Úrval - 01.02.1968, Side 21

GRÆNA RISASKJALDBAKAN, SEM . . .
19
verða nú smátt og smátt brúnir, og
tekur þetta fjóra mánuði. En þeir
breytast ekki í jurtaætur allt í einu,
heldur leggja þeir sér til munns
bæði jurtafæðu og dýra á tímabili.
Þeir fara fyrst að narta í jurtir og
einkum lízt þeim vel á rauða ávexti,
og hvaðeina, sem rautt er, svo sem
tómata og jarðarber. Þeir hafa dá-
læti á banönum og brúnum þörung-
um. Líklega fela þeir sig á unglings-
aldrinum í þörungaflækjum, eins og
þær gerast í heitum höfum.
Dr. Schröder vonast til að geta
látið grænu skjaldbökuna eðla sig
í þrónum, og koma henni til að
skríða þaðan út á ströndina til að
verpa. Líkurnar eru góðar, því vit-
að er að þær eðla sig í þróm þar
sem þær eru geymdar til slátrunar.
Svo kann að fara að kynbæta megi
tegundina, og ef til vill auka þyngd-
ina, bæta kjötið og auka frjósemina.
Auk þess ætlar dr. Schröder að fá
skorið úr því hvaða sníkjudýr og
sjúkdómar sæki á þessa dýrategund.
Sumum af skjaldbökum sínum
sleppir hann. Snemma á þessu ári
sleppti hann 12 cm löngum skjald-
bökuungum á Cape Sable-strönd í
Everglades National Park. Á næsta
ári mun hann sleppa ársgömlum
skjaldbökum á hina sömu strönd.
Hann segir svo: „Við ætlum okkur
ekki að koma upp ræktunarstöðvum
hérna. Við ætlum að fá skorið úr
nokkrum vafamálum. Menn vita svo
undur lítið um sæskjaldbökur hvaða
nafni sem nefnast.“
Um framtíðaráætlanir segir hann
svo: „Ég vona að ég lifi það bráð-
um að sjá skjaldbökurækt þróast og
dafna. Ég held það sé bezta ráðið
til að hagnýta auðsuppsprettur sjáv-
arins.“
„Líklega þarf einhverskonar rækt-
un skjaldbökunnar til þess að sem
bezt verði hagnýtt haglendi hafsins.
Það kann að vera, að komið verði
upp útungunarstöðvum við strend-
urnar, þar sem ungarnir eru vernd-
aðir þangað tii þeir eru orðnir fær-
ir um að sjá um sig sjálfir. En þeg-
ar skjaldbökurnar kæmu aftur til
æskustöðvanna fullvaxtiar til a'ð
verpa, mundu þær ekki verða veidd-
ar fyrr en eftir að þær væru bún-
ar að því.
„Ef til vill yrði líka fært að
koma upp og starfrækja skjaldböku-
rækt eins og hverja aðra húsdýra-
rækt og að hafðir verði smalar til
þess að gæta hjarðarinnar, gang-
andi, eða ríðandi eins og kúrekar
innan um hjarðir sínar." ,
„Það fer eftir því hvaða niður-
stöður verða af líffræðirannsóknun-
um, hvernig þessu verður til hagað.
Það er vel líklegt að skjaldböku-
rækt megi haga líkt og svínarækt:
hafa þær í stíum. Ef söluverðið yrði
lægra en veiðiþjófar fengju, mundi
veiðiþjófnaður ekki borga sig.“
Vegna þess hve fjarska frjósöm
græna skjaldbfakan er, mun það
ekki taka langan tíma að koma
henni upp svo að jafn margt verði
af henni og áður var. Það er vafa-
samt að friðun skjaldbökunnar og
tilraunir til að vernda hana gegn
þjófum mundi gera sama gagn og
ræktun gæti gert, því veiðiþjófnað-
ur er vanur að ganga að erfðum
frá föður til sonar, og fylgir þá gam-
alli hefð, sem illt er að breyta.
Þetta skjaldbökudráp, þar sem svo