Ársrit um starfsendurhæfingu - 2024, Blaðsíða 28
Mat og kortlagning
Í starfsendurhæfingarferlinu er stundum
þörf á faglegu mati eða kortlagningu. Í inn-
tökuferli eru möt framkvæmd ef talin er þörf
á að kortleggja nánar þann heilsufarsvanda
sem veldur óvinnufærni og til að meta hvort
raunhæft er að hefja starfsendurhæfingu á
þeim tímapunkti. Þegar starfsendurhæfing
hefst er miðað við að raunhæft sé að hefja
undirbúning og stefnumótun varðandi
atvinnuþátttöku samhliða þeim úrræðum
sem talin eru nauðsynleg vegna heilsubrests.
Iðjuþjálfar, sálfræðingar, sjúkraþjálfarar og
læknar gera möt á vegum VIRK.
Sem dæmi kemur mat sjúkraþjálfara til
greina þegar stoðkerfisvandi er mest hindr-
andi til atvinnuþátttöku og fyrri meðferð
sem reynd hefur verið hefur ekki skilað þeim
árangri sem vonast var til. Sjúkraþjálfarinn
metur þá hvort þörf sé á breyttum áherslum
í meðferð, hvort starfsendurhæfing sé tíma-
bær eða hvort þörf sé á frekari meðferð eða
endurhæfingu í heilbrigðiskerfi áður en til
starfsendurhæfingar kemur. Lögð er áhersla
á samráð fagaðila í matsferlinu þar sem
oft er um samsettan vanda að ræða eins
og fram hefur komið. Að loknu matsviðtali
verða til niðurstöður varðandi áherslur í
starfsendurhæfingu ásamt tillögum að
markmiðum og aðgerðum.
Þegar einstaklingar eru komnir í þjónustu
VIRK og í ljós kemur í ferlinu að þeir þurfa
lengri tíma en metið var í upphafi eða að
vandi einstaklings er þyngri eða flóknari en
virtist í fyrstu getur verið þörf á mati. Mark-
mið þeirra mata er þá að kortleggja nánar
heilsufarsvandann, endurmeta hindranir
til atvinnuþátttöku, meta hvort þjónusta
VIRK sé enn viðeigandi og/eða hvort þörf
sé á breyttum áherslum. Gerð voru rúmlega
1.200 möt hjá VIRK árið 2023.
Önnur verkefni
Sérfræðingar VIRK koma að fjölmörgum
öðrum verkefnum sem snúa að þróun og
skipulagi í starfsemi VIRK. Auk náinnar
samvinnu við ráðgjafa og atvinnulífstengla
þá á mikilvæg samvinna sér stað við
Úrræðasvið VIRK. Þar ber að nefna marg-
vísleg samskipti við þjónustuaðila vegna
þjónustu við einstaklinga og þróun á nýjum
úrræðum í starfsendurhæfingu. Fjölmörg
úrræði hafa verið þróuð í góðri samvinnu
sérfræðinga og þjónustuaðila út frá þörfum
þjónustuþega VIRK og með endurkomu
til vinnu að leiðarljósi. Til að mynda hafa
sérfræðingar komið að þróun úrræða fyrir
ungt fólk og fólk með starfstengda kulnun.
Einnig eru sérfræðingar sífellt að meta
árangur í starfsendurhæfingu og hvað
það er sem gagnast best fyrir mismunandi
vanda og mismunandi hindranir til atvinnu-
þátttöku. Starfsendurhæfing hjá VIRK er
einstaklingsmiðuð og einstaklingar fara
ólíkar leiðir í starfsendurhæfingarferlinu
enda eru hindranir til atvinnuþátttöku
ekki alltaf þær sömu. Samhliða þessum
verkefnum eru sérfræðingar í samstarfs-
verkefnum með öðrum stofnunum með það
að markmiði að bæta þjónustu og byggja
brýr á milli kerfa í þágu þjónustuþega okkar.
Starfsendurhæfing á Íslandi er ungt fag en
mikill vilji og metnaður er til staðar hjá VIRK
til þess að auka þekkingu á þessu sviði.
Stöðug þróun og umbótastarf hefur verið
samofið allri starfsemi VIRK frá upphafi og
mikill vilji er til staðar að takast á við nýjar
áskoranir. VIRK vill vaxa og dafna í takt við
íslenskt samfélag og starfsfólk og ráðgjafar
VIRK eru stöðugt að leita leiða og þróa
verkefni sem geta bætt árangur VIRK og
aukið gæði þjónustunnar.
BEIÐNI
28 virk.is