Úrval - 01.10.1952, Síða 64

62
ÚRVAL,
föðurlófann og láttu hana fara.
Þetta er hennar líf, xmrndu það,
ekki þitt.
Ég teygði mig yfir hana og
opnaði bílhurðina. Hún steig
hægt út úr, sneri baki við mér
og horfði upp til hússins á hæð-
inni. Svo hafði verið um talað
að á þessari stunöu æki ég af
stað sem ekkert væri. „Jæja,
vertu sæl, Sherry“, sagði ég.
Hún leit við og allt í einu
kviknaði þetta undursamlega
ljós ástar og kímni í augum
hennar.
„Vertu ekki hræddur, pabbi“,
sagði hún. „Ég kem aftur“.
Og svo trítlaði hún upp þrep-
in, upp í blátt ómæli morguns-
ins.
oo ic oo
Játningin mín.
Ég ætla að gera hér það sem enginn hefur gert á undan mér,
og sem enginn mun gera á eftir mér. Ég ætla að sýna meðbræðr-
um mínum mann í allri nekt sinni, og þessi maður, það er ég.
®g einn. Ég hef kannað hjarta mitt, og ég þekki mennina.
Ég er ekki líkur neinum sem ég hef hitt; ég er svo djarfur að
trúa því að ég sé ekki líkur neinum öðrum lifandi manni. Ef
ég er ekki betri þá er ég að minnsta kosti öðru vísi en allir aðr-
ir. Hvort náttúran gerði rétt eða rangt þegar hún braut það
mót sem hún steypti mig í, um það skal enginn dæma fyrr en
hann hefur lesið það sem ég skrifa hér.
Lúðrar dómsdags mega gjalla fyrir mér, með þessa bók í hend-
inni mun ég ganga fram fyrir hinn æðsta Dómara. Ég mun
segja hárri röddu: „Sjá, hér er það sem ég hef gert, það sem
ég hef hugsað, það sem ég var. Ég hef sagt frá hinu illa og
hinu góða af jafnmikilli hreinskilni. Ég hef ekki þagað um
neitt af hinu illa, og ekki bætt neinu við hið góða, og hafi
ég sumsstaðar fengið einhverja skrautfjöður að láni — þá var
það aðeins til þess að fylla upp í eyðu í minni mínu. Ég hef
tekið sem sannleika það sem ég vissi að gat verið satt, aldrei
það sem ég vissi að var ósatt. Ég hef sýnt mig eins og ég
var: fyrirlitlegur og vondur þegar ég var það: góður, göfuglynd-
ur og frábær þegar ég var það. Ég hef afhjúpað innri mann
minn eins og þú hefur séð hann sjálfur. Eilífi guðdómur! Lát
alla meðbræður mína í óteljandi flokkum safnast umhverfis
mig: lát þá hlusta á játningar mínar, lát þá aumka verðskuld-
unarleysi mitt, lát þá roðna af vesalmennsku minni. Lát hvern
þeirra um sig afhjúpa hjarta sitt af sömu hreinskilni við fótskör
hásætis þíns, og lát svo einn þeirra segja við þig, ef hann dirf-
ist: „Ég var betri en þessi maður“.
— Upphafið á „Játningum" Jean Jaques Rousseau (1765).
Þannig mœlti maður hins nýja tíma í fyrsta skipti — fyrir
tœpum 200 árum!