Heimsmynd - 01.03.1988, Blaðsíða 19

mála. Og það leiðir hugann að stefnu-
miðum þeirra og forsendum. Þær eru
komnar á eigin forsendum, og gera þá
afdráttarlausu kröfu að þær eigi sinn
þegnrétt í samfélaginu, sem konur. Þær
segja jafnréttið aldrei geta orðið að veru-
leika, nema konur taki sér réttinn til að
móta þann heim, eða það hús sem þær
lifa í.
„Við viljum móta kvennapólitíska
stefnu, þar sem öll mál eru skoðuð út frá
sjónarhóli kvenna. Við höfnum jafnrétt-
ishugtakinu eins og það hefur verið not-
að undanfarna áratugi, þar sem gengið
er út frá því að afmá öll sérkenni kvenna
og móta þær í mynd karlmannsins, eins
og „hið karlmannlega sé hið rétta og
æskilega,“ segja þær. Þess vegna kalla
þær sig þingkonur en ekki þingmenn. Til
að undirbyggja þessa hugsun taka þær
dæmisögu af húsbyggingu: „I raun má
líkja því jafnrétti, sem talað er um, við
eitt sköpunarverk karlmannsins, hús sem
hann hefur reist sér til búsetu. Hann hef-
ur meira að segja notað til þess nokkur
þúsund ár. Nú opnar hann dyrnar og
segir við konuna: „Gjörðu svo vel, allt
mitt er þitt, láttu bara eins og þú sért
heima hjá þér!“ En konan teiknaði ekki
þetta hús, byggði það ekki, og réð
hvorki lit þess né lögun. Er furða þótt
hún vilji byggja við? Eða jafnvel byggja
nýtt hús, sem er þá í fyllingu tímans hægt
að tengja húsi karlsins með skemmtilegri
göngugötu?“ spyrja þær.
að er einmitt þetta sjónarhorn
þeirra sem sumir hafa látið
fara fyrir brjóstið á sér, og
jafnvel nefnt aðskilnaðar-
stefnu. En þær svara því til, að þá fyrst
geti konur og karlar unnið saman, að
karlar viðurkenni og tileinki sér reynslu-
heim kvenna á sama hátt og konur til-
einki sér það besta og lífvænlegasta af
viðhorfum karla. „Við höfum engan
áhuga á að klifra upp í tröppu karl-
mannsins. Við erum ágætar eins og við
erum og þurfum ekkert að líkja eftir
körlum.“
Það hefur greinilega mikið vatn til
sjávar runnið síðan Rauðsokkurnar
kvöddu sér hljóðs fyrir um það bil tveim-
ur áratugum, með kröfuna um tvímæla-
lausan rétt konunnar til að hasla sér völl
á vettvangi karla, og frelsun undan áþján
eldhússins. Ekki annað að sjá en áhersl-
urnar hafi alveg snúist við. Ýmsum
kvenfrelsissinnum þykir sem áherslan á
hið kvenlega sé orðin full sterk; hún festi
konuna í sínu hefðbundna hlutverki,
verði dýrkun á kvenreynslunni, sams
konar dýrkun og fjötraði konuna um ald-
ir. Þær láta sér fátt um finnast og segja
sem svo, að femínismi Kvennalistans sé
„örlátur en ekki útilokandi" og bæta því
við að sá sé munurinn, að gamla goðsag-
an um konuna hafi byggst á skilgreiningu
karlhefðarinnar á hlutverki hennar.
„Konan á að skilgreina sig sjálf."
Þær segjast vera afskaplega miklir
mannvinir. „Það að fylgja konum að
málum þýðir ekki að sá hinn sami sé á
móti körlum. En við hugum fyrst og
fremst að okkar málum, eins og eðlilegt
er, enda tími til kominn. Það sem okkur
varðar er hlutskipti kvenna og barna, og
við reynum að líta á málin út frá eigin
sjónarhóli. Hvað kemur aukamótor í
Áburðarverksmiðjunni konum og börn-
um við, til dæmis? Þannig vinnum við
okkar afstöðu, við tökum mið af okkar
eigin reynsluheimi.“
I þessum anda hafa þær lagt áherslu á
málefni á borð við dagvistunarmál,
skólamál, heilbrigðis- og tryggingamál,
umhverfismál, húsnæðismál og friðar- og
utanríkismál, svo eitthvað sé nefnt. Þess-
ir málaflokkar falla flestir undir það sem
hingað til hefur verið nefnt kvennamál-
efni eða „mjúku málin“, og þær sjá ekki
ástæðu til að amast við þeirri nafngift.
„Það hefur verið hlutverk konunnar að
vernda líf og viðhalda því. Konur ganga
með og fæða börnin, og annast uppeldi
þeirra. Vinnustaður þeirra hefur verið
inni á heimilinu eða þar í námunda, þar
sem konur hafa þróað sínar sérstöku að-
ferðir við matargerð, fatasaum, Ijós-
móðurstörf, uppeldi og kennslu barna,
þvotta og önnur þrif, hjúkrun og um-
önnun sjúkra og aldraðra,“ segja þær.
Eða með öðrum orðum: stefnumótunin
byggist á kvennamenningu.
Ekki er fyrirséð hvernig vegur þeirra
verður þegar til lengri tíma er litið, en
hitt er víst, að þær hafa haslað sér völl,
enda komnar til að vera, eins og þær
segja sjálfar. □
Við kusum að taka íyrst út
þau mál sem ekki yrði hvikað
frá og ákváðum að byrja á
því að láta reyna á stærstu
málin.
BJÖRGVIN PALSSON
Þingflokkur kvennalistans.
Kristín Halldórsdóttir, Guörún
Agnarsdóttir, Danfríður
Skarphéðinsdóttir, Málfríður
Sigurðardóttir, Kristín
Einarsdóttir og Sigríður Lilly
Baldursdóttir.
HEIMSMYND 19