Bændablaðið - 22.10.2020, Blaðsíða 35

Bændablaðið | Fimmtudagur 22. október 2020 35
Verkefnið Krakkar kokka, sem
Matís hefur þróað síðustu tvö ár,
er hugsað sem eitt af skrefunum í
átt að sjálfbærnimarkmiðum Sam­
einuðu þjóðanna.
Nú hefur það tengst Evrópu verk­
efninu WeValueFood, sem hefur það
að markmiði að fræða börn meðal
annars um sjálfbærni, fæðuauðlind­
ir, umhverfisáhrif, næringu og stað­
bundna matargerð.
ViðMetumMat á Íslandi
Að sögn Rakelar Halldórsdóttur,
verk efna stjóra hjá Matís, var Krakkar
kokka fyrst prufukeyrt haustið 2018 í
Skagafirði; í Grunnskólanum austan
Vatna og í Varmahlíðarskóla og haustið
2019 var verkefnið aftur prufu keyrt og
þá hjá Laugarnesskóla í Reykjavík.
„Nú hefur Krakkar kokka verið
tengt Evrópuverkefni sem við hjá
Matís erum að vinna að og heitir
WeValueFood, eða „ViðMetumMat“,
og er markmið þess að auka matar­
vitund og matarþekkingu evrópskra
barna. Það er styrkt af EIT­Food, sem
er undirstofnun Evrópusambandsins.
Aðildarlöndin þrjú, Ísland, Bretland
og Spánn, vinna að þessu markmiði
hvert með sínum hætti.
Hjá okkur á Íslandi eru nokkr­
ir skólar, bæði í Reykjavík og í
Borgarfirði, að vinna að Krakkar
kokka þessa haustönn í samstarfi við
Matís og Háskóla Íslands sem hluti af
Evrópuverkefninu. Þannig fá 11–12
ára börn í þessum skólum fræðslu
um fæðuauðlindir Íslands, sjálfbærni,
nærumhverfisneyslu, matarhefðir
og matreiðslu. Þau heimsækja svo
frumframleiðendur á svæðinu (bænd­
ur eða aðra), eða sækja aðföng beint
í náttúruna; til að mynda tíndu börn
í einum skólanna ber í haust, börn í
öðrum skóla náðu í ferska uppskeru
úr skólagörðum og börn úr enn
öðrum skóla heimsóttu kúabónda á
svæði sínu og fengu mjólk með sér.
Svo elda börnin máltíð úr því hráefni
sem sótt var og allt verkferlið, frá
öflun hráefnisins til matreiðslunnar
og þess að neyta matarins saman,
taka börnin sjálf upp á myndband
sem þau klippa til sjálf og skreyta
með tónlist, textum og öðru,“ segir
Rakel.
Mun matarvitund
og þekking aukast?
Rakel segir að mikið sé lagt upp úr
því að vinnan sé skemmtileg og það
sé leikur í henni, en úrvinnslan verði
á fræðilegum nótum. „Myndböndin
eru einkar skemmtileg þar sem þau
eru gerð með handbragði og sýn
barnanna sjálfra og það er aðdáunar­
vert hvað börn eru orðin slungin í að
nota tæknina til að skapa skemmti­
legt og fræðandi efni. Þarna eru börn
því að gera fræðsluefni um matar­
auðlindir síns svæðis, hráefnisöflun
og eldunaraðferðir, fyrir önnur börn,
og það er einmitt það sem börn í dag
sækja í, það er að skoða myndbönd af
öðrum börnum við leik og skemmtun
á YouTube, TikTok og svo framvegis.
Háskóli Íslands sér um fram­
kvæmd og úrvinnslu upplýsinga
sem safnað er með spurningakönnun
sem börnin svara fyrir og eftir fram­
kvæmd verkefnisins, en markmiðið
er að fá upplýsingar um hvort mat­
arvitund og þekking barnanna eykst
með verkefninu. Sambærileg spurn­
ingakönnun er einnig lögð fyrir börn
sem vinna að svipuðum verkefnum
í samstarfslöndunum, þó í öðrum
útfærslum. Niðurstöður munu gefa
okkur hugmyndir um hvaða leiðir eru
árangursríkastar í þessu samhengi.“

Lærdómur með skemmtimennt
Mennta­ og menningarmálaráðherra
er verndari verkefnisins Krakkar
kokka. „Það segir mikið um mikil­
vægi menntunar barna á þessu sviði,“
segir Rakel. „Enda getur ekkert sam­
félag þrifist án fæðu og aukin sjálf­
bærni í fæðukerfinu er mikilvæg til
framtíðar.
Prufukeyrslur á verkefninu
Krakkar kokka hafa leitt í ljós að
skemmtimennt eins og Krakkar
kokka virðist tilvalin leið til að ná
til barna í dag enda mikilvægt að
uppfræða komandi kynslóð um
nærumhverfisneyslu og ábyrga
nýtingu fæðuauðlinda, ekki síður
en hvernig við matreiðum úr fæðu­
hráefni. Skemmtileg upplifun af
vettvangsferðum eykur matarvit­
und barnanna og þekkingu þeirra á
uppruna matarins og sjálfbærri og
ábyrgri neyslu. Ein spurninganna
sem við spyrjum í verkefninu er:
„Hvað myndir þú borða ef engin
búð væri nálægt?“ Þessi spurning
vekur börnin til umhugsunar um
hvaða val við höfum ef við getum
ekki keypt matinn innpakkaðan úr
búðinni, svo sem hvað við getum
borðað úr nærumhverfi okkar, hver
framleiðir fæðuafurðir á svæðinu
og hvað má borða beint úr náttúr­
unni. Verkefnið eykur líka skilning
barnanna á samfélagi sínu, því að
þau átta sig á því að með því að
velja staðbundnar fæðuafurðir erum
við að styrkja og styðja okkar eigið
samfélag, styðja við framleiðend­
ur á okkar svæði, tryggja atvinnu,
minnka mengun þar sem matur­
inn er ekki fluttur langar leiðir til
okkar og við förum einnig betur
með matinn því við sjáum hvaðan
hann kemur og skiljum að vinna og
alúð hefur verið lögð í framleiðslu
hans, eða að gjöful náttúran hefur
ræktað hann fyrir okkur að njóta og
vera þakklát fyrir.
Við vonumst til að á næstu
önnum muni fleiri
skólar taka verkefnið
upp sem hluta af
heimilisfræðikennslu
eða sem þverfaglegt
verkefni margra
greina og við fögnum
öllum fyrirspurnum
skóla,“ segir Rakel.
Verkefn i s lýs ing
Krakkar kokka fyrir
skóla má finna í
gengum vef Matís,
en þar eru líka mynd­
bönd skólabarna úr
verkefninu. /smh
Skeifunni 3h ll Sími: 588 5080 ll dynjandi.is
VEL BÚIN
Í VETUR!
Dynjandi býður upp á vinnu-
og vetrarfatnað sem uppfyllir
ströngustu kröfur markaðarins.
Hafðu samband.
Við veitum þér faglega aðstoð.

Austurvegi 69
800 Selfoss
480 0400
jotunn.is
jotunn@jotunn.isLANDBÚNAÐARDEILD AFLVÉLA
PRONAR PDF 340 (C)
Framsláttuvél - Vinnslubreidd: 3,4m
með knosara
2.575.000 án vsk.
án knosara
1.997.000 án vsk.
PRONAR PDT 340
Miðjuhengd sláttuvél.
Vinnslubreidd: 3,4m
Kr. 1.615.000 án vsk.
PRONAR PDD 830
Sláttuvél (fiðrildi)
Vinnslubreidd: 2x3m
Kr. 3.115.000 án vsk.
PRONAR PWP 530
4 stjörnu snúningsvél, lyftutengd.
Vinnslubreidd: 5,3m
Kr. 1.225.000 án vsk.
PRONAR ZKP 420
Einnar stjörnu rakstrarvél. Lyftutengd.
Vinnslubreidd: 4,0-4,5m
Kr. 875.000 án vsk.
PRONAR ZKP 800
Miðjuvél
Vinnslubreidd: 7-8m
Kr. 3.369.000 án vsk.
PRONAR PWP 770
6 stjörnu snúningsvél.
Vinnslubreidd: 7,7m
Kr. 1.665.000 án vsk.
PRONAR PDT 300
Miðjuhengd sláttuvél
Vinnslubreidd: 3,0m
Kr. 1.495.000 án vsk.
*U
pp
lýs
ing
ar
va
rð
an
di
sk
ilm
ála
ve
itt
ar
hj
á A
flv
élu
m
.
Alvöru heyvinnutæki
Hausttilboð á Pronar heyvinnutækjum!
2.240.250
án vsk.
1.737.390
án vsk.
1.405.050
án vsk.
2.710.050
án vsk.
2.931.030
án vsk.
1.300.650
án vsk.
761.250
án vsk.
1.627.253
án vsk.
1.065.750
án vsk.
Verkefnið Krakkar kokka tengist Evrópuverkefni:
Markmiðið að auka matar-
vitund og matarþekkingu
LÍF&STARF
Rakel Halldórsdóttir, verkefnastjóri
hjá Matís.
Frá þátttöku íslenskra barna í verkefninu Krakkar
kokka.

• Bárujárn í ýmsum litum
• Áfellur úr stáli í ýmsum litum
• Stuttur afgreiðslutími
• Gott verð
• Persónuleg þjónusta

Bárujárn og gluggar í miklu úrvali

sinus18.is - 18sinus18@gmail.com - 7722643