Úrval - 01.11.1965, Page 100

98
ÚRVAL
esús var fjölhæfur persónu-
leiki, og hver og einn legg-
ur mesta áherzlu á þann
hæfileika hans, sem hann
telur sjálfur mestu varða.
Lækninum verður fyrst og fremst
hugsað til hins óbrigðula læknis-
máttar meistarans. Jesús var svo
langt á undan sínum tíma, að hann
vissi hvílík áhrif sálarástandið hefur
á heilsufar manna, eins og vísindi
nútímans hafa sannreynt. Presturinn
les Fjallræðuna og dáist að því,
að unnt skuli vera að segja svo
djúpan sannleika með einföldum
orðum. Stjórnmálamaðurinn minn-
ist hugrekkis Jesú, þegar hann sner-
ist gegn voldugustu öflum þjóð-
félagsins og hann ber lotningu fyrir
heiðarlegum málflutningi hans. Lög-
fræðingar hafa hrósað vörn Jesús
fyrir dómstólunum og bókmennta-
gagnrýnendur allra alda hafa við-
urkennt frábæra frásagnargáfu
hans.
Ég er hvorki læknir, lögfræðing-
ur né gagnrýnandi. Ég er auglýs-
ingamaður að atvinnu, en í þeirri
starfsgrein snýst allt um það eitt,
að hafa áhrif á skoðanir fólks og
móta þær sér í vil. Ég ætla að at-
huga nokkur orð og gerðir Jesús,
sem sannfærðu menn og sannfæra
þá enn — um vizkuna og réttlætið
í kenningu hans.
Jesús skaraði langt fram úr öll-
um fyrri spámönnum vegna dirfsku
sinnar. Móses var einhver mesti
spekingur, sem uppi hefur verið
og vizka hans og skilningur ger-
breytti mannkyninu. Sannindin,
sem hann boðaði, má segja í einni
setningu: Það er einn sannur guð.
Þetta var stórkostleg hugmynd, sem
hefði hinar afdrifaríkustu afleið-
ingar.
Móses dó, og síðan kom fram
annar spámaður, Amos. Amos bætti
nýrri hugmynd við kenningu Móses:
„Guð er réttlátur". Þessi skiln-
ingur á eðli guðdómsins á sér svo
djúpar rætur í vitund okkar, að
við eigum bágt með að trúa því,
að hann hafi nokkurntíma verið
nýr og áður óþekktur boðskapur.
Árin liðu og nýr spámaður, Hósea,
boðaði þjóð sinni ný sannindi.
Kenning hans var sú, að guð gæti
fyrirgefið villuráfandi mannkyni ■—
hann væri svo máttugur, að hann
gæti tortímt, en jafnframt svo góð-
ur, að hann vildi ekki gera það!
Einn guð, réttlátur guð og góður
guð. Þetta voru þrjú stig í þróun
stórfenglegustu hugmyndar manns-
andans. Síðan hafa hundruð kyn-
slóða safnazt til feðra sinna og við-
horf manna á flestum sviðum hafa
gerbreytzt, en sá skilningur á guði,
sem kemur fram í þessum þrem
hugmyndum, hefir verið ríkjandi í
trúarlífi mikils hluta mannkynsins
allt fram á þennan dag.
Hverju gat Jesús bætt við þessa
kenningu? Aðeins einni hugsun —
en miklu mikilvægari öllum fyrri
hugmyndum. Hann hafði meiri á-
hrif á rás sögunnar, en boðskapur
spámannanna. Hann bauð breyzku
og óttaslegnu mannkyni að rísa upp
og horfa í auglit guðs. Hann sagði
mönnum að vera óhræddir, þeir
skyldu ekki óttast dauðann, en líta
á Skaparann sem föður. Þetta er
grundvöllur allrar baráttu gegn
ranglæti og kúgun, því að ef guð