Tímarit Máls og menningar - 01.02.2006, Page 29
Þáttur af Friðriki VII
Kristján VIII, hafði leyft íslendingum að velja sér þing til ráðgjafar um
stjórn landsins. Er Friðrik VII lagði af einveldi kröfðust íslendingar
aukinnar sjálfstjórnar og boðuðu til mikils fundar og kölluðu þjóðfund.
Ekki vildi Friðrik konungur koma á þann fund og kom honum í hug
setan á kvartelinu í Kalmanstungu forðum. í sinn stað skipaði hann
Trampe greifa, einn þeirra manna sem höfðu sýnt frú Danner fálæti og
var stiftamtmaður á íslandi, og sagði honum mátulegt að skíta í tunnur
Islendinga. Sjálfur fór hann ásamt frú Danner til Borgundarhólms að
skoða fornmannaverk meðan á fundinum stóð. Þar á eynni miðri sem
heita Almenningar stóð ein eik mikil og fögur og svo gömul að mati
lærðra manna að hún hafði brumað og fellt sitt lauf yfir Aldinborgar-
konunga alla. Til að auka enn prýði eikurinnar risti nú Friðrik konung-
ur með eigin hendi stórt hjarta á eikina með nöfnum þeirra frú Danner.
Svo mjög unni hann konu sinni að enginn hlutur þótti honum það fagur
að ekki mundi fríkka enn við að bera henni nokkurt vitni. Er þjóðfund-
ur á íslandi var úti sneri Friðrik aftur til Sjálands en svo mjög gramdist
ættgöfgum mönnum á Borgundarhólmi nafn frú Danner að þeir létu
höggva eikina.
Á þeim árum sem nú fóru í hönd voru tíðum róstur með Dönum og
Þjóðverjum, sem ágirntust kostajarðir hertogadæmanna. Þjóðverjar hót-
uðu pest og pataldri ef Danir létu ekki löndin. Eins og áður er skráð var
Friðrik VII einhver mestur friðarkonungur í Danmörku og var honum
æ þyngri raun að hlýða á vopnaskak Þjóðverja. Við það hrakaði svo
heilsu hans að margan dag fylgdi hann vart klæðum. Fluttu þau frú
Danner því til Jagarapríss og undu þar löngum fjarri veraldarglaumi.
Það var helsta skemmtan konungsins er heilsa hans var bág að sitja við
opinn hallarglugga með veiðistöng sína og dorga í virkisgröfinni er
umlukti höllina. Fátt var þar fiska en svo mjög var hann elskaður af
nágrönnum sínum að jafnan gættu bændur þess að hafa nýjan fisk nær-
hendis til að krækja á dorgina. Hann var kallaður Friðrik hinn þjóð-
kæri.
Hann dó sex nóttum fyrir Cecilíumessu er hann var í heimsókn hjá
frændum sínum í þeim stað er heitir Fukkuborg. Þar fékk hann harðan
iðraverk og er honum elnaði sóttin lét hann kalla til sín frú Danner og
son hennar og kvaddi þau með þessum orðum: „Far vel, mín Fipurtá, far
vel Berðlingsson.“ En við þjóna sína sagði hann: „Gleymið mér, góðir
menn, því þá hefur konungur stjórnað rétt að nafn hans gleymist fljótt.“
Þá hafði hann verið konungur í fimmtán vetur og var harmdauði öllum
almúga. Með honum lauk í Danmörku konungdómi þeirra manna er
voru í beinan karllegg frá Elmari af Aldinborg.
TMM 2006 • 1
27