Úrval - 01.04.1956, Page 33

ÁHRIF FYRSTA UMHVERFIS
31
og við höfðum búizt við, stóðu
tilraunahundarnir æðilangt að
baki samgotungum sínum, sem
prófaðir voru til samanburðar.
Þeir gerðu um 50% fleiri villur.
Jafnvel hundar, sem höfðu verið
frjálsir í nokkur ár, fengu lægri
einkunn en jafnaldrar þeirra,
sem bendir til að einangrunin
í bernsku hafi haft varanleg á-
hrif á þroska þeirra.
Eftir var nú að rannsaka
hvaða áhrif einangrunin hefði
haft á félagshugð hundanna.
Eins og allir hundaeigendur vita
er hundurinn ekki félagslynt
dýr, að minnsta kosti ekki í
sínum hóp. Nokkurt samneyti
ástunda þeir þó, þegar þeir fá
tækifæri til þess. Félagshegðun
þeirra ákvarðast að nokkru leyti
af erfðum (sum hundakyn eru
áberandi grimmari en önnur)
og að nokkru leyti af uppeldi.
Við prófuðum fyrst áhrif ein-
angrunarinnar á drottnunar-
hneigð (eða hneigð til undir-
gefni). Prófið var einfalt: til-
raunahundur og samanburðar-
hundur voru látnir keppa um
bein. Samanburðarhundarnir
höfðu næstum undantekningar-
laust betur í þeirri keppni. Ein-
angrunin réð hér jafnvel enn
meiru en aldursmunur, því að
samanburðarhundarnir náðu að
jafnaði beininu, þó að þeir væru
talsvert yngri en keppinaut-
arnir.
Samanburður var einnig gerð-
ur á ,,félagslyndi“ beggja hóp-
anna. Hverjum hundi fyrir sig
var hleypt inn í stórt herbergi
þar sem fyrir voru tveir hund-
ar, króaðir hvor í sinni stíu með
þéttriðnu neti kringum. Ekki.
var erfiðleikum bundið að mæla
félagsáhuga hundanna. Félags-
lyndur hundur gekk rakleitt að
annarri hvorri stíunni, mændi
á hundinn fyrir innan, dinglaði
rófunni og gelti. Aðrir sýndu
engan áhuga á stíunum, pissuðu
jafnvel utan í þær stundum,
eins og enginn hundur væri í
þeim. Mælikvarði okkar á fé-
lagslyndi var sá tími, sem leið
þangað til hundurinn tók að
sýna áhuga á hundunum í stí-
unum; hver hundur var látinn
vera inni í tíu mínútur.
Það kom ótvírætt í ljós, að
samanburðarhundarnir voru
miklu félagslyndari en tilrauna-
hundarnir. Hinir síðarnefndu
gáfu lítinn gaum að hundunum
í stíunum, einkum í fyrstu til-
raun, og eyddu miklum tíma
í að kanna sjálft herbergið. Þeir
höfðu bersýnilega meiri áhuga
á hinum dauðu hlutum í her-
berginu heldur en lifandi íbúum
þess. Þetta áhugaleysi á félags-
skap var enn ríkt í eðli tilrauna-
hundanna mörgum árum eftir
að þeim var sleppt úr búrunum.
Tilraunir þær, sem við höf-
um lýst hér að framan, benda
skýrt til þess að örvandi um-
hverfi í bernsku sé mikilvæg
forsenda eðlilegs þroska. Tak-
mörkun á reynslu á þessu ör-
lagaríka æviskeiði, getur valdið
varanlegum kyrkingi í ýmsum