Fréttablaðið - 02.12.2022, Qupperneq 10

ser@frettabladid.is
BÍLAR Sala nýrra fólksbíla í nóvem-
ber jókst um 34,5 prósent miðað við
sama mánuð í fyrra, að því er nýjar
tölur Bílgreinasambandsins sýna,
en alls voru skráðir 1.295 nýir fólks-
bílar í mánuðinum en voru 963 á
síðasta ári.
Þessar tölur eru í nokkru sam-
ræmi við sölu nýrra bíla það sem
af er árinu í ár, en eftir fyrstu ellefu
mánuði ársins hefur salan aukist
um 31,5 prósent miðað við sama
tímabil í fyrra. Í ár hafa selst 15.168
nýir fólksbílar samanborið við
11.531 nýjan fólskbíl í fyrra.
Það sem af er ári hafa selst 6.068
nýir fólksbílar til einstaklinga en í
fyrra á sama tíma var búið að selja
5.438 nýja fólksbíla, sem er vel ríf-
lega ellefu prósenta aukning.
Hlutfall rafmagnsbíla er hæst
þegar heildarsalan eftir orkugjöfum
er skoðuð, eða ríf lega 30 prósent.
Tengiltvinnbílar koma þar á eftir
með rösk 23 prósent af sölunni, sala
hybrid-bíla er 18,5 prósent, en hlut-
fall dísil- og bensínbíla er komið
niður í 15 og ríf 12 prósent. n
Sala nýrra bíla
eykst um þriðjung
Hlutfall dísil- og bens-
ínbíla er komið niður
í 15 og ríflega 12 pró-
sent.
Rannsóknarsetur verslunar-
innar spáir því að jólaveltan
aukist um 5 milljarða á þessu
ári. Samkvæmt þessu dregst
veltan saman að raunvirði
um 1,7 prósent frá árinu
2021, sem reyndar fór fram úr
væntingum. Íslenskar bækur
og spil eru jólagjöfin í ár.
kristinnhaukur@frettabladid.is
olafur@frettabladid.is
VERSLUN Sigrún Ösp Sigurjóns-
dóttir, forstöðumaður Rannsóknar-
setursins, segir að spá setursins um
fimm milljarða króna aukningu
í jólaverslun milli ára sé aðallega
byggð á verðlagshækkunum og
neysluhegðun einstaklinga á árinu.
Mikill kraftur var í einkaneyslu á
fyrri hluta ársins en dregið hefur úr
á seinni hluta vegna hærra verðlags.
Gert er ráð fyrir að smásöluvelta
í nóvember og desember verði
123,7 milljarðar króna fyrir utan
virðisaukaskatt. Jafngildir þetta að
verslun vegna jólahalds verði 73.535
krónur á mann að meðaltali. Eða
tæplega 295 þúsund krónur fyrir
fjögurra manna vísitölufjölskyldu.
Af meðaltalinu fara 28.844 krónur í
dagvöru, svo sem matvæli, en 44.690
krónur í sérvöru, eins og jólagjafir.
Á síðasta ári fór verslunin nokkuð
fram úr spá Rannsóknarsetursins.
Spáin hljóðaði upp á tæplega 4
prósenta aukningu en raunin varð
rúmlega 7. Sigrún segir að spáin
hafi verið nokkuð hógvær í fyrra
og að áhrif faraldursins hafi verið
vanmetin. Það er að faraldurinn,
sem olli aukningu í veltu, hafi verið
langlífari en búist var við.
Rannsóknarsetrið sér skýr merki
um að jólaveltan sé að dreifast.
Það er að nóvember og desember
séu jafnari en áður. „Síðustu tvö ár
virðist jólaverslunin hafa færst að
einhverju leyti framar, yfir á nóv-
embermánuð,“ segir Sigrún.
Líklegasta ástæðan séu stóru
afsláttardagarnir, sem kenndir eru
við Black Friday og Cyber Monday,
og áherslu á netverslun. „Það er
mjög merkilegt að sjá hvernig
afsláttardagarnir hafa haft áhrif á
neysluhegðun,“ segir Sigrún.
Rannsóknarsetrið hefur mælt
kortaveltugögn með daglegri tíðni
undanfarin tvö ár.  Seinna í des-
ember mun liggja fyrir hversu stórir
afsláttardagarnir voru á þessu ári.
Rannsóknasetur verslunarinnar
hefur kveðið upp úr með það að jóla-
gjöfin í ár er íslenskar bækur og spil.
Af lað var upplýsinga frá neyt-
endum með netkönnun sem Pró-
sent framkvæmdi. Spurt var tveggja
spurninga, annars vegar hvaða
vörur/þjónustu fólk væri til í að fá í
jólagjöf þessi jól og hins vegar hvað
það langaði helst að fá íjólagjöf í ár.
Rýnihópur á vegum Rannsókna-
setursins hittist og ræddi rann-
sóknarspurninguna „Hver er jóla-
gjöf ársins?“ og þegar nokkuð var
liðið á umræðuna voru niðurstöður
könnunar prósents og upplýsingar
frá verslunum kynntar á fundinum
Flestir neytendur, 55 prósent,
völdu bækur og spil á sinn óskalista,
auk þess sem 13 prósent vilja helst af
öllu fá bækur eða spil í jólagjöf.
Hjá rýnihópnum kom fram að
mikil áhersla væri á samveru og
skemmtun og tíðarandinn kallar
á aukinn léttleika eftir hörmungar
undanfarinna ára. Þá mátti greina
í umræðunum ákveðinn samhljóm
um mikilvægi íslenska tungumáls-
ins sem fellur vel að tíðarandanum
en umræða um varðveislu þess
hefur verið fyrirferðarmikil á árinu.
Lestur bóka er mikilvægt vopn
í baráttu fyrir varðveislu íslensk-
unnar. Vísitala RSV um smásölu-
veltu sýnir að velta bókaútgefenda
hefur aukist verulega frá síðasta ári
og raunar árlega síðustu fjögur ár. n
Jólaverslun dregst lítillega saman
og bækur og spil eru jólagjöfin í ár
Síðustu tvö ár virðist
jólaverslunin hafa
færst að einhverju leyti
framar, yfir á nóvem-
bermánuð.
Sigrún Ösp
Sigurjónsdótt-
ir, forstöðu-
maður Rann-
sóknarseturs
verslunarinnar
Velta hjá íslenskum bókaútgefendum hefur aukist jafnt og þétt síðustu fjögur árin og bókin virðist halda velli þrátt
fyrir að neytendur geti valið úr sífellt fleiri kostum. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR ARI
bth@frettabladid.is
MÝRDALSHREPPUR „Það eru engar
fréttir í bili, málið liggur inni hjá
Skipulagsstofnun, segir Einar Freyr
Elínarson, sveitarstjóri í Mýrdals-
hreppi.
Spenna er meðal íbúa á Suður-
landi varðandi hvort stórfelldur
áfor maður v ik ur út f lutning ur
verður að veruleika. Niðurstaðan
gæti haft gríðarleg áhrif á umferð
á vegum auk margvíslegra annarra
umhverfisáhrifa.
Þýska f y rirtæk ið EP Power
Miner als áformar efnistöku á vikri
á Mýrdalssandi austan og suðaust-
an við Hafursey við Háöldu. Vikur-
inn yrði f luttur til Evrópu og víðar
sem hráefni í framleiðslu á sementi.
Fram kom í Fréttablaðinu í
sumar að vikrinum yrði ef til vill
Bíða eftir Skipulagsstofnun vegna vikurvinnslu
Einar Freyr
Elínarson,
sveitarstjóri í
Mýrdalshreppi
ekið til Þorlákshafnar allan sólar-
hringinn, stórir bílar færu um þjóð-
veg eitt á kortersfresti allan sólar-
hringinn.
Margar umsagnir hafa borist
samkvæmt heimildum Frétta-
blaðsins. Sem fyrr segir liggur álit
Skipulagsstofnunar ekki enn fyrir.
„Ég held það sé ómögulegt að
segja til um hvort af þessu verður,“
segir Einar Freyr. n
Alls voru 1.295 nýir bílar skráðir í
nóvember miðað við 963 í fyrra.
arnartomas@frettabladid.is
NÁTTÚRA Nashyrningastofn Sim-
babve telur nú yfir þúsund dýr, í
fyrsta skipti í meira en þrjátíu ár.
Heildarfjöldi nashyrninga í landinu
er nú um 1.033 miðað við 887 dýr
árið 2017.
Tölurnar, sem teknar voru saman
af sérfræðihóp um verndun afrískra
nashyrninga, benda til þess að nátt-
úruverndarstarf á svæðinu sé að
bera ávöxt.
Þá hefur tíðni veiðiþjófnaðar
minnkað á undanförnum árum,
eða síðan horn nashyrninganna
voru eftirsótt á svarta markaðnum
víða um heim. n
Nashyrningastofn
vex í Simbabve
Svartir nashyrningar eru í útrým-
ingarhættu. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
arnartomas@frettabladid.is
KÍNA Kínversk yfirvöld munu slaka
á sóttvarnaráðstöfunum sínum
og fjöldaprófum vegna Covid-19 á
næstu dögum.
Þótt tíðni smits vegna faraldursins
sé enn há hefur fjöldi borga lagst í
tilslakanir eftir mikla reiði meðal
íbúa vegna ráðstafana á borð við
einangrun og útgöngubann. Þá segja
ráðamenn að færri séu að veikjast af
völdum veirunnar.
Nú stendur til að einstaklingar
sem greinist með veiruna geti verið
í sóttkví heima hjá sér en á sumum
stöðum hafði útgöngubann verið
sett á heilu samfélögin ef að svo
mikið sem eitt smit greindist þar
innan.
Kínverskur almenningur virðist
hafa fengið sig fullsaddan af þessum
takmörkunum vegna faraldursins og
hafa mismikil mótmæli sprottið upp
víðs vegar um landið, allt frá kerta-
fleytingum og yfir í átök við lögreglu.
Um er að ræða einhverja mestu borg-
aralegu óhlýðni í Kína síðan að Xi
Jinping tók við völdum 2012.
Heilbrigðisyfirvöld vara þó við
bakslagi vegna afléttinga en á mið-
vikudag greindust um 36 þúsund ný
smit af veirunni í Kína. Það er hæsta
tala greindra á einum degi síðan far-
aldurinn hófst en stór hluti smitaðra
er þó með öllu einkennalaus. n
Slaka á aðgerðum í kjölfar reiðibylgju
Mótmæli í Tíbet vegna aðgerða kínverskra yfirvalda. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
8 Fréttir 2. desember 2022 FÖSTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ