Úrval - 01.05.1965, Síða 86

84
ÚRVAL
afrek, sigra sjálfan sig í hverri
nýrri raun, reyna ekki að vera
betri en annar, heldur betri en
hann sjálfur hafði verið.
í samræmi við þetta voru afrek
Lárusar sjálfs.
Hann strengdi þess heit að synda
yfir Eyjafjörð og stóð við þá heit-
strengingu glæsilega. Og þetta var
snemma á öldinni þegar fátt þótti
nýtilegt sem ekki var hægt að éta.
Hann fór fótgangandi suður yfir
hálendið, Vatnahjallaveg og' yfir
Kjöl, ásamt þremur öðrum mönn-
um, til þess að vera samvistum við
íslenzk fjöll og mæla þrek sitt við
þau, og voru þó slikar ferðir ærið
sjaldgæfar á fyrsta áratug þessar-
ar aldar.
Og þegar ég hitti hann hjá Ból-
staðarhlíð forðum var hann enn
að reyna mátt sinn við náttúruna
á eðlilegan og mannlegan hátt.
Líf manna átti að vera uppgerð-
arlaust og eðlilegt. Fégurð fannst
honum búa í frjálsleika en ekki
í tilbúnum stil sem alltaf var að
nokkru leyti þvingun. Metasækni
íþróttamanna nú á tímum var ekki
bara tilgangslaus, heldur skaðleg.
Áhrif iðkunarinnar á manninn
skiptu ein máli. íþróttir voru
leið en ekki takmark í sjálfu sér.
í rauninni eru menn aldrei að
keppa við aðra en sjálfa sig.
Þess vegna hafði Lárus mest dá-
læti á sundi, skiðagöngum, skauta-
hlaupum og öðrum svipuðum í-
þróttum. Og ol't sagði hann mér
að frjálslegar gönguferðir úti í
náttúrunni væri að sínum dómi
einhver allra hezta íþróttin.
— Það er hinn sanni íþróttaandi
sem skiptir máli, sagði hann einu
sinni er við ræddum saman. Karl-
mennska og hreysti verður aldrei
til af sprikli einu saman. Mann-
vitið verður að vera með.
Og ég heyri enn málmhljóminn
í röddinni og hversu augljóst var
að hann meinti það afdráttarlaust
sem hann sagði.
Lárus hneigðist að kommúnisma
eða sósíalisma af því að hann vildi
ekki trúa öðru en því að menn-
irnir gætu lært að búa saman í
hróðerni og mannlífið væri i raun-
inni gagnkvæm sainábyrgð. En
eltingaleikur við auð og völd var
mikill barnaskapur i hans augum.
Hvað má svo fleira um Lárus
segja ef þetta voru aðallega skoðan-
ir hans og lífsviðhorf?
Það má segja um ýmsa mikla
baráttu- og hugsjónamenn að þeir
verði sjálfir að þeim hugsjónum
sem þeir vinna ákafast fyrir. Bar-
áttan orkar fyrst og fremst á bar-
áttumanninn. Hann mótast allra
manna mest sjálfur af þeim hug-
sjónum sem hann lýtur.
Því miður er þetta ekki alltaf svo.
Stundum er baráttumaðurinn sjálf-
ur í lirópandi ósamræmi við bar-
áttuna, sem hann heyr.
Lárus var sterklega mótaður af
sínum eigin áhugamálum. Hann
eignaðist í rauninni aldrei neitt
annað en þau, því að hann gleymdi
sjálfum sér í viðskiptunum við
starfið. Að vísu átti hann um tíma
liús, en bíl eignaðist hann aldrei
og safnaði yfirleitt aldrei verald-
arauði. Og hann lét það gott
heita þótt íþróttaforkólfar væru á
allt öðru máli en hann livernig