því frá gleymsku,
er einkum hefur verið sérstætt við störf eyjaskeggja í Breiða-
firði.
Ekki kann ég náin skil á, hvenær Bergsveinn byrjar að
sinna ritstörfum og fræðimennsku, en í Barðstrendingabók,
sem kom út 1942, birtust eftir hann fimm ritgerðir, og eru
þrjár þeirra um atvinnulíf og lifnaðarhætti í Vestureyjum.
Þá þegar verður þess greinilega vart, sem síðar hefur á sann-
ast betur, að Bergsveini er ekki umhendis að halda á penna.
í Andvara 1949 er ritgerðin „Um lunda og kofnafar“. Þar
er Bergsveinn í heimahögum að lýsa störfum, sem hann
nauðaþekkir, og eru þá um það bil að hverfa úr sögunni.
Eftir þann lestur fýsti vafalaust marga meira að frétta af
búskaparháttum Breiðfirðinga og gerðu því fastlega skóna,
að Bergsveinn mundi, þótt síðar yrði, róa á sömu mið. - Ári
seinna kom út eftir hann lítið kver „Sögur og sagnir úr
Breiðafirði“. Ekki gáfu þær fyrirheit um, að Bergsveinn
mundi láta mikið að sér kveða á vettvangi breiðfirskra
fræða.