Saga


Saga - 2012, Blaðsíða 191

Saga - 2012, Blaðsíða 191
saman, svara þeim spurningum sem varpað var fram í inngangi, gera grein fyrir þætti Íshafssiglinganna í stríðsrekstrinum, meta áhrif þeirra, safna sam- an grundvallartölfræði sem dreift er um alla bókina, segja stuttlega frá því hvaða rannsóknir hafa farið fram á siglingunum og hvaða sess þær skipa í skrifum um síðari heimsstyrjöldina (ekkert skip er t.d. nefnt oftar í bókinni en þýska orrustuskipið Tirpitz, systurskip Bismarck, og hugsanlegt að les- endum þætti áhugavert að frétta að til er safn helgað því í Alta í Noregi). Hér vantar m.ö.o. flest það sem vænta má í lok svo umfangsmikillar rann- sóknarvinnu. Í Dauðanum í Dumbshafi er saman komið mikið magn upplýsinga úr fjöl- mörgum áttum sem segja má að sé borið á borð fyrir lesendur eins og það kemur af skepnunni, þ.e. óunnið. Sem dæmi má taka frásögnina af skipa- lestinni PQ17 sem er ein hin þekktasta af þeim 30–40 ferðum sem hér er sagt frá. Tugir skipa í þessari lest lögðu upp frá Hvalfirði í lok júní 1942. Mann - leg mistök, þ.e. rangar og umdeildar ákvarðanir breskra hernaðaryfirvalda, virðast hafa orðið til þess að illa fór, fjölda mannslífa var fórnað og gífurleg verðmæti enduðu á hafsbotni. Umfjöllun um PQ17 nær meira og minna yfir 160 blaðsíður í bókinni. Sagt er frá undirbúningi og aðdraganda, ferðinni sjálfri í smáatriðum, mannfalli, skipum sem sukku og hergögnum sem fóru forgörðum. En hvergi er hægt að sjá svart á hvítu hversu margir fórust eða hvaða verðmæti töpuðust og afar bagalegt að hér skuli ekki vera tafla með þessum upplýsingum. Óskiljanleg með öllu er sú staðreynd að í bókinni er ekki ein einasta tafla. Í staðinn eru ítarlegar og sífelldar upptalningar á því hvaða skip voru í skipalestunum, hver komu úr skipalægjum í Skotlandi, hver bættust við í Hvalfirði, hvaða aðmírálar og skipherrar komu við sögu, hvaða tegundir flugvéla voru um borð í flugmóðurskipunum o.s.frv. Upp - talningar og endurtekningar skemma oft þá spennu sem reynt er að byggja upp í frásögninni og hefði að öllu leyti verið til bóta að birta þær einfaldlega í töflu fyrir hverja skipalest. Eins og áður var nefnt eru margar skrár í bókinni og einnig nokkrar skýringarmyndir þar sem uppbygging ákveðinna skipa- lesta er sýnd. Það er góðra gjalda vert og undirstrikar enn frekar hversu höf- undi hefði verið í lófa lagið að taka þá vinnu skrefi lengra og gera skýring- artöflur, ekki síst í ljósi þess að ýmsir kaflar eru lipurlega skrifaðir, gjarnan vitnað í persónulegar heimildir og greinilegt að höfundur leitast við að hafa flæði í frásögninni. Samspil meginmáls og aftanmálsgreina er stundum stirt og engu líkara en höfundur hafi ekki verið búinn að gera fyllilega upp við sig hvaða hlutverk hann ætlaði þeim síðarnefndu umfram það að vísa til heimilda. T.d. er sagt frá endalokum bandaríska kaupskipsins Mary Luck - en bach í meginmáli á bls. 421–422 og m.a. höfð þar orðrétt eftir lýsing sjón- arvotts. Í aftanmálsgrein er því bætt við að 65 manns hafi farist með skip- inu, örfá orð sem hlýtur að vera rúm fyrir í frásögninni sjálfri. Sama máli gegnir um umfjöllun um dansk-íslenska gagnnjósnarann Ib Árnason Riis. Hans er getið á nokkrum stöðum í meginmáli auk þess sem fyllri upplýsing- ritdómar 189 Saga haust 2012_Saga haust 2004 - NOTA 27.11.2012 10:47 Page 189
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.