Úrval - 01.05.1965, Page 85

ÓGLEYMANLEGUIi MAÐUfí
8 3
stundir, maðurinn undarlegt sam-
bland af ungum hugsjónamanni og
lífsreyndum, öldruðum garpi er
hafði marga hildi liáð.
Hann lá þá oft fyrir á legubekk
eða sat í þægilegum stól, en þegar
honum í ræðu sinni tók að hitna
í hamsi spratl hann oft á fætur og
lauk máli sínu standandi.
Þetta sama gerðist árið sem hann
varð áttræður, heima í stofu minni í
Reykjavík, er hann var að lýsa fyrir
mér huga sínum þegar hann fyrst
hóf kennslu í íþróttum á Akureyri.
GainJi maðurinn stóð á fætur og
sagði með þungum áherzlum og
töluvert hávær:
— Ég ætlaði mér bara að kenna
íslendingum tvennt: að ganga í
takt og halda liöl'ði. Þeir kunnu þá
hvorugt og kunna það varla enn.
Þeir gátu aldrei verið samtaka um
neitt, þrúgaðir aí fýlulyndi, aum-
ingjaskap og vesaldómi, liéngu
ineð hendurnar i buxnavösunum
og kjálkana niður á bringu. En
ungir raenn eiga að ganga beinir
og horfa hátt. Það skiptir miklu
meira máli en met.
— Og telurðu þetta enn aðal-
atriðið? spurði ég.
- Já, ég geri það. AJlar íþróttir
eru uppeldi, liður í uppeldi æsk-
unnar. Menn þurfa að Jæra að vinna
sanian, en vera þeir sjálfir.
Nú finnst mér ég vera að nálg-
ast það sem ég Jiygg skipta mestu
máli um skoðanir Lárusar og lífs-
viðliorf. Hann var Iiugsjónamaður
á gamla vísu, og' bjartsýni ung-
mennafélagslireyfingarinnar yfirgaf
hann aldrei. En hann var enginn
smámunamaður i þeim efnum, eng-
inn bókstafstrúarþjarkur í hug-
sjónabaráttu sinni. Og hann hafði
engan hæfileika til að hanga í hug-
myndakerfum. Einmitt þess vegna
gat hann alltaf haldið áfram að
vera hugsjónamaðui’, hvernig sem
allt veltist.
— Margt, sem við trúðum á í þá
daga, hefur reynzt misskilningur.
Við vorum ungir og óreyndir og
þurftum að reka okkur á. Maður
lærir mest af því að reka sig á.
En hugsjónin um hamingjusamara
og frjálsara líf mannanna þarf
aldrei að hverfa. Maður verður að
geta lært af reynslunni án þess að
missa trúna á betri heim.
Þetta sagði Lárus við mig kvöld
eitt á striðsárunuin í Hveragerði
er við ræddum um hve margar
fagrar hugsjónir og vonir hefðu
beðið skipbrot í hinum mikla liild-
arleik.
íþróttir voru ein leiðin til að
skapa betri lieim, hamingjusamara
og frjálsara fólk, að áliti Lárusar.
Og íþróttir varð að kenna í sam-
ræmi við það. Þess vegna sagði
hann með miklum sannfæringar-
krafti oft og mörgum sinnum í
minni áheyrn, að það mætti aldrei
etja manni gegn manni i íþróttum,
því að böl mannkynsins er óheil-
brigð keppni.
—- Bróðurhugur vex aldrei upp
af liólmgönguanda, sagði liann einu
sinni, man ég var.
Að hans áliti átti einstaklingur-
inn alltaf að vera að keppa við
sjálfan sig. Og hann var ekki heil-
brigður einstaklingur ef liann naut
þess ekki bezt að keppa við sjálfan
sig. Þannig átti hann að vinna