Heimsmynd - 01.07.1993, Blaðsíða 20

Heimsmynd - 01.07.1993, Blaðsíða 20
Við síðustu kjarasamninga varð berlegaljóst að verkalýðshreyfingin er í ajvarlegri kreppu. í félagi við vinnuveitendur og ríkisstj órn bjó forysta hreyfingarinnar til enn einn pakkann. Lítið fór fyrir kjarabótum en þess í stað var meðal annars samið um að þorskstofninn skyldi vera í góðu ásigkomulagi Mörður Árnason skrifar hér um verkalýðshreyfinguna. araskrifstofa Sjá roðann í austri; hann brýtur sér braut. Fram bræður, það dagar nú senn! Verkalýðshreyfingin. Menn nota þetta orð ennþá og vantar um leið eitthvað ann- að betra, af því að báðir orðliðirnir vísa í vitlausa átt og samhljómurinn er eins og úr forneskju. Það eru áhöld um það að hve miklu leyti félagarnir í verkalýðshreyfing- unni teljast vera verkalýður. Og flestir eru í vandræðum með að sjá einhverja hreyfingu á verkalýðshreyfingunni. Samt er „verka- lýðshreyfingin" einn af öflugustu þátttak- endum í samfélagi dagsins, og allt í kring- um hana eru menn og hlutir í sífelldri um- breytingu. Það er meðal annars til marks um þessar umbreytingar að þegar Sovétríkin voru hrunin datt engum fjölmiðlungi í hug að spyrja forystumenn verkalýðshreyfingarinn- ar hvernig þeir hefðu það, heldur létu sér nægja að kvabba í Alþýðubandalaginu. Samt ætti skipbrot kommúnismans að sæta miklu meiri tíðindum fyrir verkalýðshreyf- inguna en Allaballa, kosningabandalag ým- issa vinstrihópa sem breskmenntaður stjórn- málafræðiprófessor í formannsstól reynir i sífellu að toga nær nútimanum og miðjunni. Sovét og verkalýðshreyfingin? Maður sér ekki samhengið nema þá að núna er skarð fyrir skildi um sumarleyfi við Svartahaf og á öðrum boðsströndum verkalýðshöfðingja úr öllum flokkum. En þó hafa gerst þau tíðindi að hið yfirlýsta fyrsta verkalýðsríki sögunn- ar er fallið í valinn með brauki og bramli og hefur tekið með sér í fallinu sjálfa draum- sýnina um það að verkalýðurinn eigi sér Guðmundur J. Guðmundsson er einn þeirra forystumanna samtímans sem hafa lyft sér úr hlutverki verkalýðsrekandans í gervi alþýðu- foringjans - tribunus populi eins og það var kallað í rómverskum stíl fyrr á öldinni. framtíðarríki, hvernig sem hver og einn hélt að það væri í laginu, drauminn um að roð- inn í austri, hann brjóti sér braut. En söng- urinn um að það dagi nú senn er ekki sam- inn í KSML(b) eða álíka ruglvinstrihópum á áttunda áratugnum. Hann er sjálfur Alþjóða- söngur Jafnaðarmanna og ennþá sunginn eins og útgöngusálmur að lokum flokks- þinga hjá Alþýðuflokknum og öðrum sósíaldemókratískum flokkum í samtökum sem sögulega ganga undir nafninu Annar Internasjónalinn. Um þann þriðja er svo sérstakur söngur. Og hvað með kratana? Sovét var líka vatn á myllu kratanna í verkalýðshreyfing- unni. Kratarnir áunnu sér fastan sess fyrir vestan með því einmitt að standa gegn sovéthollari öflum innan verkalýðshreyf- ingarinnar. Sú kenning er til að velferðar- kerfið sem byggist upp í Vestur-Evrópu eftir stríð, sérstaklega í Þýskalandi, hafi ekki síst myndast sem andsvar við raunverulegum og þó einkum ímynduðum ávinningum og réttarbótum í „alþýðulýðveldunum“ eystra. Að velferðin hafi að vissu leyti orðið til af hræðslu við vonda kallinn: Ef þið ekki reddið þessu þá verður öll verkalýðsstéttin að kommúnistum. Vér bárum fjötra en brátt nú hljótum aö byggja réttlátt þjóðfélag Sovétríkin voru að margra mati löngu dauð þegar þau lögðu að lokum upp laup- ana, og höfðu misst flesta tiltrú innan vest- rænnar verkalýðshreyfingar, að minnsta kosti á Norðurlöndum og Islandi þar sem fátt stóð eftir nema minningarnar, mynda- albúmin, - og boðsferðirnar. Um leið og hinn blóðrauði gunnfáni hamars og sigðar var dreginn niður innan Kremlarmúra var með sínum hætti slökkt endanlega á aflvél hreyfingarinnar frá 19. öld þegar það eitt var takmark hennar að ná völdum á kapítal- ismanum og byggja á rústum hans Réttlátt þjóðfélag. Það er vetur og sumar og annar vetur síðan hætt var að hlú að græðlingum byltingarinnar í víngarði verkalýðsins. Hins 20 HEIMSMYND J Ú L í
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Heimsmynd

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimsmynd
https://timarit.is/publication/1408

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.