Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.09.1961, Blaðsíða 40
38
Á flestum málum er sáralítill sem enginn munur á milli flokka, en athygl-
isvert er, að munurinn er raunhæfur á tveimur útvortismálum og tveimur
þverskurðarmálum.
Þvermál brjóstkassans (W) og ummál brjóstkassans (U) er meira á B-flokks-
lömbunum, sem gengu á túni, en vöðvafylling og fita hafa mikil áhrif á bæði
þessi mál. Þykkt bakvöðvans (B) og þykkt vöðva og fitulaga undir yfirborðs-
fitu á miðri síðu (X) er raunhæft meiri á B-flokkslömbunum, en þessi mál eru
fyrst og fremst mælikvarði á vöðvaþroska.
Séu hins vegar beinamálin athuguð, eins og t. d. lengd, ummál og þyngd
framfótarleggjar, þá eru þau því nær eins í báðum flokkum, er sýnir, að á til-
raunaskeiðinu hefur þroski beina í báðum flokkum verið eins. Beinin eru
bráðþroska líkamsvefir (Halldór Pálsson og Vergés, 1952), en bráðþroska vefir
hafa forgangsrétt að næringunni, sem fyrir hendi er á hverjum tíma, og dregur
því ekki úr þroska beina á skepnu í vexti, nema hún líði mikinn næringarskort.
Séu fitumál flokkanna borin saman, þ. e. C-, D-, J- og Y-málin, sem eru mæli-
kvarði á þykkt yfirborðsfitu fallanna, kemur í ljós, að enginn munur er á þeim
milli flokka. Fitan er seinþroskaðasti líkamsvefurinn, en misjafnlega sein-
þroska, eftir því, hvar hún safnast á skepnuna. Fyrsta fitusöfnunin er í mör,
næst kemur fita á milli vöðva, svo yfirborðsfita og síðast safnast fita í vöðvana
sjálfa. Yfirborðsfita og fita í vöðvum safnast því nær engin á skepnu í vexti,
nema hún búi við svo góð næringarskilyrði, að bein og vöðvar fái nægju sína
til eðlilegs vaxtar og talsverð mörsöfnun sé einnig byrjuð.
1 þessari tilraun bendir allt til þess, að næringarskilyrði A-flokkslambanna
hafi verið það góð á tilraunaskeiðinu, að beinavöxtur þeirra hafi verið eðli-
jegur og vöðvavöxtur nokkur, en skilyrðin ekki verið það góð, að þau full-
nægðu vaxtargetu vöðvanna, né að yfirborðsfita hafi náð að myndast. Hins
vegar hafa skilyrðin ekki verið svo léleg, að lömbin legðu af, þ. e. misstu yfir
borðsfitu.
Næringarskilyrði B-flokkslambanna hafa verið mun betri á tilraunaskeið-
inu, sem kom fram í auknum sláturafurðum þeirra. Þau hafa haft næga nær-
ingu til eðlilegs beinavaxtar, og vöðvar þeirra hafa vaxið mun meira en vöðv-
ar A-flokkslambanna. Einnig söfnuðu þau nokkrum mör umfram A-flokks-
lömbin, en engri yfirborðsfitu fremur en lömbin í A-flokki. Næring þeirra hef-
ur ekki verið það góð, að allir líkamsvefir fengju nægju sína.
í þessari tilraun kom þetta ekki að sök, því að lömbin í báðum flokkum
hafa að meðaltali 3.3 mm þykkt fitulag ofan á bakvöðvanum, sem er hæfilega
mikil fita fyrir þá neytendur, sem ekki sækjast eftir mjög feitu dilkakjöti.
Fallþungaaukning B-flokkslamba á tilraunaskeiðinu umfram fallþunga-
aukningu A-flokkslamba á sama tíma, hefur þannig legið fyrst og fremst í
auknu vöðvamagni og gefa því B-flokkslömbin í senn þyngri föll og betra
kjöt en A-flokkslömbin. Þetta er gagnstætt því, sem ýmsir hefðu búizt við.
Margir álykta sém svo, að séu lömb sett á gott haglendi að haustinu, hljóti það
fyrst og fremst að leiða til aukinnar fitusöfnunar. Slíkt væri rétt ályktun, ef um
1