Gátt - 2014, Side 57

57
F r Æ Ð s L U M i Ð s t Ö Ð A t V i N N U L Í F s i N s
g á t t – á r s r i t – 2 0 1 4
Ýmsar leiðir eru færar við að greina hæfnikröfur starfa en
vandasamt getur verið að setja mælistiku á huglæga pers-
ónulega þætti eins og samskiptahæfni, frumkvæði eða þjón-
ustulund þar sem þessi hugtök hafa mismunandi merkingu í
hugum fólks. Góð persónuleg hæfni1 er þó eitt af því mikil-
vægasta hjá öflugum starfsmanni. Með því að nota hlutlæg
viðmið og vel skilgreind hugtök má reikna með að niður-
staðan verði áreiðanlegri.
1 Með hæfni er hér átt við þá eiginleika einstaklingsins sem hafa áhrif á
það hvernig honum tekst að beita þeirri þekkingu og leikni sem hann býr
yfir. Hæfni er atferli sem hægt er að mæla og bera saman við skilgreind
viðmið og hana er hægt að efla með þjálfun og kennslu.
H Æ F N I G R U N N U R F A
FA hefur tekið í notkun gagnabanka
sem hefur að geyma fjöldann allan
af fyrirfram skilgreindum og þrepa-
skiptum lýsingum á hæfni, svoköll-
uðum hæfniþáttum. Dæmi um einn
slíkan hæfniþátt má sjá á mynd 1. Hæfniþættirnir koma frá
kanadíska ráðgjafafyrirtækinu Human Resource Systems
Group (www.hrsg.ca) sem hefur í yfir 20 ár unnið að þróun
þeirra og skilgreiningu á því hvaða hæfni skipti megin máli
gUÐMUNdA KristiNsdóttir
H Æ F N I G R e I N I N G A R F A
Leiðarljós FA við hönnun á námi til undirbúnings þátttöku í atvinnulífinu er að námið sé hnit-
miðað, hagkvæmt og henti þörfum fullorðinna. Nám þarf að byggja á vandaðri greiningu á
því hvaða hæfni starfið krefst og hvaða kröfur verða gerðar til starfsmanna í framtíðinni.
Það er til hagsbóta að þeir sem vinna að greiningu hæfnikrafna vinni á samræmdan hátt
og skili samanburðarhæfum afurðum. Því hefur FA þróað aðferð og verkfæri sem standa
samstarfsaðilum til boða.
Guðmunda Kristinsdóttir
Mynd 1– dæmi um hæfniþátt.
Aðlögunarhæfni
Lagar sig að aðstæðum eftir þörfum til að ná árangri í síbreytilegum aðstæðum og í vinnu með mismunandi einstaklingum og hópum.
Þrep 1.a Þrep 1.b Þrep 2 Þrep 3 Þrep 4
• Aðlagast breytingum
með aðstoð
• Þiggur ráðleggingar eða
aðstoð til að aðlagast
nýjum aðstæðum.
• Tileinkar sér nýtt
verklag sem skipulagt er
af öðrum.
• Sættir sig við breyt-
ingar.
• Viðurkennir nauðsyn
aðlögunar
• Er tilbúin/n að breyta
um vinnulag ef á þarf
að halda.
• Skilur og viðurkennir
gildi annarra sjónarmiða
og hugmynda um
hvernig á að gera
hlutina.
• Sýnir jákvætt viðhorf
þegar tekist er á við
breytingar.
• Lagar sig að aðstæðum
• Breytir eigin hegðun
eða nálgun svo hún falli
að aðstæðum.
• Beitir reglum og
verkferlum á sveigjan-
legan hátt en innan
þeirra marka sem gildi
starfsins (fyrirtækisins)
kveða á um.
• Aðlagar eigin hegðun
til að ná sem bestum
árangri í breytilegum
aðstæðum.
• Aðlagast mjög fjöl-
breyttum þörfum
• Lagar sig að nýjum hug-
myndum og sýnir frum-
kvæði við breytilegar
aðstæður.
• Styður og lagar sig að
áskorunum /breytingum
sem ögra hefðbundnu
verklagi.
• Lagar sig að ólíkum ein-
staklingum og hópum í
margs konar aðstæðum.
• Gerir ráð fyrir breyt-
ingum og endurskoðar
eigin áætlanir og for-
gangsröðun í samræmi
við það.
• Aðlagar skipulag og
áætlanir
• Aðlagar verkáætlanir til
að mæta nýjum kröfum
eða nýrri forgangs-
röðun.
• Endurskoðar mark-
mið verkefna þegar
kringumstæður krefjast
þess.
• Kemur auga á og bregst
strax við þegar ný
tækifæri opnast eða ný
áhætta blasir við.