Bændablaðið - 01.12.2022, Blaðsíða 44

44 Bændablaðið | Fimmtudagur 1. desember 2022
LÍF&STARF
Jólamarkaður Ásgarðs:
Heimasmíðuð leikföng,
gjafa- og skrautmunir
Hvað er betra eða notalegra en
að byrja jólaundirbúninginn á
því að heimsækja jólamarkað
Handverkstæðisins Ásgarðs
í Mosfellsbæ laugardaginn 3.
desember næstkomandi?
Á markaðinum verða til sýnis og
sölu fallegar, handsmíðaðar vörur
sem starfsfólk Ásgarðs hefur búið
til, gestabækur, leikföng, gjafa- og
skrautmunir og margt fleira. Einnig
verður boðið upp á kaffi, súkkulaði
og kökur gegn vægu gjaldi. Þá
munu góðir gestir líta í heimsókn
og taka nokkur lög.
Markaðurinn, sem núna er
haldinn eftir tveggja ára Covid-hlé,
hefur ávallt verið hinn glæsilegasti
og verður haldinn í húsnæði
Ásgarðs að Álafossvegi 14 og
22 í Mosfellsbæ laugardaginn 3.
desember á milli kl. 12 og 17.
/VH
Leikföng, smíðuð af starfsfólki Ásgarðs, er eitt af því sem verður í boði á
jólamarkaðnum. Myndir /Ásgarður
Gunnlaugur M. Sigmundsson
er forfallinn áhugamaður
um gamla herjeppa. Flestir
tengja þessi ökutæki við
framleiðandann Willys, en á
meðan síðari heimsstyrjöldinni
stóð náði áðurnefndur
framleiðandi ekki að anna
gífurlegri eftirspurn og því voru
þeir einnig smíðaðir af Ford.
Hann á einn úr smiðju Ford,
árgerð 1941, með lágt serial-
númer og því má áætla að hann
hafi verið með þeim fyrstu í röð
milljóna sem framleiddir voru.
Gunnlaugur keypti Ford
herjeppann árið 2005 þar sem
hann var í geymslu í hlöðu norður
í Eyjafirði. Þá var hann í nothæfu
ástandi, en þurfti uppgerð sem
Gunnlaugur leysti af hendi eftir
að bíllinn hafði verið fluttur í
Kópavoginn. Númerið á bílnum
í dag er R-2900, sem tilheyrði
föður Gunnlaugs, sem átti alveg
eins bíl.
Var hjá hernum á Reyðarfirði
Eigendasaga þessa bíls er ekki
alveg þekkt, en heimildir herma
að fyrst hafi hann átt að fara
á vígstöðvarnar í Evrópu, en
endað hjá bandaríska hernum á
Reyðarfirði.
Eftir að herinn fór voru
allavega tveir aðilar sem áttu
bílinn á Austurlandi, m.a. Tómas
Emilsson og var hann þá með
númerið U-73. Þórarinn Einarsson
eignaðist bílinn síðar og gaf
Pétri Maack Þorsteinssyni bílinn
á áttunda áratugnum, en þá var
hann ekkert nema bílhræ. Pétur
gerði hann alveg upp og þegar
hann var settur aftur á skrá árið
1979 fékk hann númerið Y-176,
eins og sjá má á meðfylgjandi
mynd sem birtist í 24. tölublaði
Vikunnar 1979.
Í tveimur kvikmyndum
Pétur rak varahlutaverslun í
Kópavogi og var með bíla-
verkstæði á Nýbýlaveginum.
Reynir Freyr Pétursson, barnabarn
Péturs, man ágætlega eftir þessum
bíl. Hann segir að Fordinn hafi
verið notaður sem leikmunur
í tvær íslenskar kvikmyndir
á níunda áratugnum, þ.e.
Stuðmannamyndina Hvíta máva
og hryllingsmyndina Tilbury frá
árinu 1987.
Pétur seldi bílinn árið 1988 og
voru þrír eigendur að honum áður
en Gunnlaugur fékk hann í sínar
hendur. Bílnum hafði verið haldið
við í gegnum tíðina, en ekki var
mikið lagt upp úr að nota varahluti
úr réttum bíl – heldur það sem
var aðgengilegt hverju sinni. Þar
með enduðu til að mynda íhlutir
úr nýrri Willys bílum, sem ekki
áttu heima í upprunalegum Ford
jeppa. Þetta leiddi af sér ósætti
þegar safnari keypti bílinn í
byrjun aldarinnar í þeirri trú
að herjeppinn væri orginal.
Áðurnefndur safnari fékk því í
gegn að kaupin gengju til baka
og eignaðist Gunnlaugur jeppann
skömmu síðar. /ÁL
Einn af fyrstu Ford
herjeppunum
Hér sést Gunnlaugur M. Sigmundsson í Ford herjeppanum. Hann hefur
átt jeppann frá 2005 og hefur lagt mikla vinnu í að koma honum í sem
upprunalegasta ástand. Mynd / Aðsend
SAGA VÉLAR
Landbúnaðartækni:
Mykjulón sett upp á Mýrum
Á Hundastapa var komið fyrir
2.000 rúmmetra lóni til að safna
búfjáráburði.
Um 500 metrum frá fjósinu
var grafin hola samkvæmt GPS
mælingum sem var klædd tilsniðnum
dúk. Erlendis er þessi geymsluaðferð
útbreidd, en þetta er líklegast í fyrsta
skipti sem mykjulón af þessu tagi er
sett upp á Íslandi.
Halldór Gunnlaugsson, bóndi
á Hundastapa, sagði að þau hafi
ákveðið að fara í þessa framkvæmd
þar sem hauggeymslurnar dugðu
ekki til að geyma mykjuna allan
veturinn. Dúkurinn var festur niður
á köntunum með rörum og teinum
og torfi hlaðið yfir brúnirnar. Til
að koma í veg fyrir fok þarf einnig
alltaf að vera mykja eða vatn í
botninum. Bændurnir munu leggja
lögn frá fjósinu í lónið og munu því
geta safnað mykjunni á auðveldan
hátt yfir allan veturinn. Staðsetning
laugarinnar var valin með það að
sjónarmiði að takmarka akstur við
mykjudreifingu.
Lítill framkvæmdakostnaður
helsti kostur
Finnbogi Magnússon hjá Vinnu-
vélum og Ásafli ehf., sem flutti
inn dúkinn, segir helsta kostinn
við þessa geymsluaðferð á
búfjáráburði sé hlutfallslega lítill
framkvæmdakostnaður. Miðað við
hversu hátt verðið er á tilbúnum
áburði reiknar Finnbogi með að
fjárfesting sem þessi geti borgað sig
á fyrsta árinu – sérstaklega í þeim
tilfellum þar sem hauggeymslur
eru mjög takmarkaðar og nýting
áburðarefnanna í lífræna áburðinum
þar af leiðandi ómarkviss. Hann
áætlar að lónið á Hundastapa hafi
kostað fjórðung eða fimmtung
af steyptum tanki af sömu
stærð og að framkvæmdir sem
þessar séu styrkhæfar í gegnum
fjárfestingastuðning í nautgriparækt.
Hann segir að þessi framkvæmd
sé ekki leyfisskyld og allur
undirbúningur sé einfaldur. Ekki er
þörf á að fara í mikla teiknivinnu
og jarðvegsskipti. Þar sem þetta er
bara dúkur lagður ofan á jarðveg
þá er jafnvel hægt að taka hann
upp og selja ef búskapur leggst af
á viðkomandi bæ. Dúkurinn kemur
í einni einingu sem er sett saman
úr tveimur lögum af plasti með
styrktarneti á milli. Efnið í þetta
mykjulón vó eitt tonn.
Finnbogi segir að efnis-
kostnaðurinn sé nálægt 4,3
milljónum króna og vinnan við að
koma dúknum fyrir sé í kringum 1,5
milljónir – allt án vsk. Nú er þegar
búið að ganga frá samningum við
kaup á fjórum svona lónum. /ÁL
Ný geymsluaðferð á mykju hefur rutt sér til rúms á Íslandi. Á Hundastapa á Mýrum var grafin 2.000 rúmmetra hola
sem klædd var sérsniðnum dúk. Myndir / Aðsendar
Þar sem hauggeymslur er ekki nógu stórar til að geyma búfjáráburð allan
veturinn getur mykjulón verið góður kostur.
Fyrstur til að gera upp bílinn var Pétur Maack Þorsteinsson. Þegar hann
eignaðist Fordinn á áttunda áratugnum var hann ekkert annað en bílhræ.
Á níunda áratugnum var jeppinn notaður í kvikmyndir. Mynd / Tímarit.is