Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1969, Qupperneq 5

ÍSL. LANDBÚN.
J. AGR. RES. ICEL.
1969 1: 3-27
Eldi sláturkálfa á blöndu af undanrennumjöli og nýmjólkurmjöli
Ólafur Jónsson
ráðunautur, Akureyri
Yfirlit. Þrjár kálfacldistilraunir voru gerðar á Búfjárræktarstöðinni í I.umii við Akureyri
á árunum 1964—1966.
Tilraunirnar 1964 og 1965 höfðu það markmið að fá úr því skorið með hve hagkvæmum
árangri unnt væri að ala kálfa til allt að 100 daga aldurs á mjólkurmjöli einvörðungu, er
gert væri að meiri hluta úr undanrennu. Þannig var árið 1964 notuð mjölblanda úr tveimur
hlutum undanrennumjöls og einum hluta nýmjólkurmjöls en 1965 var hlutfallið í blöndunni
25% nýmjólkurmjöls. í hvorri tilraun voru 12 nautkálfar undan tveimur nautum.
Þrif kálfanna urðu góð, svo og skrokkþungi þeirra við slátrun. Eldi kálfanna virtist arð-
vænlegt miðað við það verð, sem þá fékkst fyrir mjólkurmjölið.
Tilraunin 1966 var einnig gerð með 12 kálfa, en þá var kálfunum skipt í tvo flokka, .4 og
B, af handahófi. Fékk A-flokkurinn sömu meðferð og kálfarnir í tilrauninni 1965, en B-
flokkurinn fékk blöndu af mjólkurmjöli, sem í voru aðeins 11% af nýmjólkurmjöli. Þrif
kálfanna í A-flokki voru viðunandi, en í B-flokki drápust allir kálfarnir utan einn á 'iilrauna-
skeiðinu. Af þessu má álykta, að kálfaeldi á mjólkurmjöli til rösklega 100 daga aldurs geti
lánast prýðilega, ef 25% af blöndunni eru nýmjólkurmjöl. Hvort það má vera eitthvað sninna
verður ekki fullyrt, en 11% er of lítið.
Enginn öruggur munur virðist hafa orðið á kálfum undan mismunandi nautum. Aldurs-
munur kálfanna er svo lítill, að hann virðist engin teljandi áhrif hafa á kjötþungann við
slátrun. Greinileg tengsl reyndust vera milli lifandi þunga og brjóstmáls annars vegar en
fallþunga hins vegar. Að Iokum virðist svo fóðurlyst kálfanna eigi aðeins hafa áhrif á fall-
þungann, heldur einnig á nýtingu fóðursins til kjötframleiðslu.
INNGANGUR
Til tilraunanna var stofnað af Tilrauna-
ráði búfjárræktar vorið 1964, og var mark-
nrið þeirra að rannsaka, hvernig gengi að
ala íslenzka kálfa í allt að þrjá mánuði
frá burði á blöndu úr undanrennu- og ný-
mjólkurmjöli einvörðungu, hvaða áhrif
þetta hefði á kjötsöfnun og kjötgæði þeirra
o. s. frv.
Enn fremur skyldi með tilraunum þess-
um úr því skorið, hvort unnt mundi á
þennan hátt að fá eins mikið eða betra
verð fyrir áðurgreindar mjólkurafurðir en
þá fékkst fyrir þær á erlendum mörkuðum.
Þá mun verð á undanrennumjöli til út-
flutnings hafa verið um kr. 6.00 hvert kg,
en mjölið var selt bændum innanlands á
kr. 8.00 kg, og var þar af leiðandi reiknað
með því verði. Nýmjólkurmjölið gaf hins
vegar um það leyti kr. 20.00 á kg á er-
lendum markaði, en um hliðstætt verð á
því innanlands var ekki að ræða, og er það
því reiknað á útflutningsverðinu í tilraun-
unum.
Skipulag tilraunanna var ákveðið af Til-
raunaráðinu, en Búfjárræktarstöð S.N.E. í
Lundi við Akureyri hafði umsjón með
framkvæmd þeirra.
Daglegan rekstur tilraunanna annaðist