Úrval - 01.03.1964, Side 125

Úrval - 01.03.1964, Side 125
GEIMFERÐASÖGUR... 115 verið', Jules Verne, af siglingu kafbátsins Nautilusar. Að vísu fann Jules Verne ekki upp kaf- bátinn i frásögn þessari; hann nefndi hann eftir kafbáti þeim, sem Robert Fulton smiðaði handa Napoleon forðum og fyrstur hét „Nautilus“ þeirrar skipategundar. Það var árið 1797. Að öðru leyti áttu þessir tveir farkostir fátt samciginlegt. Kaf- bátur Fultons reyndist eklci bet- ur en efni stóðu til og var allur smár í sniðum, en „Nautilus“ Jules Verne var siglandi neðan- sjávarhöll, þar sem allt gekk lyrir rafmagni — skrúfurnar voru knúnar rafmagni, og raf- magn var notað bæði til suðu og lýsingar. „Bókasafnið var allt uppljómað rafljósum, sem skinu úr fjórum glerkúlum, er komið var fyrir i lofti salarins,“ segir í sögunni. Það er ekki óliklegt, að Edi- son hafi tekið sér til fyrirmynd- ar þessa velheppnuðu raflýsing- araðferð um borð i Nautilusi 1870, því að árið 1879 sótti hann unx einkaleyfi á hinni nýju upp- finningu sinni — rafljósakúl- unni. Ekki verður víst neinn einn talinn uppfinningamaður að sjónvarpinu, en sagt var frá þvi í visindareyfai-a fyrir meira en 150 árum. í skáldsögunni „Giphantia“ eftir de la Roche, sem út kom árið 1760, sýnir lnisráðandi nokkur gesti sínum atburði nokkra, jafnótt og þeir gerast langt úti i heimi, og er hugvit samlegt speglakerfi notað til að útvarpa þeim víða vega. í skáld- sögu Williams N. Harbens, „The Land of the Changing Sun“, 1894, er sagt frá glugga einum á höll konungs, sem hefur þá náttúi’u, að út um hann má sjá til fjarlægustu staða í rikinu og allt, er þar gerist — en þá eru það eins konar rafsjónaukai’, sem notaðir eru. I skáldsögu H. G. Wells, „When the Sleeper Walkes“, sem út kom 1899, eru „Sísofandanum“ sýndir atburð- ir, sem gerast viða um Lundúna- borg. Flugtæki alls konar komu fram á sjónarsviðið i vísindareyfur- um, löngu áður en þeim Wright- bræðrum tókst að hefja sig á loft — fyrst harla óraunhæf; gervi- vængir, sem menn festu á sig og líktu eftir flugi fuglanna. Seinna var þar lýst alls konar fljúgandi farkostum, sem knún- ir voru skrúfublöðum af öllum hugsanlegum og óhugsanlegum gerðum. Þyrilvængjan, sem Leo- nardo da Vinci gerði frumteikn- ingarnar að forðum, fór allra sinna ferða í vísindareyfara einum þegar árið 1866 — og enn
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.