Gátt - 2014, Side 5
5
F r Æ Ð s L U M i Ð s t Ö Ð A t V i N N U L Í F s i N s
g á t t – á r s r i t – 2 0 1 4
Góð grunnmenntun og möguleikar launafólks til að viðhalda
og auka þekkingu sína og færni er mikilvæg forsenda virkrar
þátttöku einstaklinganna í samfélaginu og á vinnumarkaði,
öflugs atvinnulífs og samfélags velferðar.
Samtök launafólks og atvinnurekenda hafa um langt
skeið lagt mikinn og vaxandi þunga í starfi sínu á aukna
menntun í atvinnulífinu. Um þetta markmið hefur verið góð
samstaða meðal aðila vinnumarkaðarins. Framan af var
áherslan einkum lögð á að byggja upp endur- og símenntun
fyrir iðnaðarmenn og aðra hópa sem lokið höfðu formlegu
námi á framhaldsskólastigi. Starf sem meðal annars skilaði
öflugum fræðslustofnunum iðnaðarmanna. Frá aldamótum
hefur megináherslan verið lögð á að skapa launafólki með
litla formlega menntun möguleika til að afla sér grunnmennt-
unar og fá viðurkennda margvíslega þekkingu og færni sem
það hefur aflað sér. Að baki búa sameiginlegir hagsmunir
launafólks og atvinnurekenda á almennum vinnumarkaði og
hjá ríki og sveitarfélögum.
Til að ná framangreindum markmiðum hefur í kjara-
samningum verið samið um framlög í fræðslusjóði og
fræðslustofnanir atvinnulífsins til að fjárfesta í menntun fólks
á vinnumarkaði. Jafnframt hafa aðilar vinnumarkaðarins
knúið stjórnvöld til að leggja fram fjármuni í sama tilgangi.
Frá aldamótum hefur markvisst verið unnið að upp-
byggingu framhaldsfræðslunnar þar sem Fræðslumiðstöð
atvinnulífsins hefur gegnt lykilhlutverki. Þá hafa aðilar vinnu-
markaðarins í samstarfi við sveitarfélögin, framhaldsskólana
og fleiri aðila byggt upp þétt net símenntunarmiðstöðva
um land allt sem lyft hafa grettistaki í menntun launafólks
á undanförnum árum. Þetta samstarf og árangur þess hefur
vakið athygli langt úr fyrir landsteinana.
Í apríl síðastliðnum voru birtar niðurstöður úttektar sem
Capacent var falið að framkvæma á framhaldsfræðslukerf-
inu. Meginmarkmið úttektarinnar var að leggja mat á þróun
kerfisins, skilvirkni þess og nýtingu fjár, að skoða hvaða
árangri það hefur skilað síðastliðin fimm ár og að kanna
hvernig samskiptum milli hagsmunaaðila og þeirra sem taka
ákvarðanir er háttað. Sérstök áhersla var lögð á að leggja
mat á áhrif og skilvirkni kerfisins.
Um helstu niðurstöðu úttektar-
innar segir: „Að mati úttektaraðila
hefur framhaldsfræðslukerfið eins
og það er afmarkað í lögum náð
þeim markmiðum sem sett eru í
markmiðskafla laga nr. 27/2010 um
framhaldsfræðslu. Þeir fjármunir sem
ríkið ver til málaflokksins eru nýttir á
skilvirkan hátt og renna með skýrum
hætti til þeirra verkefna sem að er
stefnt. Þá segir einnig: „Árangurinn
er augljósastur hvað varðar þann þátt
að breyta lífi og störfum þeirra sem
sækja sér nám og þjálfun innan kerf-
isins, skýr árangur á þeim þætti kemur fram í viðhorfskönnun
meðal þeirra sem notið hafa menntunar innan kerfisins.“
Í úttekt Capacent er bent á þætti sem þróa má frekar og
bæta, bæði varðandi framhaldsfræðsluna sjálfa og umgjörð
hennar. Áhersla er lögð á að kynna framhaldsfræðslukerfið
betur fyrir fyrirtækjum og stofnunum og einstaklingum sem
kerfið á að þjóna. Bent er á mikilvægi þess að byggja brýr
á milli framhaldsfræðslunnar og formlega skólakerfisins og
formgera samstarfið þannig að nemendur fái árangur sinn
metinn óháð því hvar námið er stundað. Þá er lögð áhersla
á að efla enn frekar gæðastarf í framhaldsfræðslunni. Þá er
brýnt að efla frekar samstarfið við atvinnulífið til að tryggja
enn betur en nú er að framhaldsfræðslan gagnist sem best
fyrirtækjum og stofnunum og þeim sem þar starfa.
Verkefnið næstu mánuði og misseri er að þeir aðilar
sem málið varðar, mennta- og menningarmálaráðuneytið,
Fræðslumiðstöð atvinnulífsins, Fræðslusjóður og fræðsluað-
ilarnir, móti sameiginlega framtíðarsýn og forgangsraði verk-
efnum, ákveði hvernig þeim verði best sinnt og af hverjum.
Niðurstöður úttektar Capacent og ánægja og árangur
þátttakendanna sjálfra eru góður vitnisburður um mikil-
vægi framhaldsfræðslunnar og þann árangur sem náðst
hefur. Hvoru tveggja er jafnframt mikil hvatning fyrir aðila
vinnumarkaðarins og aðra sem vinna að framhaldsfræðslu
að halda áfram á sömu braut og gera enn betur.
HALLdóR GRÖNVoLd
Á V A R P F o R M A N N S
Miki l l árangur af starf inu og hvatning t i l að gera enn betur
Halldór Grönvold