Bændablaðið - 19.09.2019, Blaðsíða 26

Bændablaðið | Fimmtudagur 19. desember 201926
Samkvæmt greiningu Meat
Market á skýrslum og gögnum var
kjötmarkaður á heimsvísu metinn
á 10,10 milljarða dala árið 2018. Er
búist við að hann muni ná 30,92
milljörðum dala fyrir árið 2026 og
vaxi því um 14,8% á ári.
Stöðugt er verið að leita leiða til
að framleiða „gervikjöt“ úr jurta­
afurðum til að mæta aukinni eftir­
spurn. Þar hefur verið reynt að líkja
sem mest eftir eiginleikum dýrakjöts,
útliti, lykt og bragði. Samt sem áður
hefur reynst erfitt að framleiða slík­
ar eftirlíkingar af kjöti vegna ólíkra
sameinda í uppbyggingu kjöts af
dýrum, að því fram kemur í umfjöllun
á vefsíðu Meat Market.
Leið til að draga úr offitu
Þrátt fyrir erfiðleika við að framleiða
áhugaverðar matvörur til að leysa
kjöt af hólmi, þá telur áhugafólk um
jurtafæði að slíkar eftirlíkingar séu
mikilvægar. Þær geti gegnt lykil­
hlutverki við að draga úr vandamáli
vegna offitu fólks í þéttbýli. Á móti
hafa læknar og vísindamenn fært rök
fyrir því að jurtafæði sé ekki nógu
næringarríkt fyrir erfiðisfólk.
Vegna aukinna ráðstöfunartekna
og bættra lífskjara er mikil tilhneig­
ing hjá fólki að grípa til skyndibita
sem þýðir um leið að heilsufar
almennings versnar. Dýrakjöt er mjög
orkuríkt og samanstendur af fitu, kol­
vetnum, próteinum, kólesteróli og
ýmsum próteinum. Óhófleg neysla
á dýrakjöti getur gert það að verkum
að erfitt er að viðhalda kjörþyngd og
leiðir það oft til ofþyngdar eða offitu.
Offita tekur sinn toll
Samkvæmt Alþjóða heilbrigðis­
stofnuninni, er áætlað að 300.000
dauðs föll verði á hverju ári í
heiminum
vegna of
þyngdar og
offitu. Of­
fita getur leitt
til ýmissa heilsufarslegra vanda­
mála eins og aukinnar hættu á
hjartasjúkdómum og sykursýki. Þá
eykst líka hættan á krabbameini og
sýkingum úr mat. Að auki er sagt að
aukin neysla á kjöti valdi ójafnvægi
í vistkerfinu þar sem meiri fjöldi
dýra drepist til
manneldis.
Samkvæmt skýrslunni
eru 56 milljarðar
landdýra drepin
á hverju ári til að
mæta eftirspurn
eftir kjöti en yfir
9 milljörðum
dýra er slátrað
á hverju ári í
Bandaríkjunum
einum. Tölur
landbúnaðar ráðu­
neytis Banda­
ríkjanna leiddu í
ljós að um 9,59
milljörðum land­
dýra var slátrað til manneldis á
árinu 2018.
Í löndum Evrópu og Norður­
Ameríku er kjötneysla mun
meiri en þróunarríkjum eins og
Indland, Kína og Brasilíu. Vegna
trúarástæðna eru 31% af íbúum
Indlands taldir vera
grænmetisætur, en í
Evrópu eru þær aðeins
taldar vera um 10%.

Óspennandi
eftirlíkingar af fæðu
úr dýraríkinu

Með aukinni eftir­
spurn eftir heilbrigðum
og umhverfis vænum
afurðum er gert ráð
fyrir því að vöxtur
verði í greinum sem
framleiða jurtafæði. Hins vegar
eru vörur sem reyna að líkja eftir
eiginleikum á kjötvörum oft mjög
óaðlaðandi, eru mikið unnar og
innihalda margvísleg aukefni.
/HKr.
VATN, HÚSASKJÓL
OG BETRI HEILSA
MEÐ ÞINNI HJÁLP!
• Valgreiðsla í heimabanka: 2.500 krónur
• Söfnunarsími 907 2003: 2.500 krónur
• Framlag að eigin vali á framlag.is
• Söfnunarreikningur 0334-26-50886
kennitala 450670-0499 HJÁLP TIL SJÁLFSHJÁLPAR
Alþjóðlegt hjálparstarf kirkna – Action by Churches Together
UTAN ÚR HEIMI
Spáð er að velta á kjötmarkaði í heiminum
aukist árlega um 14,8% fram til 2026
– Framleiðsla á eftirlíkingum af dýraafurðum ekki talin sérlega aðlaðandi
Matvælaframleiðendur í Noregi:
Skylt að skrá
matarsóun
Frá og með 2020 verður mat-
vælaframleiðendum í Noregi
skylt að skrá matarsóun og
verður það á höndum landbún-
aðarstofnunar þar í landi að
halda utan um skráningar og
tölfræðina. Fyrst um sinn verða
framleiðendur í garðyrkju að
skrá til hagstofunnar þar í landi
á meðan sölufélög og pökkunar-
aðilar skrá til landbúnaðarstofn-
unarinnar.
„Nú þegar höfum við skráningar
úr matvælageiranum og sem snýr
að sóun á korni. Við reynum að
framkvæma þetta á eins einfald­
an hátt og mögulegt er en það er
mikilvægt að líta á skráningarn­
ar sem sjálfboðavinnu því það er
allra hagur að kortleggja sóunina.
Markmiðið er jú að minnka matar­
sóun sem lið í því að ná sjálfbærn­
ismarkmiðum Sameinuðu þjóðanna
en einnig fyrir norskan landbúnað
til að ná loftslagsmarkmiðunum,“
útskýrir Harald Weie, deildarstjóri
hjá norsku landbúnaðarstofnuninni.
Framleiðendurnir munu fá leið­
beiningar við skráninguna sem síðan
finna sínar eigin aðferðir við fram­
kvæmdina. Ráðgjafarmiðstöðin þar
í landi mun jafnframt útbúa leið­
beiningar eftir þörfum.
„Það eru margir sem hafa yfir­
sýn yfir sóunina í dag en nú þarf
að skrá þetta allt. Tölurnar eiga
að gefa okkur grunn til að minnka
sóun og það er hagur fyrir alla
aðila. Við reiknum með að þegar
líður á árið 2020 getum við gefið
út fyrstu tölfræðina til að sjá betur
af hverju sóun á sér stað. Með þeim
upplýsingum væri síðan hægt að
gera betrumbætur,“ segir Harald
og bætir við:
„Í heildina eru allir aðilar sam­
mála um að þetta sé nauðsynlegt
og skynsamlegt en síðan er hægt
að hafa skoðanir á því hvernig
þetta er útfært. Búið er að ákveða
að byrjað verði á framleiðend­
um með agúrkur, gulrætur, lauk,
ísbergsalati, eplum, jarðarberjum
og kartöflum. Þetta er allt liður í
samstarfi innan landbúnaðar um að
helminga matarsóun fyrir 2030 eftir
sjálfbærnismarkmiðum Sameinuðu
þjóðanna.“ /Bondebladet - ehg