Úrval - 01.08.1955, Page 10

Einkar fróSleg1 grein og
lærdómsrík fyrir
Islendinga.
Ævintýrið um norska kaupskipaflotann.
Grern úr „Magasinet",
eftir Asbjörn Barlaup.
EGAR sigurklukkurnar
höfðu sungið fagnaðarsöng
sinn til enda á hinum fögru
vordögum 1945, hófst tími
reikningsskila og íhugunar. Við
höfðum beðið mikið tjón. Þær
norsku fjölskyldur voru sára-
fáar, sem höfðu ekki misst náið
skyldmenni, vin eða að minnsta
kosti kunningja. Krossar og
minnisvarðar voru reistir á
mörgum gröfum — en svo voru
þeir, sem fengu aðeins kross við
nafn sitt í gulnuðu almanaki.
2356 sjómenn úr norska kaup-
skipaflotanum hlutu hinztu hvílu
sína í hinni votu gröf. Með þeim
týndust 462 norsk skip, öll með
fánann við hún, eins og her-
skipum sæmir, því að öll tóku
þau þátt í baráttu hins frjálsa
heims gegn einræði og harð-
stjórn.
Heildartap norska kaupskipa-
flotans í stríðinu nam 2,4 millj-
ónum rúmlesta, nákvæmlega
helming þess flota, sem Norð-
menn áttu í byrjun stríðsins.
Nú er rúmlestatala flotans kom-
inn upp í nærri 7 milljónir —
eða nánar tiltekið 6.925.000
rúmlestir ef fiskiskipaflotinn er
talinn með.
Hvað hefur gerzt ? Hvernig
hefur þjóðin getað lyft þessu
mikla grettistaki? Því er ekki
auðsvarað. Þetta mikla átak má
þakka samspili margra afla og
má þar til nefna vöxt og þróun
verzlunarinnar, flutningalögin,
hefð, og ýmsa mannlega eigin-
leika, svo sem sérþekkingu,
snarræði, útsjónarsemi og ef til
vill dálitla fjárhættuástríðu.
Þetta er ekki í fyrsta skipti,.
sem norski flotinn rís upp tví-
efldur eftir að hafa beðið mikið
tjón. Hið sama gerðist eftir
fyrri heimsstyrjöld, þegar helm-
ingur flotans týndist, 1,3 millj-
ónir rúmlesta eða 49,3%. Mann-
tjónið var þá einnig hryggilega
mikið — um 2000 sjómenn létu
lífið. Og áttu Norðmenn þó ekki
í styrjöld þá.
En við skulum ekki þreyta
okkur á háum tölum. Það nægir
að geta þess, að norski verzlun-
arflotinn er nú 7% af öllum
verzlunarflota heimsins og að