Skógræktarritið - 15.12.1998, Page 52

AÐALSTEINN SIGURGEIRSSON
SIGVALDI ÁSGEIRSSON
Aðferðir við ræktun
alaskaaspar
(Populus tricfiocarpa Torr. & Gray)
I. Áhrif þakningaraðferða og plöntugerðar á lífslíkur
og vöxt á jökuláraurum og framræstu mýrlendi
Yfirlit
Könnuð voru áhrif þakningar
(með heyi, húsdýraáburði eða
svörtu plasti, auk viðmiðunar) og
plöntugerðar (græðlinga, fjöl-
pottaplantna eða beðplantna) á
lífslíkur og vöxt alaskaaspar. Til-
raunin var lögð út á tvenns konar
landgerðum; ógrónum jökulár-
aurum og framræstu, plægðu og
herfuðu mýrlendi. Við saman-
burð á þakningaraðferðum og
plöntugerðum var alls staðar
notaður sami klónn (Súla).
Tilraunin hófst vorið 1992 og var
fylgst með afföllum og hæð
plantna yfir þriggja ára tímabil.
Afföll á báðum tilraunastöðum
urðu einkum á græðlingum og
2-mánaða gömlum fjölpotta-
plöntum fyrsta árið eftir gróður-
setningu, en á Sandlækjarmýri
urðu einnig afföll á öðru ári, f
kjölfar næturfrosts í ágúst 1993.
Þakningaraðferð og plöntugerð
höfðu marktæk áhrif á lífslíkur og
hæð plantna á öllu tímabilinu,
en einnig komu fram marktækar
vfxlverkanir milli tilraunastaðar,
þakningaraðferðar og plöntu-
gerðar.
Þakning hafði einkum jákvæð
áhrif á vöxt plantna, sfður á lífs-
lfkur. f Sandlækjarmýri stuðlaði
þakning með heyi og húsdýra-
áburði að meiri afföllum og kali,
í kjölfar næturfrosts, heldur en
plastþakning eða viðmiðun (eng-
in þakning). Að afloknum þremur
árum frá upphafi tilraunar var
meðalhæð plantna með hey-
þakningu 51% af hæð viðmiðun-
arplantna; plöntur í húsdýra-
áburði voru 85% af hæð viðmið-
unarplantna og í plasti 124% af
hæð viðmiðunarplantna. Á Mark-
arfljótsaurum hafði þakning lítil
áhrif á lffslíkur, en allar þakn-
ingaraðferðir stuðluðu að mark-
tækt auknum vexti, f samanburði
viðviðmiðun. Einkum reyndist
heyþakning hafa þar umtalsverð,
jákvæð áhrif á vöxt. Þremur árum
eftir gróðursetningu voru plöntur
ræktaðar með heyþakningu 155%
af hæð viðmiðunarplantna, borið
saman við 136% með húsdýra-
áburði og 130% með plastþakn-
ingu.
Mikill munur kom fram á lífs-
Ifkum og vexti eftir plöntugerð-
um, og virtist þessi munur eink-
um endurspegla mun á þroska-
stigi rótarkerfis plantna við gróð-
ursetningu. Niðurstöðurtilraun-
arinnar eru ræddar með hliðsjón
af möguleikum á því að þróa að-
ferðir við ræktun asparskóga á
útjörð á Suðurlandi og mögu-
leikum á því að nýta jökuláraura
til asparskógræktar.
50
SKÓGRÆKTARRITIÐ 1998