Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.09.1939, Page 23

2. árg. . Júlí-sept. 1939 V A K A
Unndór .lónsson:
Meimtaskólar í sveit
) Það er ekki víst, að allir taki í streng með
s höfundi eftirfarandi greinar. En það er full
) ástœða til að athuga þá tillögu, er þar kem-
) ur fram, gaumgœfilega. Það er á almennings
\ vitorði, að þrátt fyrir skólafjölgun og aukið
|| nám barna og unglinga er í ýmsu áfátt um
\ uppeldishœtti okkar og skólakerfi. — Vera
\ má, að síðar gefist tœkifœri til að ræða nánar
) það atriði, sem hér er vakið máls á.
Atvinnuleysi er höfuð-
umræðuefni fólks nú
á tímum, og ekki að á-
stæðulausu. í kjölfar þess
siglir síaukið fátækrafram-
færi. Baráttan gegn at-
vinuleysinu hefir því eng-
an veginn flutt okkur í ör-
ugga höfn. Fólkið hópast til
bæjanna jafn ört og á vel-
gengistíma stórútgerðarinnar,
þótt lífsmöguleikar séu þar
ekki aðrir en fátækrafram-
færi eða óarðbær atvinnubóta-
vinna. Samtímis þessu hefir land-
ið nálega ótakmarkaða möguleika
að bjóða atorkusömu fólki. En í
sjálfu sér er þetta ekkert undr-
unarefni. Reykjavík t. d. hefir upp
á meira að bjóða en allir aðrir
staðir á landinu. Þar er fjölmenn-
ið mest, en eftir því sækist fóik,
og nokkuð að vonum. Þægindi eru
þar meiri en annars staðar. Fé-
lagslíf og skemmtanir sömuleiðis.
Þar er miðstöð andlegs og efna-
legs lífs og þangað liggja allar
leiðir. Reykjavík er eins og gríð-
arstór segull, sem í vaxandi mæli
sogar til sín hverskonar verðmæti
á kostnað annarra landshluta.
En nú er tími til þess kom-
inn, að leggja fyrir sig þá spurn-
ingu, hvort í Reykjavík sé ekki
eitt og annað, sem allra hluta
vegna væri betur komið ann-
ars staðar, hvort Reykjavík
— og ef til vill aðrir kaupstaðir
— hafi ekki öðlazt óeðlilegt að-
dráttarafl vegna þess ranga hugs-
unarháttar, að allir hlutir séu þar
bezt komnir. Það má án efa finna
margt, sem bendir í þá átt. Ég
vil minnast hér á eitt, benda á
eina leið til þess að styrkja af-
stöðu sveitanna gagnvart kaup-
stöðunum, auk þess, sem þar er
um að ræða ráðstöfun, sem frá
181