Heimsmynd - 01.03.1988, Blaðsíða 54

Heimsmynd - 01.03.1988, Blaðsíða 54
BRAGIJÖSEFSSON Ófrjósemi karla: í helmingi tilfella er kannski hægt að fá hjálp. JU, KANNSKI ERU ÞRÖNGAR GALLABUXUR VARASAMAR Getur verið að ófrjósemi fari vaxandi, til dæmis vegna þröngu gallabuxnanna sem oftast eru í tísku? „Ekki get ég fullyrt um það, ég hef ekki tölur til að sýna hver þróunin er,“ segir Guð- mundur Vikar. „Ég efa að sérstök rann- sókn hafi verið gerð á áhrifum þröngu gallabuxnanna á frjósemi. En þröngar gallabuxur geta valdið því að eistun lyft- ast um of og þá raskast hitastig þeirra, sem er mjög viðkvæmt. Fleira í nútíma þjóðfélagi getur bent til vaxandi ófrjósemi. Aukning á kynsjúk- dómatilfellum er staðreynd. Chlamydiu- sýkingum hefur fjölgað mjög og ófrjó- semi getur fylgt í kjölfar þess sjúkdóms eins og flestra annarra kynsjúkdóma." KARLMENNIRNIR ÚTUNDAN? Hvernig er aðstaðan til með- ferðar við ófrjósemi karla? „Það verður að segjast eins og er að mikið vantar upp á að við getum sinnt karlmönnunum sem skyldi hér á landi,“ segir Guðmundur Vikar þungur á brún. „Þessum vanda- málum hefur ekki verið sýndur nógu mikill áhugi. Við höfum í rauninni hvergi fengið inni fyrir sumar þær að- gerðir sem gera þarf. Ég get gert smærri aðgerðirnar á skurðstofunni okkar í Læknahúsinu, en langir biðlistar eru á sjúkrahúsunum og önnur tilfelli, enn brýnni, eru hreinlega tekin fram fyrir.“ TÆKNIFRJÓVGUN: HVERS VEGNA EKKI MITT SÆÐI? Ameðan einföldustu aðgerðir verða að bíða fleygir tækn- inni fram og orð eins og tæknifrjóvgun og jafnvel glasabörn eru að verða sjálfsagður þáttur í samfélaginu. Lítið mun vanta á að hægt sé að hefja glasabarnameðferð hér á landi, en sú aðferð hentar aðeins hluta barnlausra hjóna. Tæknifrjóvgun hefur verið stunduð hér á landi í allmörg ár og lengst af hefur verið notast við sæði úr dönskum karlmönnum. Sú leið var reyndar lokuð á tímabili af ótta við eyðni. „Karlmenn spyrja mig oft hvers vegna ekki sé hægt að nota þeirra sæði. Tæknifrjóvgun krefst þess að sæðið upp- fylli ákveðin skilyrði og sé sérlega vel fallið til þessarar aðgerðar. Þannig að sæði eiginmannsins er alls ekki endilega besti kosturinn, því menn eru jú að leita eftir árangri." Hver er mannlegi þátturinn í athugun og meðferð vegna ófrjósemi karlmanna? „Ég sé oft mikla angist," segir Guð- mundur Vikar. „Tilfinningahliðin er mikill hluti starfsins. Það er mjög mis- munandi hvað menn opna sig. Oft hefur barnleysi mjög afdrifarík áhrif á sambúð fólks og hjónaband. Þjóðfélagslega pressan er mjög þrúgandi. Menn eru sí- fellt minntir á barnleysið. Þetta er kannski enn erfiðara fyrir konurnar, því víða eru kvennadeildir sjúkrahúsanna við hliðina á meðgöngudeildinni. Það er jafnvel mögulegt að streita hafi neikvæð áhrif á möguleika hjóna til að eignast barn. Ef samfarir eiga að takast vel skiptir máli að sálræni þátturinn sé í lagi.“ HÚN: TILFINNINGIN - HANN: STOLTIÐ Guðmundur réttir að mér ljós- rit af grein sem upphaflega birtist í Los Angeles Times en þvagfæraskurðlæknar í Bandaríkjunum sáu ástæðu til að endur- birta í fagtímariti sínu (Urological Clin- ics of North America, septemberhefti 1987). Þar segir meðal annars: „Þegar hann bað mín spurði hann: „Viltu verða móðir barnanna minna?“ Stephen Lipton fannst orðalagið róman- tískara en vafningalaust bónorð. Arlene Nadleman var djúpt snortin. Hún hafði alist upp við þá tilhugsun að hún myndi eignast sína eigin fjölskyldu. Þau giftu sig 24. júní 1973. Eftir tveggja ára hjónaband ákváðu þau að eignast börn. Þau biðu. . .og biðu. . . mánuð eftir mánuð, rannsókn eftir rann- sókn. Arlene Lipton er nú orðin liðlega þrítug og segir: „Ég glataði tveimur ár- um í þrá eftir að verða móðir og þau skildu ekkert eftir sig nema tómt fangið, ógrædd ör, táraflóð og einmanaleika sem ég hafði aldrei fyrr kynnst.“ „Ég átti dálítið auðveldara með að sætta mig við þetta,“ segir Stephen, „en maður vill gefa barninu nafn sitt og kynnast því sem fylgir því að eiga barn. Mér svíður barnleysið." í þessari grein nota hjónin hvort sína áherslu til að lýsa barnleysinu; henni finnst hana vanta barn í fangið, hann barn til að bera nafn sitt. Hvort hér er um alhæfingu að ræða eða viðhorf sem á við fleiri er vitanlega útilokað að full- yrða. En í bókmenntum eru sömu minni vissulega þekkt. Guðmundur Vikar kannast við að mönnum þyki þeir minni karlmenn ef þeir eigi ekki börn, en telur það fyrst og fremst tengjast ótta þeirra við að vera taldir getulausir. En hann ítrekar að vissulega valdi barnleysið sjálft mörgum mönnum mikilli angist. Þess þá heldur er rétt að ítreka að stundum er hægt að fá hjálp. En þá verð- ur líka að leita hennar. □ 54 HEIMSMYND
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Heimsmynd

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimsmynd
https://timarit.is/publication/1408

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.