Gátt - 2004, Page 48
48
F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S
verið að læra í gegnum starf og leik og margir hafa verið
í námi án formlegrar viðurkenningar. Ef einstaklingar vilja
vera metnir að verðleikum þurfa þeir að hafa yfirsýn yfir
hvað þeir kunna og geta. Færnimappan er hjálpartæki við
að kortleggja slíka færni og auka um leið skilning á eigin
færni. Við gerð hennar er dregin upp heildarmynd af allri
þeirri kunnáttu sem einstaklingurinn býr yfir og hún
skráð.
Færnimappa er tæki sem hjálpar einstaklingi að
- öðlast aukinn skilning og yfirsýn yfir eigin færni.
- styrkja stöðu sína í starfi, auka möguleika á starfs-
þróun og starfsframa eða við leit að starfi.
- læra leiðir til að setja upplýsingar fram á skipulegan
hátt.
- greina þörf fyrir sí- og endurmenntun.
- styrkja stöðu sína í félagslegu starfi og tómstundum.
Færnimappa fylgir einstaklingum í leik og starfi. Í hana
skráir hver og einn alla reynslu sem skiptir máli og fær
aðstoð við gerð ferilskrár. Færnimappan nýtist einstaklingi
í að greina hæfni sína til að sinna starfi sínu og greina
styrkleika sína. Auk þess er gerir hver einstaklingur
áætlun um sí– og endurmenntun sem hefur það að mark-
miði að auka færni til að takast á við þau margvíslegu
verkefni sem fylgja starfi hans.
Færnimappan er byggð þannig upp að henni er ætlað að
ná utan um reynslu og færni einstaklings og skiptist hún
í fjóra meginhluta: námstengda færni, starfstengda færni,
samskiptafærni og aðra færni (áhugamál og frístundir).
Fyrir framan hvern þátt er stuttur inngangur með lýsingu
á því sem beðið er um. Mikilvægt er að skrá allar
upplýsingar t.d. um nám, jafnvel þótt því hafi ekki verið
lokið. Grundvallaratriði er að einstaklingarnir séu eins
heiðarlegir og mögulegt er þegar þeir leggja mat á færni
sína. Það hefur sýnt sig að mörgum hættir til að vera of
hógværir þegar leggja á mat á eigin færni. Einstaklingar
vinna gjarnan saman í litlum hópum þar sem þeir veita
hver öðrum stuðning við slíkt mat. Þegar skoðuð er
námstengd færni eru skráðar upplýsingar um formlegt og
óformlegt nám, námskeið, ráðstefnur, réttindi og skírteini.
Tungumála- og tölvukunnátta er skráð sérstaklega. Þar
er mikilvægt að vera vakandi fyrir þeirri staðreynd að
margir búa yfir kunnáttu sem ekki hefur fengist með
formlegu námi eða skólagöngu. Dvöl í útlöndum getur
verið jafngagnleg og formlegt tungumálanám. Er það
hlutverk ráðgjafa að sjá til þess að hver einstaklingur
leggi raunhæft mat á hæfni sína og hin „dulda“ hæfni sé
dregin fram í dagsljósið.
Þegar lokið hefur verið við að skrá námstengda færni er
komið að því að skrá upplýsingar um starfstengda færni.
Fyrst er fyrri starfsreynsla skráð og áhersla lögð á að
draga fram meginviðfangsefni hvers starfs. Þegar kemur
að því að skrá færni, sem tengist núverandi starfi, er
mikilvægt að skrá öll meginviðfangsefni starfsins. Þar
sem það getur verið gagnlegt fyrir vinnuveitanda að hafa
vitneskju um hver eða hverjir geta veitt leiðsögn á
tilteknu sviði er sérstaklega gert ráð fyrir að slíkar
upplýsingar séu skráðar. Sömuleiðis er sérstakur dálkur
til að skrá inn óskir einstaklings um leiðsögn eða nám á
tilteknu sviði. Á vinnumarkaði nú eru gerðar síauknar
kröfur um hæfni til mannlegra samskipta og því mikilvægt
fyrir hvern og einn að huga að færni sinni á því sviði. Til
að gera samskipti ánægjulegri og árangursríkari er mikil-
vægt að þekkja vel eigin samskiptahætti og jákvæða
eiginleika. Eru þátttakendur því beðnir að meta eigin
samskiptafærni og um leið huga að því hvað það er sem
betur mætti fara. Að endingu er svo hugað að þeim
margvíslegu verkefnum sem einstaklingar taka sér fyrir
hendur í frítíma sínum og hugað að því hvaða færni þau
störf geta skilað. Hlutverk ráðgjafans er mikilvægt í þess-
ari vinnu þar sem hann þarf að vera viðbúinn því að veita
stuðning og einstaklingsráðgjöf. Þegar skráningu er lokið
í Færnimöppuna er gert ráð fyrir að þátttakendur búi til
sína eigin ferilskrá og að farið verði í þá þætti sem skipta
máli við slíka vinnu.
Leggja ber áherslu á að í Færnimöppuna séu alltaf færðar
nýjustu upplýsingar um viðfangsefni og hæfni einstakl-