Ársrit um starfsendurhæfingu - 2024, Blaðsíða 70
þjónustulok. Færnin er metin m.t.t. þess
hvaða áhrif ICF flokkurinn hefur á þátttöku
einstaklingsins á vinnumarkaði. Matið er á
skalanum 0-4 þar sem 0 þýðir engin áhrif á
færni til atvinnuþátttöku en 4 þýðir veruleg/
algjör áhrif á færni til atvinnuþátttöku.
Á mynd 4 má sjá dæmi um mat á færni
innan ICF flokksins Þátttaka en ráðgjafi þarf
að rökstyðja af hverju hann metur færni
einstaklingsins á þessu ákveðna stigi. Við
það opnast möguleiki til að setja markmið
fyrir þennan ákveðna ICF flokk og þar
með möguleikinn að tengjast ákveðnum
úrræðum sem geta haft áhrif á þær hindranir
sem metnar eru við færnimatið.
Út frá niðurstöðum færnimats setur ráðgjafi
í samvinnu við einstakling markmið innan
hvers ICF flokks þar sem áhrif á færni til
atvinnuþátttöku er metinn 2 eða meiri.
Ráðgjafi skráir einnig leiðir að markmiðum
en unnið er með 3-4 markmið á hverjum
tíma í gegnum starfsendurhæfingarferilinn.
Tilgangur með færnimati er að tryggja gæði
og skilvirkari þjónustu við einstaklinga en
einnig til að meta framvindu og árangur í
starfsendurhæfingu. Færnimatið gefur þeim
aðilum sem að málinu koma (ráðgjöfum,
sérfræðingum og læknum) sameiginlega
sýna á stöðu einstaklingsins auk þess sem
það liggur til grundvallar við gerð áætlunar
í starfsendurhæfingu og endurkomu til
vinnu og er jafnframt rökstuðningur fyrir
úrræðakaupum.
Læknar og sérfræðingar gera möt eftir
þörfum í starfsendurhæfingarferli ein-
staklingsins, hvort sem er í upphafi ferils,
í miðjum ferli eða við lok ferils. Allir 92 ICF
þættirnir sem eru inni í upplýsingakerfi VIRK
eru aðgengilegir sérfæðingum og læknum
í þessum mötum en þeir taka afstöðu til
ákveðinna ICF þátta sem þeir telja hindrandi
til atvinnuþátttöku. Út frá þessu mati taka
þeir afstöðu til færni einstaklingsins í þeim
ICF-flokkum sem eru með færniskor frá 2-4,
setja fram markmið í þeim flokkum sem
vinna þarf með og koma með tillögur að
úrræðum sem talið er að geta aukið færni
einstaklings til vinnu. Öll þessi vinna er mjög
styðjandi við starf ráðgjafa sem tekur við
þessum upplýsingum og vinnur málið áfram
með einstaklingi.
Úrræðakaup
Úrræðakaup ráðgjafa byggjast á einstakl-
ingsmiðaðri áætlun um endurkomu til
vinnu en öllum úrræðum er skipt niður
á þrep sem taka mið af hindrun á færni
einstaklings til atvinnuþátttöku. Mark-
mið þrepaskiptingarinnar er að gera
starfsendurhæfingu markvissa og bjóða
einstaklingum upp á viðeigandi úrræði
hverju sinni. Öll vinna við straumlínulögun
á vinnuferlum og skýrari viðmið um úrræða-
kaup í upplýsingakerfi VIRK hefur leitt til
hagræðingar í útgjöldum hjá VIRK eins og
kemur fram í grein Vigdísar forstjóra VIRK
hér framar í ársritinu.
Á mynd 5 má sjá hvernig úrræðum er þrepa-
skipt eftir því hver færni einstaklingsins
er en færnigildi í ICF flokkunarkerfinu er
nýtt til þess að flokka úrræði á viðeigandi
þrep. Færnigildi 0 og 1 opna fyrir úrræði
sem eru á Þrepi 1 – innan þess þreps eru
ýmis úrræði sem leggja áherslu á forvarnir
eins og t.d. efni sem er á velvirk.is síðunni,
ýmis styrkleikavinna með ráðgjafa eða í
gegnum fjarnámskeið og hreyfiseðil. Þegar
færnigildið er 2 þá opnast fyrir úrræði á
þrep 2 sem eru ýmis hópnámskeið, hóp-
meðferðir og fræðsla auk annarra úrræða
sem eru á þrepi 1. Þegar færnigildið er 4
þá opnast fyrir úrræði á þrepi 4 auk allra
annarra úrræða sem eru á þrepum fyrir
Mynd 5: Skýrivísar fyrir þrepaskiptingu úrræða
Þrep 1
Forvarnir / á eigin vegum /
styrkleikavinna
Starfsendurhæfing á vegum VIRK – unnið með heilsubrest
Þrep 2 Þrep 3 Þrep 4
Hindrun á færni 0-1
Engin til lítil áhrif á færni
til atvinnuþátttöku
Engin til lítil meðferðarþörf til
staðar, ósérhæfð inngrip, almenn
ráðgjöf og sjálfshjálp
Forvarnir / Velvirk-efni,
styrkleikavinna, námskeið,
hreyfiseðill og fleira
Hindrun á færni 2
Nokkur áhrif á færni
til atvinnuþátttöku
Almenn ráðgjöf og sjálfshjálp
Hópnámskeið / hópmeðferð /
fræðsla
Hindrun á færni 3
Talsverð áhrif á færni
til atvinnuþátttöku
Markviss meðferð / endurhæfing
svo sem sálfræðiviðtöl og
sjúkraþjálfun, ráðgjöf
Sérhæfð hópmeðferð /
einstaklingsmeðferð
Hindrun á færni 4
Veruleg áhrif á færni
til atvinnuþátttöku
Sérhæfð meðferð / endurhæfing
þverfagleg endurhæfing
einstaklingsmeðferð hjá
sérhæfðum fagaðilum og ráðgjöf
Sértæk hópmeðferð /
sérhæfð einstaklingsmeðferð
Skýrivísar vegna þrepaskiptingar úrræða
70 virk.is