Úrval - 01.12.1968, Blaðsíða 14

12
ÚRVAL
Mig langar svo til að ljúka þessu
máli með því að minna á tengslin
sem eru milli fornaldarinnar og
íslenzkrar hugsunar eins og hún
hefur verið fram á þennan dag. Ég
ætla að taka dæmi úr skáldskap,
sem er að vísu ekki heimsfræðilegt
á þann hátt að boða nýjan skilning,
en ber vott um himinskoðun á mjög
skemmtilegan hátt, og um framsýn
sem ég held að sé mjög sérstök. Það
er engu líkara en að skáldið sé að
seilast fram í tímann og kalla til
þeirra sem síðar lifðu, til dæmis
okkar sem nú erum, enda var sú
hugsun rík með fornmönnum, að
orð þeirra skyldu lengi lifa. Vísan
sem ég las er eftir skáld frá tólftu
öld og er svona:
Máni skín af mæni
moldar hofs ok foldar
alla stund meðan endist
ævi lands ok sævar.
Hann er að tala um að tunglið
muni skína yfir jörðunni um ó-
komnar aldir. Binarr Skúlason hét
hann og var Borgfirðingur, en svo
framsýnn sem hann var, þá hefur
hann varla grunað, að annað borg-
firzkt skáld, skyldi löngu sínar kom-
ast svo líkt að orði um þetta sama
tungl, sem þessi vísa vottar:
Byrgir fold hin bjarta mjöll,
blómin grátt hún leikur.
O’n úr ræfri á himinhöll
horfir máninn bleikur.
Nærri átta aldir eru á milli, og
fullvíst er að síðara skáldið þekkti
ekki vísu hins fyrra, þegar hann
orti. Báðum sýndist himinninn vera
eins og stór höll eða hof yfir höfð-
um sér, og af því er samlíkingm
dregin. En tunglið sýndist þeim
horfa ofan úr mæni eða ræfri, því
að það var hátt á lofti, eins og er í
desember, þegar mjöllin liggur yfir.
☆
Clive Barnes leiklistargagnrýnandi skrifaði þessi orð i gagnrýni
sinni um leikritið „Hvað gerðum við rangt?: Ör.uggur mæli-
kvarði á það, hvort mér leiðist eitthvert leikrit eða ekki, er það ef
hringt er i síðasta þætti og ég hálfrís upp í sæti mínu og vona, að
siminn sé til mín.“
New Yorlc Times.
Kenneth Tynan skrifaði eitt sinn þessa kvikmyndagagnrýni: „Kvik-
myndin Herra Móses er um íbúa afrísks þorps, sem verða annaðhvort
að yfirgefa heimili ættfeðra sinna vegna byggingu nýs stíflugarðs eða
verða kyrrir og drukkna. Carrol Baker er stjarnan i þessari kvikmynd
ein.s og flestum öðrum. Sýningartíminn er 115 mínútur, útgöngutim-
inn er miklu fyrr. Veðrið er ágætt allan tímann."
Tynan Right.