Tímarit Máls og menningar - 01.02.2005, Page 37

Listin gerir okkur að betri manneskjum
þeim finnst þeir vera framsýnni en höfuðborgarbúar og fylgjast betur
með nýjungum og sú hugmynd á rætur að rekja til Hansatímabilsins.
Þegar ég fór að skoða dagskrána árin áður en ég tók við þá sá ég að skipu-
leggjendur hátíðarinnar höfðu litið svo á að það að horfa út þýddi að
horfa á sama svæði og fara sömu leiðir og Hansakaupmennirnir höfðu
farið mörg hundruð árum áður. Það að horfa út og vera opinn fyrir
nýjungum það var í raun og veru að halda sig við það gamla! Tónlistar-
mennirnir komu nær eingöngu frá Noregi, Bretlandi og Þýskalandi.
Fáeinir frá Austur-Evrópu og Suður-Evrópu.
Þetta var sjálfsagt ekki meðvitað en það var einhver ósýnileg lína dreg-
in utan um þetta svæði og afar sjaldan farið yfir hana. Marcel Marceau
var kannski sóttur til Frakklands af því allir þekktu hann, en Ítalía og
Spánn voru varla til, hvað þá Asía, Afríka eða aðrar heimsálfur. Borgin
sem var svo stolt yfir hversu víðsýn hún var reyndist endurtaka í sífellu
gömul samskiptamunstur, einnig á listasviðinu. Hún var og er í rauninni
afskaplega hefðbundin og íhaldssöm, það átti ég erfitt með að sætta mig
við og vildi reyna að breyta.“
Þú segir tónlistarmenn - var þetta mestmegnis tónlistarhátíö?
„Aðaláherslan hafði alltaf verið á tónlist og er það í rauninni ennþá þó
að ég hafi verið komin langt með að ná jafnvægi milli listgreina þegar ég
hætti. Eins og listaheimurinn er nú á dögum og eins og hann er að þró-
ast í samspili milli listgreina þá er nauðsynlegt að horfa á hann sem heild
og gefa fólki tækifæri til að upplifa hvernig listgreinarnar geta spilað
saman.
Svo þótti mér ástæða til að sýna Norðmönnum aðrar leikhúshefðir og
stefnur en þeir eru vanir og það sama með dansinn og hinn svokallaða
nýja sirkus, fjölskyldum til mikillar gleði. Ég hélt sama tónlistarmagni -
þó ég hafi verið skömmuð fyrir að gera það ekki! - en jók hlut annarra
listgreina, auk þess sem ég breytti áherslunum í tónlistinni, til dæmis
með því að kalla fólk langt að og láta leika tónlist frá miðöldum eða end-
urreisnartímanum sem ekki hafði áður heyrst. Ég reyndi að opna hátíð-
ina bæði í tíma og rúmi.
Ég vann alltaf með nokkur þemu á hverju ári, sum sýnileg, önnur ekki.
Ég varð að vita hvar ég stóð og hvert ég ætlaði, síðan gat ég leikið mér
inni í þeim ramma, tekið hliðarspor án þess að týnast. Á hverju ári var
ákveðin tónlist í aðalhlutverki eða ákveðið tónskáld eða tónlistarmaður
valinn listamaður hátíðarinnar. Þeir eru margir minnisstæðir, til dæmis
Anne Sofie von Otter sem kemur hingað á Listahátíð í Reykjavík í vor.
Hún er einstaklega hæfileikarík og gáfuð kona sem var unun að vinna
með og hafa hjá sér í heila tólf daga.
TMM 2005 • 1
35