Ársrit um starfsendurhæfingu - 2024, Blaðsíða 74

öll bara manneskjur. Núvitund gagnast til
dæmis vel fólki sem er í kulnun, hefur verið
að keyra sig áfram á hnefanum, en fer svo
að hlusta á sína innri líðan. Þá skiptir svo
miklu máli að læra að hlusta á sína innri
rödd og hvíla sig. Átta sig á hvar raunveruleg
þolmörk eru og bregðast við þeim af visku
og samkennd.
Núvitundin leggur mikla áherslu á, sem
fyrr sagði, að það er ferðalagið sem skiptir
máli ekki áfangastaðurinn og að vera með
sjálfum sér í þessu ferðalagi. Því ríkari vitund
sem maður hefur því betur getur maður
brugðist við aðstæðum sínum.“
Sækja margir frá VIRK til ykkar?
„Stór hluti af þátttakendum á námskeiðum
okkar kemur frá VIRK. Við í Núvitundar-
setrinu höfum átt í farsælu samstarfi við
VIRK í á annan áratug. Ástæða er til að fagna
því að VIRK er til og grípur fólk í neyð. Það er
þakkarvert.
Hingað kemur líka fólk beint úr samfélaginu
sem á í ýmiskonar erfiðleikum. Það fer
svolítið eftir því hver vandinn er og hvar
fólk er statt á bataferlinu hvaða námskeið
gagnast best. Núvitund sem slík er rauður
þráður í öllum þessum námskeiðum. Hún er
hjálpleg á öllum stigum. Ekki síst í upphafi
þegar fólk er að ná tengslum við sjálft sig og
hlusta á sína innri rödd.

Núvitund á erindi við alla og gagnast við
andleg og líkamleg veikindi eins og þung-
lyndi, kvíða, streitu, verkjum, áföllum og
kulnun. Allir lenda í mótlæti og það er gef-
andi að kenna öðrum það sem maður hefur
trú á og nýtir sjálfur.“
Mikilvægt að lifa í takt við sín
lífsgildi
Hvar lærðir þú núvitund?
„Ég er klínískur sálfræðingur og tók fram-
haldsnám í sálfræði í Sydney í Ástralíu.
Ég kynntist núvitund fyrst í starfi mínu á
Hvítabandinu á Landspítalanum. Síðar fór
ég að vinna á heilsugæslustöð í Bretlandi í
St. Albans á árunum 2008 til 2011. Þá var
núvitund að ryðja sér til rúms þar. Segja má
að Bretland sé mekka núvitundar í Evrópu.

Í kringum 1989 tók bandarískur prófessor,
Jon Kabat-Zinn í Massachussets, hugleiðslu
inn í sitt meðferðarprógramm og þróaði
út frá því núvitundarnámskeið fyrir langt
leidda sjúklinga sem aðrir læknar töldu sig
ekki geta gert meira fyrir. Hann leiðbeindi
fólki til að gangast við því hvernig staðan
væri og hvað það gæti hugsanlega gert til
að bæta líðan sína í þessum aðstæðum.
Kabat-Zinn tók hugleiðsluiðkunina úr Zen
búddismanum og þróaði út frá því fyrsta
núvitundarnámskeiðið.“
Starfa margir við Núvitundarsetrið?
„Við erum tíu sem störfum hér, flestir
sálfræðingar sem hafa unnið á heilbrigðis-
stofnunum, miklir reynsluboltar. Einnig
starfar hér kennari, náms- og starfsráðgjafi
sem er sérhæfður í jákvæðri sálfræði. Við
höfum farið með þessi grunnnámskeið
okkar inn í skóla til að kenna nemendum
lífsfærni.
Almennt má segja að fólk sé of mikið að
hugsa um að gera og gleymir að vera –
það þarf að hægja á og muna að lífið snýst
ekki bara um efnisleg gæði og samkeppni
heldur um samvinnu, tengsl og samkennd.
Núvitundin kennir fólki að gangast við
og viðurkenna mennskuna í því sjálfu og
gera ekki óraunhæfar kröfur um að vera
einhverjar ofurmanneskjur. Mikilvægt er að
lifa í takt við sín lífsgildi meðan við siglum í
gegnum lífsins ólgusjó.“
Texti: Guðrún Guðlaugsdóttir
Mynd: Lárus Karl Ingason

74 virk.is